Obowiązują ustalenia z umowy

W połowie grudnia 1999 r. Szpitale Prywatne KORVITA S.A. zawarły z Wielkopolską Kasą Chorych umowę o świadczenia zdrowotne. Doszło do niej w wyniku konkursu ofert i po negocjacjach jej warunków prowadzonych między stronami. W protokole z listopada 1999 r. kasa chorych oświadczyła, że usługi medyczne, za które będzie płacić, obejmują świadczenia medyczne, hotelowanie i wyżywienie. Chory nie może więc ponosić żadnych opłat, co zostało wpisane do par. 15 umowy.

Mimo to szpital zawierał z pacjentami umowy o świadczenie usług tzw. ponadstandardowych i wyceniał je na 280-350 zł za dobę. W fakturach określano je jako dopłaty do pobytu leczniczego, co miało oznaczać lepsze wyposażenie pokoi, mniej osób w jednym pokoju, lepszą obsługę pielęgniarską, odwiedziny w dowolnych godzinach i posiłki przynoszone z restauracji. Ponieważ pacjenci zaczęli się skarżyć na zbyt wysokie opłaty, NIK przeprowadziła kontrolę i w protokole zawarła zastrzeżenia dotyczące ich pobierania. Wtedy kasa chorych podjęła uchwałę o rozwiązaniu umowy bez wypowiedzenia. Ponieważ w międzyczasie w stosunku do KORVITY wszczęto postępowanie upadłościowe, syndyk masy upadłości wystąpił do sądu o ustalenie, że umowa wiąże strony, ewentualnie, że jej rozwiązanie jest bezskuteczne.

Sąd I instancji oddalił powództwo, sąd II instancji oddalił apelację powoda. W uzasadnieniu wyroku sąd apelacyjny powołał się na szereg przepisów, w tym także ustaw o zakładach opieki zdrowotnej, o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym, w których nie można było znaleźć uzasadnienia do zastosowania takich opłat, bo żadne nie rozróżniały usług standardowych i ponadstandardowych, ale mówiły o usługach medycznych, które KORVITA świadczyła należycie.

Syndyk KORVITY wniósł od tego wyroku kasację, powołując się m.in. na art. 68 konstytucji, mówiący, iż każdy ma prawo do ochrony zdrowia, a dostęp do tego jest równy. Powoływał się także na inną umowę z lutego 1999 r., zawartą z innym szpitalem tej spółki, w której kasa zgodziła się na pobieranie dodatkowych opłat. Jednak Sąd Najwyższy kasację oddalił. W ustnym uzasadnieniu podkreślił, że art. 68 konstytucji jest jednym z tych, które odsyłają do ustaw zwykłych, więc nie stosuje się go bezpośrednio. Stwierdza bowiem, że warunki i zakres świadczeń określa ustawa. Warunki umowy między stronami były negocjowane, KORVITA zgodziła się na warunki par. 15 umowy, co oznacza, że nie miała prawa do pobierania żadnych dodatkowych opłat. Skoro pobierała, nie dotrzymała warunków umowy i kasa chorych miała prawo ją rozwiązać nawet bez wypowiedzenia.

Sygn. akt II CK 271/04

Marta Pionkowska