Spis treści:
- Jak długo jest ważny testament po śmierci?
- Czy testament zawsze wygląda podobnie?
- Kiedy testament nie jest ważny?
- Kiedy otwiera się testament po śmierci spadkodawcy?
Jak długo jest ważny testament po śmierci?
O ważności testamentu nie decyduje data jego sporządzenia czy śmierci spadkodawcy, ale szereg czynników formalnych dotyczących sposobu jego spisania.
Sporządzony zgodnie z wymogami prawnymi testament jest zatem ważny tak długo, dopóki testator go nie odwoła lub nie zastąpi nowym dokumentem. Po śmierci testatora prawidłową formalnie ostatnią wolę bardzo trudno jest obalić.
Czy testament zawsze wygląda podobnie?
Zgodnie z prawem, testamenty dzieli się na zwykłe i szczególne. Zwykłym testamentem jest np. holograficzny, czyli sporządzony przez spadkodawcę w całości odręcznie. Co ważne, musi być on podpisany i opatrzony datą.
Kolejnym typem zwykłego testamentu jest akt notarialny, który sporządza się w obecności notariusza poświadczającego jego ważność.
Rzadziej spotykany jest testament allograficzny, czyli sporządzony ustnie w obecności co najmniej dwóch świadków (m.in. mogą to być wójt, burmistrz, prezydent miasta, starosta, marszałek, sekretarz powiatu, kierownik urzędu stanu cywilnego). Oświadczenie testatora jest sporządzane w formie protokołu.
Testamenty szczególne to m.in. testament ustny, do którego sporządzenia wymagana jest obecność co najmniej trzech świadków. Ta forma jest wybierana, gdy z różnych przyczyn nie jest możliwe sporządzenie innego testamentu. Oświadczenie testatora jest spisywane, odczytywane w jego obecności i świadków, a następnie musi być przez niego podpisane.
Testamenty szczególne mają "datę ważności" - mija ona wraz z sześcioma miesiącami od ustania okoliczności, które uniemożliwiały zachowanie zwykłej formy testamentu. Co ważne, testament pozostaje w mocy, jeśli testator zmarł i siłą rzeczy nie ma możliwości ponownego sporządzenia ostatniej woli w inny sposób.
Kiedy testament nie jest ważny?
Testament musi być sporządzony zgodnie z konkretnymi wytycznymi. Jeśli nie spełnia warunków opisanych w art. 945 § 1 Kodeksu Cywilnego, nie może być uznany za ważny.
Co istotne, testament, który jest sporządzony w stanie, który uniemożliwia świadome, swobodne podejmowanie decyzji, również nie jest obowiązujący. Ustawodawca zaznacza, że testament nie może być legalny, jeśli został sporządzony pod wpływem groźby lub gdy testator został wprowadzony w błąd mający bezpośredni wpływ na jego decyzje.
Kiedy otwiera się testament po śmierci spadkodawcy?
Prawo nie precyzuje, w jakim czasie należy otworzyć testament po śmierci spadkodawcy. Jeśli dokument został sporządzony notarialnie, notariusz po otrzymaniu aktu zgonu otwiera testament i informuje spadkobierców o jego zawartości.
Natomiast jeśli testament był przechowywany w innym miejscu, np. w domu osoby bliskiej, jest ona zobowiązana, aby bezzwłocznie po otrzymaniu informacji o śmierci testatora złożyć testament w sądzie spadku.
Nie warto odkładać decyzji na temat sporządzenia ostatniej woli na ostatnią chwilę. W przypadkach, gdy zmarły nie pozostawia testamentu, jego majątek jest rozdysponowany zgodnie z zasadami dziedziczenia z urzędu. Nierzadko wiąże się to jednak z wieloma komplikacjami, szczególnie jeśli rodzina jest liczna lub występują w niej konflikty.
Sporządzenie testamentu oczywiście nie wyklucza powstawania sporów, ale ostatnia wola daje szansę jednoznacznie określić, w jaki sposób nasz majątek ma zostać podzielony. To ważne np. w przypadku konkretnych przedmiotów czy ruchomości, w przypadku których zależy nam, by trafiły do konkretnych osób.
W razie wątpliwości odnośnie do sporządzania testamentu zawsze warto poradzić się notariusza. Sporządzenie testamentu notarialnie jest również najbardziej pewnym sposobem na zapewnienie dokumentowi ważności i przechowania go przez odpowiednio długi czas.
KO