Anulowanie faktury
Błędy związane z wystawianiem faktur VAT, w szczególności przy znacznej liczbie transakcji opodatkowanych, nie stanowią rzadkości. Częstokroć podatnicy zastanawiają się czy możliwe jest anulowanie wystawionej już faktury VAT.
Należy podkreślić, że sposób postępowania w przypadku błędnie wystawionej faktury VAT uzależniony jest od tego, czy faktura ta została wystawiona w związku z transakcją, która faktycznie miała miejsce, a więc dokumentuje sprzedaż. Istotne znaczenie ma również fakt, czy faktura została wprowadzona do obrotu gospodarczego, czy też znajduje się jedynie w posiadaniu podatnika.
Warto zwrócić uwagę, iż anulowanie faktury nie jest czynnością przewidzianą w obowiązujących przepisach prawnych. Jednakże w praktyce dopuszcza się możliwość anulowania faktury, pod warunkiem, że faktura taka nie została wprowadzona do obrotu prawnego. Natomiast przez wprowadzenie faktury do obrotu prawnego należy rozumieć przekazanie takiej faktury podmiotowi, który z kolei z faktu otrzymania faktury mógłby wyciągnąć określone konsekwencje prawne, np. dokonać obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z takiej faktury. Dopuszczalność anulowania faktur potwierdziło Ministerstwo Finansów w piśmie z dnia 8 czerwca 1996 r. (Nr PP1-7201-220/95/ER), które pozostaje aktualnym w obecnie obowiązującym stanie prawnym. Ponadto powyższe zagadnienie stało się przedmiotem orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego, który w wyroku z 19 grudnia 2000 r. (sygn. akt III S.A. 171/99) stwierdził, że "(...) możliwość "anulowania" faktur (...), mimo że nie jest dopuszczona wyraźnie przez ustawę o VAT, należy zaaprobować jako praktyczną i realną drogę "wycofania się" podatnika z błędnego wystawienia dokumentu rozliczeniowego. Jednak powinna ona dotyczyć wyłącznie tych dokumentów rozliczeniowych (faktur), które nie zostały wprowadzone przez podatnika do obrotu prawnego (np. poprzez doręczenie ich kontrahentom)".
W świetle zaprezentowanych poglądów można sformułować wniosek, że anulowanie faktury VAT jest dopuszczalne przy zachowaniu łącznie dwóch warunków:
- anulować można jedynie fakturę wystawioną w związku z transakcją, która faktycznie nie miała miejsca (czyli faktura taka nie dokumentuje sprzedaży),
- można anulować tylko taką fakturę, której nie wprowadzono do obrotu, czyli nie wręczono jej nabywcy.
Natomiast w pozostałych przypadkach podatnicy zobowiązani są do sporządzenia faktury korygującej.
Radosław Żuk - Europejskie Centrum Doradztwa i Dokumentacji Podatkowej
