Spis treści:
- Darowizna, która nie wchodzi w skład masy spadkowej. Dlaczego jest to ważne?
- Darowizna wchodzi w masę spadkową, ale tylko przez 10 lat
- Darowizny zwolnione z obowiązku zaliczenia na rzecz schedy spadkowej
- Drobne darowizny nie wchodzą w masę spadkową
Darowizna, która nie wchodzi w skład masy spadkowej. Dlaczego jest to ważne?
Określenie, czy darowizna wchodzi do masy spadkowej, jest niezwykle ważne przy podziale majątku zmarłego lub w procesach o zachowek. Okazuje się, że nieruchomości, pieniądze czy aktywa, pomimo że nie były w posiadaniu zmarłego w chwili jego śmierci, wchodzą do masy spadkowej. Darowizny mogą powiększać także schedę spadkową, czyli wartość majątku spadkowego, który jest ważny przy procesach o zachowek.
Darowizna jest umową zawierana pomiędzy żyjącymi, która ma na celu przekazanie majątku na rzecz drugiej osoby. Obdarowane mogą być osoby z najbliższej rodziny, które później wejdą w skład spadkobierców, niezależnie od tego, czy byli ujęci w testamencie. Darowizna może być przekazana także na osoby spoza najbliższego grona zmarłego i zupełnie z nim niespokrewnione.
Osoby, które zarządzają majątkiem, powinny znać sytuacje, w których darowizna nie wchodzi w masę spadkową. Dzięki temu będą mogły lepiej rozdysponować majątek pomiędzy spadkobiercami. Istnieją trzy wyjątki, w których darowizna nie wchodzi do masy spadkowej.
Darowizna wchodzi w masę spadkową, ale tylko przez 10 lat
Zgodnie z art. 944 Kodeksu Cywilnego do zachowku nie wlicza się darowizn dokonanych przed więcej niż dziesięciu laty przed śmiercią spadkodawcy. Zasada ta dotyczy jednak jedynie osób niebędących najbliższymi krewnymi zmarłego i niewchodzących do grupy osób dziedziczących ustawowo lub uprawnionych do zachowku.
Jeśli zmarły przed 11 laty podarował motocykl swojemu koledze w pracy i została przy tym spisana specjalna umowa o darowiźnie, wówczas wartość motocyklu nie zostaje wliczona do schedy majątkowej. Jeśli jednak motocykl został podarowany córce, wówczas wchodzi w masę spadkową niezależnie od daty dokonania darowizny.
Warto tutaj podkreślić, że w razie, gdy wartość darowizny na rzecz członka rodziny byłaby wyższa niż scheda spadkowa, obdarowany nie musi zwracać nadwyżki innym spadkobiercom. Nie zostaje on jednak ujęty w dalszym postępowaniu majątkowym.
Do masy spadkowej nie zalicza się również darowizn dokonanych gdy spadkodawca nie posiadał dzieci, czyli tzw. zstępnych uprawnionych do dziedziczenia i zachowku.
Darowizny zwolnione z obowiązku zaliczenia na rzecz schedy spadkowej
Zgodnie z art. 1039 Kodeksu Cywilnego do masy spadkowej nie zalicza się darowizn zwolnionych z tego obowiązku przez spadkodawcę. Sytuacja taka musi mieć jednak potwierdzenie w specjalnym oświadczeniu woli w dowolnej formie np. oświadczeniu w treści aktu notarialnego umowy darowizny czy testamencie.
Jest to najprostszy sposób na wyłączenie darowizny z masy spadkowej. Jednak jest jeden kruczek. Oświadczenie to będzie prawomocne tylko w przypadku postępowania o podział spadku. Nie jest brane pod uwagę w przypadku wystąpienia przez członka rodziny o zachowek. Wówczas darowizna będzie wliczana w schedę spadkową.
Drobne darowizny nie wchodzą w masę spadkową
Na koniec warto wspomnieć o drobnych darowiznach przekazanych zwyczajowo z okazji np. ślubu, imienin czy rocznic. Zgodnie z prawem nie są one wliczane do masy spadkowej. Nie istnieje jednak przepis określający dokładnie definicję "drobnej darowizny". Ocena tego stanu rzeczy pozostaje kwestią subiektywną.
