Z danych zebranych przez Komisję Europejską wynika, że unijne dowody osobiste należą do najczęściej podrabianych dokumentów. Już trzy czwarte fałszywych dokumentów, zatrzymywanych podczas kontroli - czy to granicznych, czy na obszarze UE - to podróbki dowodów tożsamości państw członkowskich, a zwłaszcza krajów zrzeszonych w ramach Schengen.
Kraje Wspólnoty postanowiły ukrócić działalność fałszerzy i wydać nowe, bezpieczniejsze dowody tożsamości, niemal identyczne w całej Unii.
Jak karta kredytowa
I tak, nowe dokumenty będą miały format karty kredytowej ze zdjęciem. Wszystkie będą zawierały chip z informacjami na temat posiadacza dokumentu i z jego dwoma odciskami palców (tzw. dane biometryczne). Dane będą zapisane w formie cyfrowej i na mikroprocesorze bezstykowym. Znajdujące się w dokumencie dane będzie można odczytać maszynowo, co pozwoli służbom np. na lotniskach, na szybkie zweryfikowanie tożsamości posiadacza dokumentu.
- W ten sposób będzie można sprawdzić, czy dokument jest autentyczny i ustalić tożsamość osoby, która się nim legitymuje - mówią unijni urzędnicy.
Kraje będą mogły umieszczać na mikroprocesorach także dodatkowe dane swojego obywatela, jak np. jego numer podatkowy czy numer ubezpieczenia zdrowotnego, jednak w celu ochrony prywatności, informacje te powinny być oddzielone od danych biometrycznych. Bo to państwa członkowskie będą odpowiedzialne za poprawne pobranie danych i ich zabezpieczenie - tak, żeby nie dostały się one np. w ręce hakerów.
Flaga Unii
Zmieni się nieco wygląd dokumentów - na nowych dowodach w całej UE umieszczany będzie dwuliterowy kod państwa, wydającego dokument (w przypadku Polski: PL, Niemiec: DE), który wydrukowany będzie wewnątrz unijnej flagi. Jak tłumaczą urzędnicy, ułatwi to kontrolę wzrokową dokumentu. Dzisiaj takie oznaczenie widnieje już np. na wydawanych w Polsce prawach jazdy.
Poszczególne państwa będą nadal miały możliwość umieszczania na dokumencie dodatkowych symboli krajowych np. orła, pod warunkiem, że nie przeszkodzi to w odczycie zapisanych w dokumencie danych i nie naruszy zabezpieczeń.
Tytuł dokumentu będzie również podany w przynajmniej jednym języku urzędowym UE (w Polsce już jest: dowód osobisty/identity card). Ale kraje, które dzisiaj nazywają dokument inaczej niż "dowód osobisty", nadal będą mogły tak robić - np. w Portugalii obowiązuje tzw. karta obywatela. UE zastrzega jednak, że w przyszłości nie będzie już można wprowadzać żadnych nowych nazw.
Co ciekawe, w nowym dokumencie nie będzie obowiązku określania płci jego właściciela. To kraje członkowskie same zdecydują, czy będą chciały stosować ten zapis, czy też z niego zrezygnują.
Maksymalnie 10 lat
Nowe dowody zaczną być wydawane mieszkańcom Wspólnoty już za dwa lata. Nie oznacza to, że w tym terminie wszyscy będą musieli rozpocząć wymianę dowodów, ale będą one stopniowo wycofywane. Nadal będzie można się posługiwać dotychczasowymi dokumentami, pod warunkiem, że posiadają one choćby minimalne zabezpieczenia i można je odczytać maszynowo. Takimi dowodami będzie można się posługiwać albo do naturalnego momentu wygaśnięcia ich ważności lub przez maksymalnie 10 lat od wejścia przepisów w życie. Ważność stracą natomiast dokumenty bez zabezpieczeń, jak dowody papierowe, które nadal obowiązują w niektórch krajach np. we Włoszech.
Nowe unijne dowody będą ważne - w zależności od decyzji władz krajowych - przez 5 lub 10 lat. Władze mogą wydać dowody o dłuższym terminie ważności osobom po 70. roku życia lub o ważności krótszej - w przypadku osób niepełnoletnich (niektóre państwa jak Portugalia wydają dowody osobiste małoletnim).
Dla cudzoziemców
Lifting unijnych dowodów osobistych to nie jedyna zmiana. Lepiej zabezpieczone zostaną także dokumenty pobytowe wydawane obywatelom UE, mieszkającym w innym kraju członkowskim. Podobnie jak krajowe dowody tożsamości, będą one musiały zawierać konkretne informacje o ich posiadaczu, takie, które będą czytelne we wszystkich krajach członkowskich. Nowe, zharmonizowane dokumenty będą wydawane także członkom rodziny obywateli UE, pochodzącym spoza Wspólnoty. To spore ułatwienie - dokument nie tylko potwierdzi prawo pobytu danej osoby na obszarze UE, ale także zwolni ją z konieczności posiadania wizy na terytorium Wspólnoty.
Redakcja Polska Deutsche Welle
