We wtorek, 14 października, obchodzimy Święto Edukacji Narodowej, nazywane Dniem Nauczyciela. Polskie szkoły od lat mierzą się z brakami kadrowymi.
W Polsce brakuje nauczycieli. "Coraz trudniej znaleźć wykwalifikowaną kadrę"
Jak podawał pulshr.pl na początku września na stronach kuratoriów było dostępnych 5,7 tys. wakatów. Magda Dąbrowska, wiceprezeska Grupy Progres, w rozmowie z serwisem powiedziała, że liczba chętnych do pracy w sektorze edukacji spada i ciężko jest znaleźć odpowiednich kandydatów.
"Nauczyciele od lat znajdują się na liście zawodów deficytowych, a sytuacja w branży wciąż się pogarsza. Coraz trudniej znaleźć wykwalifikowaną kadrę. Dodatkowo wielu pedagogów decyduje się na zmianę zawodu, co jeszcze bardziej zmniejsza zasoby dostępnych specjalistów. To nie tylko kwestia liczby wakatów, ale także jakości nauczania i stabilności systemu edukacji w Polsce" - mówiła portalowi ekspertka.
Zarobki nauczycieli. Początkujący zarobi mniej niż magazynier
Mówi się, że nauczanie to misja, ale z "poczucia misji" nie da się wyżyć, a zarobki pedagogów w Polsce są bardzo niskie. Od stycznia 2025 r. wynagrodzenie zasadnicze nauczyciela dyplomowanego wynosi 6211 zł brutto. Nauczyciel mianowany zarabia 5310 zł brutto, a początkujący 5153 zł brutto. Tymczasem najniższa krajowa wynosi 4666 zł brutto. Oznacza to, że pensja początkującego nauczyciela jest wyższa od minimalnej tylko o 487 zł.
Nauczyciele otrzymują też dodatki do pensji:
- dodatek stażowy,
- dodatek motywacyjny,
- dodatek funkcyjny (np. za bycie wychowawcą klasy),
- dodatek za trudne warunki pracy.
Więcej niż w szkole początkujący nauczyciel mógłby zarobić na magazynie. Z ogłoszenia o pracę na rządowej platformie ePraca wynika, że magazynier może liczyć na zarobki od 5380 zł brutto. Wystarczy mieć podstawowe wykształcenie, doświadczenie ani odpowiednie umiejętności nie są wymagane. To zadanie, które może wykonywać każdy. Praca nauczyciela taką nie jest - wymaga studiów i ciągłego dokształcanie się. Nauczyciel musi potrafić przekazać wiedzę, być odporny na stres, potrafić poradzić sobie z dziećmi oraz z ich rodzicami.
Zarobki nauczycieli w UE. Polska na szarym końcu
Współpracująca z Komisją Europejską Sieć Eurydice przeanalizowała pensje nauczycieli w Europie, które otrzymywali w latach 2022-2023 (nowszych danych nie ma). Z tych zamieszczonych na euronews.com wynika, że polscy pedagodzy zarabiają najmniej w UE. W badanym okresie ich roczne wynagrodzenie wynosiło 9897 euro, czyli 42 125 zł. Więcej nauczycielom płacą m.in. w Bułgarii (10 486 euro rocznie), Litwie (10 800 euro rocznie), Węgrzech (11 539 euro rocznie), Słowacji (12 066 euro rocznie) czy Rumunii (13 095).
Najlepiej w UE nauczyciele wynagradzani są w Luksemburgu. Ich roczna pensja wynosi 84 589 euro (około 360 tys. zł). Na kolejnych miejscach znalazły się: Niemcy (62 322 euro rocznie) i Dania (57 938 euro rocznie).
Z kolei z danych Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) wynika, że w latach 2005-2023 wynagrodzenie nauczycieli w Polsce wzrosło w sumie o 28 proc., w Turcji o 59 proc., w Niemczech o 16 proc., a w Norwegii 15 proc.
