Czy można cofnąć darowiznę, jak to zrobić i ile to kosztuje?
Darowizna to nieodpłatne przekazanie części majątku na rzecz innej osoby. Zazwyczaj jest wynikiem przemyślanej decyzji. Zdarza się jednak, że darczyńca zmienia zdanie. Czy po podpisaniu umowy można cofnąć darowiznę? Jakie warunki należy spełnić? Wyjaśniamy.
Darowizna jest bezpłatnym przekazaniem określonych w umowie dóbr innej osobie. Aby była ona ważna w świetle prawa, powinna zostać spisana, najlepiej w formie aktu notarialnego.
Co do zasady od darowizny należy odprowadzić podatek. Istnieją jednak sytuacje, które zwalniają z tego obowiązku. Konieczne jest jednak zgłoszenie darowizny do urzędu skarbowego.
Odwołanie darowizny jest możliwe zarówno w przypadku, gdy została ona już wykonana, jak i tej niewykonanej. Konieczne jest jednak spełnienie kilku warunków.
Jeśli mamy do czynienia z darowizną niewykonaną, możliwe jest cofnięcie zapisów umowy, gdy sytuacja majątkowa darczyńcy uległa nagłemu pogorszeniu, do tego stopnia, że darowana innej osobie część majątku wpływa na jego szkodę. Podstawę może tu więc stanowić utrata pracy, ciężka lub przewlekła choroba, wypadek losowy itp.
Cofnięcie darowizny wykonanej wygląda nieco inaczej. Po pierwsze, może do niej dojść na długo po zawarciu umowy. Jest to kwestia nie tylko miesięcy, ale nawet lat. Aby jednak możliwe było cofnięcie wykonanej darowizny, konieczne jest udowodnienie, że obdarowany dopuścił się względem darczyńcy rażącej niewdzięczności. Jego zachowanie musi się cechować znaczącym nasileniem złej woli.
Często do takich sytuacji dochodzi np. po rozwodzie, gdy jeden z byłych małżonków w trakcie małżeństwa przekazał darowiznę drugiemu, a później ich relacje się popsuły. Mogą też pojawić się znaczące problemy na linii rodzice (darczyńcy) - dziecko (obdarowany).
Aby cofnięcie darowizny wykonanej było możliwe, niezbędne jest spełnienie dwóch warunków. Złożenie odpowiedniego wniosku do sądu musi nastąpić nie później niż w ciągu roku od otrzymania informacji o rażącej niewdzięczności obdarowanego, a sąd musi go pozytywnie rozpatrzyć.
Zgodnie z prawem cofnięcie darowizny nie może nastąpić w sytuacji, gdy darczyńca nie potrafi udowodnić któregoś z opisanych powyżej powodów swojej decyzji lub nie zachował wyznaczonego terminu.
Nie ma więc możliwości zmiany zdania bez silnych podstaw. Z tego względu warto dobrze się zastanowić, zanim podpisze się umowę darowizny.
Aby cofnąć darowiznę, konieczne jest zgromadzenie niezbędnej dokumentacji. Należy do niej m.in. kopia oświadczenia o odwołaniu darowizny i potwierdzenie dostarczenia go obdarowanemu. Jeśli nie chce on dobrowolnie zwrócić przedmiotu darowizny, konieczne jest skierowanie sprawy na drogę sądową.
W zależności od przedmiotu sporu konieczne może być wtedy dostarczenie dodatkowych dokumentów. Sąd rozpatrując zgromadzone wnioski dowodowe podejmuje decyzję o podtrzymaniu lub oddaleniu zasadności anulowania darowizny.
Wraz z pozwem należy wnieść do sądu opłatę skarbową w wysokości 5 proc. wartości przedmiotu sporu.
Czytaj również:
Darowizna samochodu. Jak napisać umowę i kto zapłaci podatek?
Kto musi zapłacić podatek od spadku, a kto jest zwolniony?
Katastrofa na rynku Bitcoina. Czy rynek czeka bessa?
Zobacz także:
