Wojna z bankiem tylko przed arbitrem

Zanim zdecydujemy się na taki krok, warto przeanalizować, czy nasz spór nie mógłby zostać rozstrzygnięty przez Arbitra bankowego. Zapłacimy wówczas dużo mniej za rozpatrzenie sprawy oraz nie ryzykujemy poniesieniem kosztów zastępstwa procesowego banku w razie ewentualnej przegranej.

Wartość przedmiotu sporu z bankiem nie może jednak przekraczać kwoty 8 tys. zł. Do wartości przedmiotu sporu nie wlicza się odsetek i innych kosztów, żądanych obok roszczenia głównego.

Co nie mniej ważne, przedmiotem postępowania przed Arbitrem bankowym mogą być wyłącznie spory pomiędzy konsumentami i bankami. Konsumentem jest osoba fizyczna, która zawiera umowę z bankiem w celu niezwiązanym z działalnością gospodarczą. Jeżeli więc powstały spór z bankiem dotyczy np. prowadzenia rachunku gospodarczego, ewentualny wniosek do Arbitra bankowego na niewiele się tutaj zda - zostanie bowiem zwrócony.

Warto też pamiętać, że Arbiter bankowy nie zajmuje się sprawami związanymi ze świadczeniami Skarbu Państwa, w szczególności dotyczącymi książeczek mieszkaniowych i kredytów z dopłatami ze środków budżetowych.

Z czym do Arbitra?

Arbiter bankowy działający przy Związku Banków Polskich rozpatruje roszczenia pieniężne z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania przez bank czynności bankowych lub innych czynności na rzecz konsumenta. Z wnioskiem do Arbitra może wystąpić tylko klient indywidualny banku będącego członkiem Związku Banków Polskich lub takiego banku, który poddał się rozstrzygnięciom Arbitra bankowego i wykonaniu jego orzeczeń. Listę członków Związku Banków Polskich znajdziemy na stronie internetowej www.zbp.pl. Tam również znajdziemy szczegółowe informacje o działalności Arbitra bankowego, w tym Regulamin Bankowego Arbitrażu Konsumenckiego.

Wszczęcie postępowania przed Arbitrem bankowym następuje na pisemny wniosek konsumenta, który winien zawierać:

dokładne oznaczenie konsumenta poprzez wskazanie jego imienia i nazwiska oraz adresu miejsca zamieszkania, ewentualnie adresu do korespondencji (wskazane jest również podawanie numeru telefonu, faksu lub adresu poczty elektronicznej),

oznaczenie banku poprzez wskazanie jego nazwy, oddziału i adresu jego siedziby,

dokładne określenie żądania, jego zwięzłe uzasadnienie i ewentualne wskazanie środków dowodowych w postaci dokumentów, które winny być załączone do wniosku,

podanie wartości przedmiotu sporu.

Ważne! Inicjatorem postępowania przed Arbitrem bankowym nie może być bank.

Najpierw reklamacja

Zanim jednak zdecydujemy się złożyć wniosek do Arbitra bankowego w pierwszej kolejności należy skorzystać z postępowania reklamacyjnego w samym banku. W tym celu wnosimy reklamację (skargę), w której zwykle wskazujemy na zaistniały błąd lub kwestionowaną czynność oraz formułujemy swoje żądanie. Nie możemy tego ominąć. Regulamin Bankowego Arbitrażu Konsumenckiego wymaga bowiem dołączenia do wniosku o wszczęcie postępowania przed Arbitrem bankowym dokumentu potwierdzającego zakończenie postępowania reklamacyjnego w banku lub oświadczenia konsumenta, że w terminie 30 dni nie uzyskał z banku odpowiedzi na swoją skargę. W przeciwnym razie wniosek zostanie zwrócony.

Wszystko na piśmie

Wniosek o wszczęcie postępowania powinien być sporządzony w formie pisemnej. Dotyczy to także wszelkich załączników do wniosku kierowanych do Arbitra bankowego.

Wniosek można złożyć na dwa sposoby: osobiście przez konsumenta lub jego pełnomocnika w Biurze Arbitra bankowego bądź też listownie (adres poniżej).

Bankowy Arbitraż Konsumencki
ul. Smolna 10a
00 - 375 Warszawa 

Bez opłaty ani rusz

Arbiter bankowy nie podejmie jednak żadnych czynności dopóki nie zostanie uiszczona stosowna opłata od wniosku. Wynosi ona 50 zł, a gdy wartość przedmiotu sporu jest niższa niż 50 zł, wówczas należy liczyć się z wydatkiem 20 zł. Potwierdzenie przelewu/wpłaty ww. kwoty na rachunek Arbitra bankowego warto również załączyć do wniosku o wszczęcie postępowania. Wniosek nieopłacony przez konsumenta podlega odrzuceniu.

Opłatę od wniosku wpłacamy na rachunek Arbitra bankowego:
PKO BP SA XV/O Centrum Warszawa
55 1020 1156 0000 7702 0008 8120 

Postępowanie

Jeżeli nasz wniosek nie kwalifikuje się do zwrotu ani odrzucenia, zostaje skierowany do rozpoznania. Bank otrzymuje odpis wniosku i jest wzywany do udzielenia odpowiedzi. Nawet jeżeli taka odpowiedź nie pada, nie stanowi to przeszkody do rozpoznania sprawy. W odpowiedzi na wniosek bank oświadcza, czy żądanie wniosku uznaje w całości lub w części, czy też wnosi o jego oddalenie. Przy okazji bank winien zamieścić szczegółowe uzasadnienie wraz z przywołaniem przepisów prawa, umów i regulaminów mających zastosowanie w tej sprawie, czego nie musi czynić wnioskodawca. Nadto do odpowiedzi załączone muszą być dowody w postaci dokumentów.

Rolą Arbitra bankowego jest nakłanianie stron (tj. konsumenta i bank) do polubownego rozwiązania sporu poprzez zawarcie ugody. Przede wszystkim Arbiter bankowy winien wyjaśniać konsumentowi powstałe w związku ze sprawą wątpliwości prawne.

Jeżeli nie widać szans na ugodowe zakończenie sporu, Arbiter bankowy rozstrzyga na posiedzeniu niejawnym. Wszystko odbywa się korespondencyjnie. Tylko w wyjątkowych przypadkach wyznaczana jest rozprawa, na którą wzywa się konsumenta i bank. Konsument może być reprezentowany przez pełnomocnika. Regułą jest jednak, że niestawiennictwo którejkolwiek ze stron nie stanowi przeszkody w przeprowadzeniu rozprawy.

Arbiter bankowy rozstrzyga spór wydając orzeczenie, które zawiera również rozstrzygnięcie co do kosztów postępowania. Wypis orzeczenia jest doręczany przez Biuro Arbitra bankowego listem poleconym konsumentowi i bankowi. Co ważne, Arbiter bankowy nie może zasądzić kosztów zastępstwa prawnego. Nie musimy się zatem obawiać, że w razie przegranej poniesiemy wysokie koszty na wynagrodzenie radcy prawnego banku, tak jak to zazwyczaj bywa w postępowaniu przed sądem powszechnym.

Jeżeli natomiast sprawę przegra bank, wówczas obowiązany jest zwrócić konsumentowi kwotę uiszczonej przez niego opłaty (czyli najczęściej 50 zł), a także ponieść koszty postępowania przed Arbitrem bankowym. Z kolei w razie zawarcia ugody, która również zostaje ujęta w formie orzeczenia Arbitra, kosztów postępowania nie ustala się, a konsument uzyskuje zwrot połowy uiszczonej opłaty.

Bank nie odwoła się od orzeczenia

Atrakcyjność Bankowego Arbitrażu Konsumenckiego przejawia się również w tym, że orzeczenia Arbitra są ostateczne tylko dla banku. Mianowicie jest on obowiązany wykonać orzeczenie w terminie 14 dni od dnia otrzymania wypisu. Z kolei konsument, jeżeli jest niezadowolony z rozstrzygnięcia, może skierować sprawę na drogę postępowania sądowego.

autor: Tomasz Konieczny