O połowę taniej u notariusza

Warto wstrzymać się dwa tygodnie z podpisaniem aktu notarialnego zakupu nieruchomości. Na skutek zmiany przepisów nastąpi obniżenie o połowę opłat notarialnych za czynności związane z nabyciem mieszkań, domów oraz działek budowlanych. Nowelizacja rozporządzenia ministra sprawiedliwości w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej ukazała się właśnie w Dzienniku Ustaw nr 187, poz. 1336.

Zakup mieszkania i działki

W przypadku transakcji o wartości powyżej 60 tys. zł, nie przekraczających zaś 1 mln zł, notariusz pobierze za sporządzenie aktu notarialnego 1,01 tys. zł oraz 0,4 proc. od nadwyżki powyżej 60 tys. zł. W tym zakresie zmiana taksy jest nieznaczna, ponieważ wcześniejszy zapis rozporządzenia stanowił, że do kwoty 1,01 tys. zł dodać należy 0,5 proc. od wskazanej nadwyżki. Zasadniczą zmianę wysokości opłat przynosi natomiast przepis, zgodnie z którym w przypadku zakupu mieszkania lub działki budowlanej, za sporządzenie aktu notarialnego zapłacimy połowę kwoty, jaka wynika z wartości nieruchomości. O połowę mniej zapłacimy też przy sprzedaży działki budowlanej.

Niższą o połowę taksę zapłacimy też w przypadku darowizny lokalu stanowiącego odrębną nieruchomość, która odbędzie się pomiędzy osobami zaliczanymi do I grupy podatkowej w rozumieniu ustawy z 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn. Do tej grupy podatkowej zaliczamy małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, zięcia, synową, rodzeństwo, ojczyma, macochę i teściów.

Maksymalne opłaty

Zmienione rozporządzenie wprowadza też nowe ograniczenia maksymalnej górnej granicy wysokości opłaty notarialnej w przypadku czynności dokonywanych pomiędzy osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej, stosując zasadę, zgodnie z którą maksymalna stawka notarialna, niezależnie od wartości jej przedmiotu, nie będzie mogła przekraczać kwoty 7,5 tys. zł.

Podniesione taksy

Resort sprawiedliwości uznał za słuszne podniesienie wysokości taksy notarialnej w kilku przypadkach. Chodzi o bardziej skomplikowane testamenty, czyli zawierające zapis, polecenie lub pozbawienie uprawnionego prawa do zachowku. Za taką czynność zapłacimy więcej o 50 zł. 30 zł więcej będzie kosztował akt notarialny w przypadku zwolnienia nieruchomości od obciążeń lub zrzeczenia się prawa, jeżeli wartości przedmiotu nie da się określić. Zrzeczenie się własności nieruchomości lub prawa użytkowania wieczystego podrożało o 50 zł, zaś oświadczenie o przyjęciu lub odrzuceniu spadku o 30 zł. Za pełnomocnictwo zawierające umocowanie do dokonania więcej niż jednej czynności będzie trzeba zapłacić notariuszowi 100 zł.

Opinie

Lech Borzemski
członek Krajowej Rady Notarialnej

Stanowisko KRN jest jednoznaczne: tak drastyczna obniżka taksy jest pozbawiona przesłanek merytorycznych. Oznacza niszczenie notariatu - sprawnie działającej instytucji, wykonującej na rzecz państwa nieocenione usługi. Wiąże się także z poważnym uszczerbkiem dla dochodów budżetu państwa. Wreszcie, rozporządzenie jest niezgodne z ustawą Prawo o notariacie - niewątpliwie będzie przedmiotem skargi konstytucyjnej.

Sławomir Różycki
Ministerstwo Sprawiedliwości

Zdaniem resortu obowiązujące stawki usług notarialnych ograniczają dostęp obywateli do tych usług. Krajowa Rada Notarialna wprowadziła do Kodeksu Etyki Zawodowej Notariuszy zapis zakazujący pobierania opłat niższych niż maksymalne. Wobec nieprzestrzegania zasad wolnej konkurencji minister sprawiedliwości uznał za konieczne znaczne obniżenie stawek notarialnych za czynności związane z zakupem mieszkań i domów.

Katarzyna Rychter