Czynsze można podnosić

TK uznał także, że zgodny z konstytucją jest przepis powiadający, iż w przypadku takiej podwyżki na pisemne żądanie lokatora właściciel w terminie 7 dni przedstawi na piśmie przyczynę podwyżki i jej kalkulacje.

Trybunał rozpoznał w środę wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich (RPO) dotyczący podwyżki czynszu albo innych opłat za użytkowanie lokalu. Wniosek Rzecznika dotyczył szeregu przepisów ustawy o ochronie praw lokatorów.

Rzecznik zaskarżył między innymi przepis, zgodnie z którym w ciągu dwóch miesięcy od dnia wypowiedzenia lokator może zakwestionować podwyżkę, wnosząc pozew do sądu o ustalenie zasadności podwyżki. Obowiązek udowodnienia zasadności podwyżki należy do właściciela.

TK zgodził się ze stanowiskiem Rzecznika, że ustawodawca przewidując możliwość sądowego zakwestionowania nieuzasadnionej podwyżki nie wskazał jednocześnie kryteriów pozwalających sądowi na ocenę zasadności podwyżki.

Zdaniem TK, niejasny i wywołujący wątpliwości interpretacyjne jest przepis o konsekwencjach prawomocnego orzeczenia w sprawie podwyżki czynszu. Nie da się np. ustalić, czy lokator przegrywający spór o wysokość podwyżki będzie zobowiązany do regulowania nowego czynszu od daty uprawomocnienia wyroku czy też od daty ustalonej przez właściciela w oświadczeniu wypowiadającym czynsz, stwierdza Trybunał w komunikacie zamieszczonym na swoich stronach internetowych.

Trybunał uznał też za niezgodne z konstytucją przepisy, które uniemożliwiają stosowanie szczegółowego trybu sądowej kontroli podwyżek wysokości czynszu, gdy nie przekraczają one w skali roku 10 proc. dotychczasowego czynszu. Takie rozwiązanie, zdaniem TK może prowadzić do podwyżek czynszu nie wymagających uzasadnienia, nawet gdy w ciągu roku przekroczą granicę 3 proc. wartości odtworzeniowej lokalu.

Przewodniczący składu orzekającego powiedział między innymi, że liczne zagadnienia podnoszone przez Rzecznika we wniosku były już przedmiotem zainteresowania Trybunału.

"Trybunał z niepokojem stwierdza brak reakcji właściwych organów państwa na wątpliwości, zastrzeżenia podnoszone względem obowiązującej ustawy lokatorskiej, w jego orzecznictwie oraz także w wystąpieniach RPO. Z posiadanych informacji wynika bowiem, że w parlamencie nie toczą się obecnie żadne prace, które zmierzałyby do usunięcia stanu niezgodności przepisów ustawy lokatorskiej z konstytucją" - powiedział sędzia TK Marek Safjan.

Ciasne czynsze