Ochrona przedemerytalna. Przez 4 lata cię nie zwolnią i nie obniżą wypłaty
Ochrona przedemerytalna to przywilej przysługującym osobom, którym zostało kilka lat do emerytury. Zwolnienie z pracy w okresie schyłku aktywności zawodowej nie grozi zatrudnionemu na umowę o pracę (UOP) na czas nieokreślony. Wiek ochronny nie obejmuje jednak osób zatrudnionych na umowach cywilnoprawnych. Nawet pracowników na UOP obejmują trzy wyjątki. Jeden pozwala na obniżkę pensji, a dwa na zwolnienie z pracy.
- Zwolnienie z pracy nie dotyczy osób, których podstawą zatrudnienia jest umowa o pracę, a zostały im 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego.
- Umowa o pracę obowiązywać musi jednak w okresie osiągnięcia wieku emerytalnego, dlatego najlepsza jest umowa o pracę na czas nieokreślony.
- Generalnie wiek ochronny nie obejmuje osób zatrudnionych na umowach cywilnoprawnych, ale pracownicy z UOP mogą zostać zwolnieni nawet mimo ochrony przedemerytalnej.
Zwolnienie z pracy nie dotyczy tych, którym zostały 4 lata do wieku emerytalnego. Tacy pracownicy objęci są ochroną przedemerytalną zapisaną w artykule 39. Kodeksu pracy. W okresie obowiązywania wieku ochronnego pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę, jeżeli okres zatrudnienia daje mu szansę na uzyskanie praw emerytalnych w okresie świadczenia pracy w oparciu o tę umowę.
Ochrona przedemerytalna przysługuje pracownikom, którzy osiągnęli odpowiedni wiek. Są to:
- 56 lat - kobiety,
- 61 lat - mężczyźni.
Wiek ochronny zapobiega również obniżce pensji. Ochrona przedemerytalna nie działa w przypadku pracownika zatrudnionego w oparciu o umowę, która wygasa jeszcze przed emeryturą, nawet jeśli to UOP. Żeby zadziałała ochrona przedemerytalna, warunek czasu pozostałego do emerytury oraz czasu trwania umowy muszą być spełnione jednocześnie.
Ochrona przedemerytalna nie jest stosowana w wypadku osób zatrudnionych na umowach cywilnoprawnych. Ich status jest jasny - w żaden sposób nie podlegają ochronie przedemerytalnej, niezależnie na jak długo obowiązuje ich umowa.
Aby zostać objętym ochroną przedemerytalną, trzeba spełnić jeszcze warunek uzyskania odpowiedniego stażu pracy. Sytuacja różni się w zależności od płci:
- 20 lat w przypadku kobiet
- 25 lat w przypadku mężczyzn.
Nawet jeśli działa ochrona przedemerytalna nie zawsze jest gwarancja, że niekorzystne zmiany w firmie nie dotkną pracownika objętego wiekiem ochronnym. Są trzy wyjątki od ochrony, których efektem może być zwolnienie z pracy lub obniżka pensji:
- utrata przez pracownika w sposób niezawiniony uprawnień koniecznych do wykonywania dotychczasowej pracy - zwolnienie z pracy,
- orzeczenie lekarskie stwierdzające utratę zdolności do wykonywania dotychczasowej pracy - zwolnienie z pracy
- wprowadzenie nowych zasad wynagrodzenia ogółu pracowników lub tej grupy zatrudnionych, do których objęty ochroną należy - obniżka pensji.
Jest jednak także wyjątek w zastosowaniu ochrony przedemerytalnej, który jest korzystny dla pracowników. Dotyczy to czasu potrzebnego przed osiągnięciem wieku emerytalnego, aby zostać objętym ochroną.
Pracownicy mający prawo do wcześniejszej emerytury nie muszą czekać do 56./61. urodzin na wiek ochronny. Każdy zatrudniony na UOP na stanowisku, które przewiduje wcześniejszą emeryturę, ochroną przedemerytalną zostanie objęty na 4 lata przed osiągnięciem obniżonego wieku emerytalnego, a nie tego powszechnego.
Przemysław Terlecki
