Ochrona przedemerytalna wynika z artykułu 39. Kodeksu pracy. Zapis mówi jasno, że na cztery lata przed osiągnięciem wieku emerytalnego pracownik może znaleźć się pod specjalnym parasolem prawnym.
pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę pracownikowi, któremu brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego, jeżeli okres zatrudnienia umożliwia mu uzyskanie prawa do emerytury z osiągnięciem tego wieku
Kiedy ochrona przedemerytalna? Komu przysługuje przedemerytalna ochrona pracownika?
Ochrona przedemerytalna pracownika zastosowana może zostać zastosowana tylko w przypadku osoby, której do osiągnięcia wieku emerytalnego zostały nie więcej niż 4 lata pracy. To odpowiednio 56 lat dla kobiet i 61 lat dla mężczyzn.
W wypadku, gdy umowa zawarta z pracownikiem wygasa jeszcze przed osiągnięciem wieku emerytalnego, okres ochronny nie będzie obowiązywał, bowiem obie przesłanki - dotyczące czasu do emerytury oraz czasu trwania umowy muszą być spełnione jednocześnie.
Przykład: Pan Zbyszek skończył 61 lat, zostało mu więc mniej niż 4 lata pracy do osiągnięcia wieku emerytalnego, ale jego umowa o pracę ma wygasnąć za 2 lata. Oznacza to, że nie zostanie objęty ochroną przedemerytalną. Wszystko byłoby jednak inaczej, gdyby umowa o pracę była sporządzona na czas nieokreślony.
O ochronie przedemerytalnej bez umowy o pracę nie ma co myśleć
Warto podkreślić w tym miejscu, że nie można mówić o ochronie przedemerytalnej w wypadku osób zatrudnionych inaczej niż na umowie o pracę na czas nieokreślony lub na czas określony, który jednak mieści w sobie termin osiągnięcia przez danego pracownika wieku emerytalnego. Zatrudnieni na umowach cywilnoprawnych nie podlegają ochronie przedemerytalnej.
Jest jeszcze jeden warunek objęcia ochroną przedemerytalną, którego zwykle nie wybija się w pierwszej kolejności, ponieważ z reguły osoby kwalifikujące się do ochrony przedemerytalnej go spełniają. Jest to odpowiedni staż pracy. W przypadku kobiet mowa o 20 latach pracy, a mężczyźni muszą przepracować przynajmniej 25 lat.
Nawet od reguły są trzy wyjątki. Kiedy ochrona przedemerytalna nie obowiązuje?
Nawet w warunkach obowiązującej ochrony przedemerytalnej objęty nią pracownik nie zawsze może czuć się całkowicie bezpieczny w przypadku redukcji zatrudnienia lub obniżek pensji w firmie. Istnieją bowiem trzy wyjątki, które mogą doprowadzić do zwolnienia z pracy lub pomniejszenia wynagrodzenia. Są to:
- utrata przez pracownika w sposób niezawiniony uprawnień koniecznych do wykonywania dotychczasowej pracy,
- orzeczenie lekarskie stwierdzające utratę zdolności do wykonywania dotychczasowej pracy,
- wprowadzenie nowych zasad wynagrodzenia ogółu pracowników lub tej grupy zatrudnionych, do których objęty ochroną należy.
Ochroną przedemerytalną możemy zostać osłonięci jeszcze wcześniej. Ale nie wszyscy
Co ciekawe, wyjątki w materii ochrony przedemerytalnej dotyczą również czasu, jaki potrzebny jest przed osiągnięciem wieku emerytalnego, aby wejść pod parasol tej instytucji. Otóż osoby, które mają prawo do wcześniejszej emerytury nie muszą czekać do 56. urodzin w przypadku kobiet i 61. urodzin w przypadku mężczyzn. Zatrudnieni na stanowiskach, które przewidują wcześniejszą emeryturę, za tarczą ochrony przedemerytalnej mogą schować się już na 4 lata przed osiągnięciem obniżonego wieku emerytalnego.
Przemysław Terlecki
