Od 10 lat krakowski obwarzanek ma unijny certyfikat i jest chroniony
Krakowski obwarzanek - jeden z najlepiej rozpoznawalnych polskich produktów tradycyjnych - dziesięć lat temu został wpisany na listę unijnych produktów objętych "chronionym oznaczeniem geograficznym".
Z okazji dziesięciolecia wpisu władze miasta planowały wydarzenia promujące krakowskiego obwarzanka, ale pokrzyżowała to pandemia COVID-19.
Dziesięć lat temu wniosek o rejestrację obwarzanka krakowskiego zgłosiła grupa piekarzy działających przy Jurajskiej Izbie Gospodarczej.
Obwarzanek ma kształt spiralnie skręconego pierścienia, posypany jest makiem, solą lub sezamem, a jego nazwa związana jest ze sposobem przygotowywania ciasta, które jest obgotowywane, czyli obwarzane w wodzie.
Wypiek ten ma dokładnie określony kształt i wagę. Średnica powinna mieć od 12 do 17 cm, grubość splotu od 2 do 4 centymetrów. Obwarzanek ma być nie lżejszy niż 80 i nie cięższy niż 120 gram. Do jego produkcji potrzebne są mąka, tłuszcz, cukier, drożdże, sól i woda. Każdy obwarzanek krakowski ma inny kształt ze względu na ręczne obrabianie i formowanie ciasta.
Aby mieć pewność, że mamy do czynienia z prawdziwym, tradycyjnie wytwarzanym obwarzankiem, trzeba zerknąć na jego spód i sprawdzić, czy ma charakterystyczne podłużne ślady po ruszcie.
W Krakowie wypiekiem certyfikowanego obwarzanka krakowskiego zajmuje się obecnie osiem piekarni. Ten tradycyjny przysmak jest sprzedawany w mieście z charakterystycznych przeszklonych wózków, a mieszkańcy i turyści kupują go, gdy w drodze do pracy czy podczas spaceru dopadnie ich głód.
Pierwsze wzmianki o wypieku obwarzanków na terenie Krakowa i okolic pochodzą z 1394 roku. W rachunkach dworu króla Władysława Jagiełły i królowej Jadwigi z lat 1388-1420 zachowała się z 2 marca 1394 roku następującą informacja: "dla królowej pani pro circulis obrzanky 1 grosz".
Ten wypiek doczekał się już swojego muzeum. Żywe Muzeum Obwarzanka to przedsięwzięcie prywatne. W niewielkim lokalu tuż obok Starego Kleparza - najstarszego placu targowego Krakowa - można dowiedzieć się niemal wszystkiego o tajnikach robienia tego przysmaku, skosztować go, a podczas warsztatów samodzielnie go przygotować. Można też wypić kawę i zjeść kanapkę na bazie obwarzanka.
Obwarzanek ma też w Krakowie swoje święto, które od 2018 roku odbywa się cyklicznie na Małym Rynku. To okazja, by dowiedzieć się więcej o dziedzictwie kulinarnym Krakowa oraz spróbować potraw, w których wykorzystano obwarzanka.
Produkty regionalne to produkty wytwarzane tylko w niektórych regionach Unii Europejskiej, a ich nazwa i metody wytwarzania są prawnie chronione. Certyfikat Chronione Oznaczenie Geograficzne oznacza, że dany produkt posiada szczególną jakość, reputację lub inne cechy związane z miejscem jego pochodzenia.
Małgorzata Wosion-Czoba