Za co można dostać odszkodowanie? Kiedy się nie należy?
Odszkodowanie to świadczenie przysługujące osobie fizycznej bądź prawnej, która poniosła określone szkody majątkowe wskutek działania innej osoby lub instytucji. Kiedy odszkodowanie się nie należy, czym różni się od zadośćuczynienia i za co można otrzymać największą rekompensatę? Odpowiadamy.
Odszkodowanie to świadczenie o charakterze finansowym, którego celem jest naprawienie szkody majątkowej. Jak wynika z art. 361 Kodeksu cywilnego: "naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono".
Czym się różni odszkodowanie od zadośćuczynienia? Jak już zostało wcześniej wspomniane - odszkodowanie dotyczy rekompensaty za szkody majątkowe, czyli takie szkody, których wartość można wyrazić w pieniądzu (koszty lub straty związane z danym zdarzeniem). Jeśli chodzi o zadośćuczynienie, to tutaj rekompensata jest dokonywana w związku ze szkodami niematerialnymi - niemającymi wymiaru finansowego. Mogą to być krzywdy moralne czy ból fizyczny bądź psychiczny.
W niektórych przypadkach odszkodowanie może nie zostać wypłacone osobie poszkodowanej. Jeśli szkoda powstała w wyniku zdarzenia komunikacyjnego, to wówczas odszkodowanie nie zostanie wypłacone między innymi wtedy, gdy:
- szkoda została spowodowana umyślnie przez ubezpieczonego bądź gdy ten był pod wpływem alkoholu lub narkotyków, lub gdy uciekł z miejsca wypadku;
- szkoda powstała w okresie karencji;
- naruszono warunki umowy (na przykład zatajono ważne informacje);
- polisa nie obejmuje danego typu szkody.
Wybierając ubezpieczenie, warto dokładnie zapoznać się ze szczegółami dotyczącymi umowy. Mogą się one różnić w zależności od konkretnego ubezpieczyciela.
Warto również zwrócić uwagę na sytuację, w której odszkodowanie dotyczyłoby wypadku w trakcie pracy. Taka rekompensata może nie być wypłacona między innymi wtedy, gdy zdarzenie wynikało z wyłącznej winy pracownika (na przykład z powodu umyślnych naruszeń zasad BHP) lub gdy pracownik był pod wpływem środków odurzających.
Istnieje wiele sytuacji, w których możliwe jest otrzymanie odszkodowania. Prawdopodobnie jedną z najczęstszych jest wypadek komunikacyjny. Wówczas osoba poszkodowana może ubiegać się o rekompensatę z tytułu szkód materialnych (na przykład uszkodzenia pojazdu). Tego rodzaju odszkodowanie jest wypłacane z ubezpieczenia OC sprawcy wypadku. Odszkodowanie może dotyczyć również szkód związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej czy szkód powstałych między innymi w wyniku wypadku w pracy bądź błędu medycznego.
A za co można dostać największe odszkodowanie? Przeważnie najwyższe odszkodowania są wypłacane w związku z różnego rodzaju wypadkami - wówczas rekompensata obejmuje między innymi rzeczywiste straty (na przykład koszty leczenia) czy utracone korzyści (takie jak na przykład zmniejszenie lub utrata zarobków).
Nie zapominajmy, że w wielu sprawach sądy orzekają o przyznaniu zarówno odszkodowania, jak i zadośćuczynienia. W przypadku ciężkiego lub trwałego uszczerbku na zdrowiu wynikającego z wypadku komunikacyjnego lub błędu medycznego kwota łącznej rekompensaty nierzadko sięga kilkuset tysięcy złotych.