Sposób przeliczania emerytur może być niekonstytucyjny
Dzisiaj Trybunał Konstytucyjny orzeknie o zgodności z konstytucją art. 110 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Pytanie prawne dotyczące zasad obliczania wysokości emerytury zadał Sąd z Białegostoku. Wątpliwości powstały w czasie rozpatrywania odwołania od decyzji ZUS.
Ubezpieczona złożyła w 2006 roku do ZUS wniosek o emeryturę, lecz nie rozwiązała stosunku pracy. We wniosku wystąpiła o ustalenie podstawy wymiaru emerytury z wynagrodzeń z kolejnych dziesięciu lat. ZUS przyznał jej prawo do emerytury, przyjmując do ustalenia podstawy jej wymiaru wynagrodzenie z lat 1988-1997.
W decyzji stwierdził, że wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 129,55 proc., a wysokość emerytury wynosi 1680,98 zł. Równocześnie poinformował, że z powodu kontynuowania zatrudnienia wypłata emerytury ulega zawieszeniu. Ubezpieczona po 12 miesiącach złożyła wniosek o ponowne przeliczenie świadczenia według nowej kwoty bazowej. ZUS wyliczył jej wprawdzie emeryturę z nową kwotą bazową, ale okazało się, że jest ona niższa, bo obniżył się wskaźnik podstawy wymiaru.
W tej sytuacji przeliczył emeryturę, przyjmując taki sam jak poprzednio wskaźnik wysokości podstawy i taką samą kwotę bazową, dopisując okres dodatkowego ubezpieczenia.
Przeliczona emerytura wyniosła 1715,81 zł.
Ubezpieczona odwołała się na tę decyzję do sądu, wskazując, że ZUS przyjął do przeliczenia kwotę bazową sprzed roku. Zaznaczyła, że gdyby złożyła wniosek o emeryturę po rozwiązaniu umowy o pracę, jej emerytura zostałaby wyliczona korzystniej. Zażądała, żeby ZUS pozostawił niezmieniony wskaźnik podstawy wymiaru z okresu przedstawionych już dziesięciu lat i równocześnie wyliczył świadczenie z nową kwotą bazową.
Zdaniem sądu pytającego osoby będące w takiej samej sytuacji (wysokość zarobków, suma odprowadzonych składek długość okresów składkowych, wiek, moment rozpoczęcia pobierania emerytury oraz podobne okres pobierania świadczenia) powinny być traktowane taka samo. W pytaniu zwrócono uwagę, że gdyby ubezpieczona złożyła wniosek o świadczenie rok później jej emerytura zostałaby ustalona na podstawie aktualnej kwoty bazowej.
Sąd wskazał, że przepis uzależniający przyznanie emerytury z nową kwotą bazową osobie, która ma ją zawieszoną ze względu na nierozwiązanie stosunku pracy, od tego, czy wskaże do podstawy wymiaru składki na ubezpieczenia przypadające w całości lub w części po przyznaniu emerytury, może być niezgodny z ustawą zasadniczą.
Gazeta Prawna 18.11.2008 (225) - str.9
Bożena Wiktorowska
