Zadłużenie: Fatalna sytuacja polskich emerytów

W Rejestrze Dłużników BIG InfoMonitor i bazie informacji kredytowych BIK widniało w czerwcu br. prawie 386 tys. niesolidnych płatników po 65. roku życia, a ich zadłużenie sięgało niemal 10,4 mld zł. Długi te rosną i dotyczą większej liczby osób. Przed rokiem 384,5 tys. seniorów zalegało z płatnościami na 10,2 mld zł. Z kolei w marcu 2020 r., suma zaległych zobowiązań 373,3 tys. emerytów nie przekraczała 9,3 mld zł. Średnio na emeryta przypada obecnie niemal 27 tys. zł zaległości.

Mimo że płatności częściej nie regulują kobiety, to większe długi mają mężczyźni. W Rejestrze Dłużników BIG InfoMonitor jest 194 285 pań (z 4,6 mld zł zaległości ) i 191 291 panów (zaległość - 5,8 mld zł) powyżej 65 lat. Przeważający udział w zobowiązaniach obu płci mają zaległości kredytowe.

Najbardziej zadłużeni w tej kategorii wiekowej są mieszkańcy woj. mazowieckiego. Łącznie mają niemal 2 mld zł nieuregulowanych płatności. Kolejne miejsca zajmują zameldowani w województwach śląskim (1,5 mld zł) i dolnośląskim (898,5 mln zł). Najmniej niespłaconych długów mają natomiast osoby z woj. podlaskiego (163 mln zł).

Rekordzista pod względem nieuregulowanych zobowiązań pochodzi natomiast z Lubelszczyzny. Mężczyzna zalega bankom i instytucjom finansowym na ponad 77,5 mln zł.

- Osoby starsze muszą zaciskać pasa i oszczędzać bardziej niż kiedykolwiek wcześniej - ocenił prezes BIG InfoMonitor Sławomir Grzelczak. Z badania zrealizowanego na zlecenie Rejestru Dłużników BIG InfoMonitor wynika, że w tej grupie wiekowej ponad 80 proc. respondentów gospodaruje żywnością tak, aby nie zmarnować nawet złotówki - dodał. - Większość zapytanych emerytów nie pozwala sobie na odrobinę spontaniczności i robi zakupy spożywcze wyłącznie w sposób przemyślany. Ograniczyli także wydatki na rozrywkę, nie planują również w tym roku żadnych wyjazdów - zaznaczył.

Ekspertka BIG InfoMonitor Halina Kochalska zaznaczyła, że sytuacja finansowa osób powyżej 65. roku życia "wygląda fatalnie na tle pozostałych kategorii wiekowych". - Tylko dwie grupy powiększyły swoje zaległości i liczbę dłużników od marca 2020 r. do czerwca br. i poza 45-54-latkami są to właśnie emeryci - wyjaśniła. Przypomniała, że "ich portfele zostały znacznie uszczuplone w czasie pandemii, a galopująca inflacja i drożyzna pogorszyły tę sytuację".

Według BIG InfoMonitor największe wydatki emerytów (po opłaceniu rachunków i żywności) wiążą się z zakupem leków (61 proc. badanych kobiet i 63 proc. - mężczyzn). Z kolei dla 36 proc. respondentek i 44 proc. respondentów najważniejszymi wydatkami są paliwo i bilety komunikacji miejskiej.

Jak ocenił Grzelczak, przyczyn rosnącego zadłużenia emerytów - poza znacznym wzrostem cen - można upatrywać w tym, "że przeważnie mają do dyspozycji mniejsze budżety, a udział podstawowych wydatków jest bardziej znaczący". - Chętnie pomagają też finansowo swoim bliskim, ale też zdarza się im np. za namową bliskich kupować coś rodzinie na raty, a potem dzieci lub wnuczęta tych zobowiązań nie spłacają i to dziadkowie zostają z długami - dodał. Z badania wynika, że co szósty emeryt wśród swoich największych wydatków wskazuje właśnie atrakcje lub prezenty dla swoich dzieci.

Szef BIG InfoMonitor przypomniał, że w czasie pandemii dostęp do usług medycznych został utrudniony, a to przełożyło się na konieczność korzystania z odpłatnych rozwiązań, które jednocześnie zaczęły znacząco drożeć. - Teraz emeryci stają przed dylematem, czy zadbać o zdrowie, czy uregulować bieżące rachunki. Niestety, dane zgromadzone w Rejestrze Dłużników BIG InfoMonitor wskazują, że spłata zobowiązań często musi poczekać - zauważył Grzelczak. Dodał, że na statystyki związane z długami nie pozostaje bez wpływu to, że społeczeństwo się starzeje i liczba seniorów z każdym rokiem rośnie.

Badanie Quality Watch zrealizowano na zlecenie BIG InfoMonitor 3-6 czerwca 2022 r., metodą CAWI wśród 1055 Polaków w wieku 18+, na próbie reprezentatywnej ze względu na wiek, płeć i wielkość miejsca zamieszkania.