Cypr nadal atrakcyjny dla polskiego przedsiębiorcy
Wielostronna konwencja podatkowa MLI oraz zmiany ustaw podatkowych miały w znaczący sposób wpłynąć na sytuację polskich przedsiębiorców będących udziałowcami lub właścicielami zagranicznych spółek. Jednak mimo prób wprowadzenia nowych obostrzeń ulokowanie majątku i obrót nim w obcych jurysdykcjach nadal są bardzo opłacalne. Wciąż jednym z najatrakcyjniejszych kierunków jest należący do Unii Europejskiej Cypr.
Obowiązująca od 1 stycznia 2018 r. Ustawa z dnia 27 października 2017 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. z 2017 r., poz. 2175) zniosła limit 250 tys. euro, poniżej którego przychody osiągnięte przez zagraniczną spółkę były zwolnione z obowiązku zapłaty 19 proc. podatku w Polsce. Poszerzył się również katalog źródeł przychodów, których wystąpienie zostanie uznane za podległe opodatkowaniu z tytułu działalności zagranicznej spółki kontrolowanej (ang. Controlled Foreign Corporation - CFC).
Zostały jednak zachowane lub rozszerzone kryteria, których niespełnienie pozwoli uniknąć zagranicznej spółce uznania jej za kontrolowaną. Są nimi m.in.:
- posiadanie przez okres nie krótszy niż 30 dni, bezpośrednio lub pośrednio, ponad 50 proc. udziałów w kapitale lub ponad 50 proc. praw głosu w organach kontrolnych lub stanowiących, lub ponad 50 proc. udziałów związanych z prawem do uczestnictwa w zyskach;
- pochodzenie co najmniej 33 proc. przychodów tej spółki osiągniętych w roku podatkowym ze wskazanych w ustawie źródeł.
Przepisów o CFC nie stosuje się również do spółek, które podlegają opodatkowaniu od całości swoich dochodów w państwie członkowskim UE lub OECD i tam też prowadzą istotną, rzeczywistą działalność gospodarczą.
Cypr jest państwem członkowskim Unii Europejskiej, a więc spółka opodatkowująca w całości swoje dochody na jego terytorium spełni przesłankę wyłączającą objęcie 19 proc. podatkiem w Polsce. Zyski cypryjskiej spółki według tamtejszego prawa będą podlegać 12,5 proc. stawce podatku dochodowego. To jedna z najniższych stawek podatku CIT w całej Unii Europejskiej.
Poza tym Cypr oferuje liczne ulgi i udogodnienia dla biznesu - głównie dzięki temu, że ma zawartych kilkadziesiąt międzynarodowych umów o unikaniu podwójnego opodatkowania. W efekcie prowadzenie firmy i ulokowanie jej majątku w cypryjskiej spółce niesie ze sobą duże korzyści.
Cypr nie pobiera podatku, którego podstawą byłyby zyski kapitałowe. Przychody oraz dochody z tytułu obrotu papierami wartościowymi, a więc obligacjami, akcjami, udziałami, świadectwami założycielskimi oraz innymi podobnymi instrumentami finansowymi są zwolnione z podatku dochodowego.
Brak opodatkowania przychodów i dochodów od kapitałów pieniężnych, przy szeroko rozbudowanej sieci podpisanych przez Cypr umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, czyni jego terytorium idealnym do utworzenia spółki holdingowej, w pełni wykorzystującej kolejną z ulg, jaką jest brak podatku u źródła od wypłacanych ze spółki cypryjskiej dywidend i odsetek.
Podpisane przez Cypr umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania pozwalają działającej tam spółce na korzystanie ze zwolnienia z podatku od należności licencyjnych. Dla przykładu, na podstawie umowy pomiędzy Polską a Cyprem takie należności wypłacane przez polską spółkę na rzecz spółki cypryjskiej obciążone będą 5 proc. podatkiem u źródła, ale z możliwością uzyskania z niego zwolnienia.
Atrakcyjnymi preferencjami podatkowymi na Cyprze objęte jest też korzystanie z praw własności intelektualnej. Aż 80 proc. dochodu netto spółki cypryjskiej, osiągniętego z tytułu ich użytkowania, zwolnione jest z opodatkowania. Ulga uwzględnia również dochody uzyskane z tytułu rozporządzania tymi prawami. Przy tym pojęcie prawa własności intelektualnej w prawie cypryjskim jest bardzo szeroko rozumiane - obejmuje ono swym zakresem praktycznie każde dobro niematerialne funkcjonujące w obrocie gospodarczym i stanowiące wytwór ludzkiego umysłu.
Do dochodów uzyskiwanych za pośrednictwem spółki zarejestrowanej na Cyprze ma wciąż zastosowanie Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Cypru w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku sporządzona w Warszawie 4 czerwca 1992 r. (Dz. U. z 1993 r. Nr 117, poz. 523 z późn. zm.). Pomimo jej istotnej zmiany protokołem podpisanym 22 marca 2012 r. (Dz. U. z 2012 r., poz. 1383), Cypr nadal pozostaje atrakcyjnym kierunkiem dla polskiego przedsiębiorcy. Przemawiają za tym nie tylko wskazane korzyści podatkowe, lecz także położenie Cypru, zlokalizowanego na terenie Unii Europejskiej, rozwinięta infrastruktura wyspy oraz wysoki standard regulacji prawnych, opartych na rozwiązaniach anglosaskich.
Trust i fundacja prywatna jako remedium na opodatkowanie CFC
Obciążenie polskich przedsiębiorców dodatkowym, 19 proc. podatkiem z tytułu dochodów uzyskiwanych za pośrednictwem należących do nich zagranicznych spółek może zostać złagodzone dzięki zastosowaniu konstrukcji trustu lub fundacji prywatnej. Założyciel fundacji lub trustu, przekazując majątek pod zarząd powiernika niebędącego polskim rezydentem podatkowym, unika spełnienia przesłanki podmiotowej podlegania regulacjom dotyczącym zagranicznych spółek kontrolowanych.
Choć minimalny kapitał zakładowy cypryjskiej spółki to zaledwie 1 euro cent, należy pamiętać, że jego wpłacenie to tylko jeden z pierwszych kroków do jej założenia. Do prawidłowej rejestracji, pozwalającej uniknąć negatywnych następstw podatkowo-prawnych nieprofesjonalnego działania, niezbędne jest wykonanie szeregu czynności przed cypryjskim magistratem. Oprócz zatwierdzenia firmy czy złożenia przed urzędnikiem sądowym wymaganych oświadczeń pod przysięgą, konieczne jest również przygotowanie memorandum oraz umowy spółki w języku greckim i angielskim oraz dopełnienie pozostałych wymaganych cypryjskim prawem formalności.
Zakładanie spółek na Cyprze jest nadal bardzo korzystnym rozwiązaniem dla polskich przedsiębiorców - zarówno pod względem planowania podatkowego, jak i ochrony majątku firmy. Sytuacji tej nie powinna zmienić podpisana przez Polskę 7 czerwca 2017 r. Konwencja wielostronna implementująca środki traktatowego prawa podatkowego mające na celu zapobieganie erozji podstawy opodatkowania i przenoszeniu zysku, sporządzona w Paryżu 24 listopada 2016 r., czyli tzw. konwencja MLI (ang. Multilateral Instrument to Modify Bilateral Tax Treaties). Choć Polska, jako czwarty sygnatariusz, złożyła 23 stycznia 2018 r. w Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju dokument potwierdzający jej ratyfikację, to do jej wejścia w życie potrzebna jest ratyfikacja pięciu sygnatariuszy. Aby zaś konwencja MLI zmieniła konkretną umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania (np. między Polską a Cyprem), musi być ratyfikowana przez obie strony umowy.
Czy ratyfikuje ją Cypr, a jeśli tak, to jakie to będzie miało skutki? Samo Ministerstwo Finansów w komunikacie na swojej stronie internetowej (http://www.mf.gov.pl) poinformowało, że "przyjęcie tzw. konwencji MLI nie zmieni sposobu rozliczania podatków przez Polaków mieszkających i żyjących za granicą". Już teraz wiadomo też, że niektóre zapisy konwencji MLI, jeśli wejdą w życie w stosunkach na linii Cypr - Polska, byłyby mniej restrykcyjne dla właścicieli i udziałowców cypryjskich spółek niż obowiązujące teraz. Art. 8 MLI wprowadza bowiem minimalny 365-dniowy warunek posiadania udziałów, akcji lub innych podobnych praw w spółce, od którego spełnienia uzależnia możliwość zastosowania zwolnienia lub wyłączenia z opodatkowania wypłacanych dywidend. Obowiązująca obecnie między obydwoma państwami umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania przewiduje dłuższy, bo 24-miesięczny okres (art. 10 ust. 2 lit. a umowy przywołanej wyżej).
Kancelaria Prawna Skarbiec specjalizuje się w ochronie majątku oraz doradztwie strategicznym dla przedsiębiorców