56 lat ukończone? Wypłacają jedno specjalne świadczenie

• Świadczenie kompensacyjne to swoistego rodzaju emerytura pomostowa dla pedagogów.
• Oprócz ukończenia 56 lat (kobiety) lub 61 lat (mężczyźni), trzeba wypracować odpowiedni staż pracy.
• Kwota świadczenia kompensacyjnego nie zawsze jest taka sama, wartość wsparcia zmienia się z miesiąca na miesiąc.

Świadczenie kompensacyjne dotyczy pedagogów, ale nie wszystkich. Pieniądze w ramach tego wsparcia wypłacane są po osiągnięciu odpowiedniego stażu pracy i to w określonym wymiarze.

Świadczenie kompensacyjne jest dla nauczycieli odpowiednikiem emerytur pomostowych. Benefit popularnie nazywany "kompensówką" wypłacany jest przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, który na bieżąco podaje dane odnośnie świadczenia.

Pieniądze te przysługują nauczycielom, którzy nie osiągnęli jeszcze powszechnego wieku emerytalnego, ale posiadają odpowiedni staż pracy. Kto i w jakiej kwocie może dostać to wsparcie z ZUS?

Od 2025 roku obowiązują nowe wytyczne w ramach świadczenia kompensacyjnego. ZUS wciąż może wypłacić świadczenie kompensacyjne po osiągnięciu odpowiedniego wieku i stażu pracy, jednak od 2025 roku rozpoczęło się stopniowe wprowadzanie zmian w zasadach wypłat.

Co dwa lata będzie zwiększać się próg wiekowy uprawniający do świadczenia. Na lata 2025/2026 wymagany wiek to 56 lat względem kobiet i 61 w przypadku mężczyzn. Wprowadzanie zmian ma zakończyć się w 2032 roku, gdy wiek uprawniający do świadczenia kompensacyjnego dla kobiet i mężczyzn wzrośnie odpowiednio do 59. i 64. roku życia. Poza tym inne wytyczne pozostają takie same:

• co najmniej 30 lat stażu pracy, czyli okresów składkowych i nieskładkowych,
• w tym przepracowane 20 lat jako nauczyciel co najmniej w wymiarze 1/2 obowiązkowego wymiaru zajęć.

Wypłata świadczenia kompensacyjnego dotyczy wyłącznie pedagogów. ZUS przyznaje pieniądze osobom, które rozwiązały swój stosunek pracy, a dotąd pracowały w miejscach takich jak:

• publiczne i niepubliczne przedszkola i szkoły z wyjątkiem niepublicznych szkół nieposiadających uprawnień szkoły publicznej, placówki kształcenia ustawicznego,
• młodzieżowe ośrodki wychowawcze i socjoterapii,
• specjalne ośrodki: szkolno-wychowawcze, wychowawcze dla dzieci i młodzieży, ośrodki rewalidacyjno-wychowawcze,
• ośrodki rewalidacyjno-wychowawcze umożliwiające dzieciom i młodzieży z niepełnosprawnościami sprzężonymi, z których jedną jest niepełnosprawność intelektualna, realizację obowiązku rocznego przygotowania przedszkolnego, obowiązku szkolnego i obowiązku nauki,
• placówki, które zapewniają uczniom opiekę i wychowanie w czasie, gdy uczą się poza miejscem, w którym mieszkają na stałe.

Co więcej, świadczenie kompensacyjne można otrzymać również gdy do rozwiązania umowy doszło z powodu:

• całkowitej likwidacji szkoły,
• częściowej likwidacji szkoły,
• zmian organizacyjnych w szkole, które spowodują zmniejszenie liczby oddziałów,
• zmian planu nauczania, które uniemożliwią zatrudnianie pracownika w pełnym wymiarze zajęć.

Jaka jest kwota świadczenia kompensacyjnego? ZUS uzależnia wypłaty od budżetu państwa, a nie zgromadzonych składek. Ostatnie dane z kwietnia wskazują, że świadczenie pobierało 11 tys. osób, które dostawały średnio 4207,16 zł. Liczba świadczeniobiorców wyraźnie spada, podczas gdy kwota wsparcia rośnie. Jeszcze w styczniu 2025 kompensówki dostawało 11,7 tys. pedagogów, którzy pobierali przeciętnie 4010,11 zł.

Tymczasem w styczniu 2024 roku 12,9 tys. osób dostawało przeciętnie 3557,64 zł. Rok wcześniej na początku 2023 było to 13,7 tys. świadczeniobiorców odbierających średnio 3011,58 zł, a w styczniu 2022 roku 14,1 tys. osób otrzymywało po 2655,78 zł.

Przemysław Terlecki