Czy opłaca się zakładanie firmy dla pracodawcy? Od tej wysokości pensji ma to sens

Kiedy zakładanie firmy na rzecz obecnego pracodawcy jest legalne? Kto więcej zyskuje na zmianie: pracownik czy pracodawca? Od jakiej wysokości pensji netto taka zmiana może opłacać się pracownikowi? Na te i inne pytania odpowiada w rozmowie z Interią Biznes Żaneta Lewandowska, radca prawny z Kancelarii CGO Legal.

Przejście z umowy o pracę na współpracę B2B, a więc na stosunek pomiędzy dwoma podmiotami gospodarczymi, to nadal powszechne zjawisko. W wielu przypadkach wykracza to jednak poza granice prawa, o czym mówi nam ekspertka:

- Jeżeli warunki wykonywania pracy nie ulegną zmianie i pozostaną typowe dla stosunku pracy (w szczególności praca ta będzie nadal wykonywana pod kierownictwem i nadzorem dotychczasowego pracodawcy, w wyznaczonym przez niego miejscu i czasie) organy kontroli mogą uznać taką zmianę za obejście przepisów prawa pracy - mówi Żaneta Lewandowska, radca prawny z Kancelarii CGO Legal, z którą rozmawiamy w Interii Biznes.

Zobacz również:

---

Firma

Kiedy warto przekształcić firmę w spółkę? Ekspert wskazuje na główne powody

Agnieszka Maciuła-Ziomek

---

• Czym różni się umowa o pracę od umowy zlecenia? Wyjaśniamy, co bardziej się opłaca
• Osoby, które muszą zapłacić składkę. ZUS z nową interpretacją

Pracodawca nie może zmusić pracownika do założenia działalności, jednak wiemy, że przedsiębiorcy często uzależniają podwyżkę wynagrodzenia od właśnie tego kroku. Inspekcja Pracy zainteresuje się na pewno samozatrudnionym, który regularnie wystawia tylko jedną fakturę/faktury na rzecz byłego pracodawcy. Wówczas może zainicjować postępowanie przed sądem, co może skończyć się przekształceniem umowy B2B na etat, w szczególności gdy ani stanowisko, ani warunki świadczenia pracy nie zmienią się po podpisaniu umowy B2B. To także konkretne ryzyko dla pracodawcy:

- W przypadku stwierdzenia pozorności samozatrudnienia na pracodawcy ciąży ryzyko zapłaty zaległych składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne, zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych wraz z odsetkami, utraty prawa do pomniejszenia należnego podatku VAT o podatek naliczony wynikający z faktur wystawionych przez byłego pracownika - wylicza nasza ekspertka.

Zamiana umowy o pracę na współpracę B2B oznacza, że pracownik traci uprawnienia wynikające z Kodeksu pracy, a to generuje realne oszczędności dla pracodawcy. Ekspertka CGO Legal wśród kosztów, których nie poniesie pracodawca na B2B, wymienia m.in.:

• koszty związane z urlopem wypoczynkowym,
• wypłatę wynagrodzenia chorobowego,
• koszty badań okresowych,
• składki ZUS i wpłaty na PPK.

Taki pracodawca ograniczy sobie również koszty związane z obsługą kadrowo-księgową i nie poniesie wydatków związanych z refundacją kosztów odzieży służbowej.

- Analizując opłacalność zmiany formy zatrudnienia z umowy o pracę na B2B, zakładamy, iż łączny koszt, jaki ponosi dotychczas pracodawca z tytułu naszego zatrudnienia, będzie stanowił nasz przychód z działalności - tłumaczy radca prawny CGO Legal.

Kwota wynagrodzenia, jaka pojawi się na umowie B2B, powinna być wyższa od dotychczasowego wynagrodzenia na rękę, jednak ta nadwyżka powinna być widoczna także po odliczeniu kosztów stałych przedsiębiorstwa:

• składek ZUS,
• składki zdrowotnej,
• podatku dochodowego,
• kosztów księgowości.

Z preferencyjnych składek ZUS nowa firma może skorzystać nawet przez pierwsze dwa i pół roku działalności. Wówczas składki ZUS wyniosą 0 zł w pierwszych sześciu miesiącach prowadzenia działalności w ramach Ulgi na Start oraz 442,90 zł miesięcznie (to wartość aktualna w 2025 roku) w kolejnych dwóch latach w ramach tzw. Małego ZUS.

W kolejnych miesiącach przedsiębiorca, którego przychód z działalności za poprzedni rok nie przekroczy 120 tys. zł, będzie mógł skorzystać z obniżonych składek w ramach Mały ZUS plus. Trzeba jednak podkreślić, że zatrudnienie na rzecz byłego pracodawcy bez zmiany zakresu świadczonych usług często pozbawia nowego przedsiębiorcę praw do preferencyjnych składek:

- Taki przedsiębiorca będzie zobowiązany do uiszczania składek ZUS w pełnej wysokości oraz zobligowany do opodatkowania wg skali podatkowej (12 proc./32 proc.) - przekonuje Żaneta Lewandowska.

Jeżeli proponowana przez pracodawcę podwyższona pensja będzie wyższa niż przyszłe stałe koszty prowadzenia działalności, można się pokusić o zamianę UoP na B2B. Dotyczy to jednak głównie średnich i wysokich wynagrodzeń:

- Jeżeli pracownik otrzymuje obecnie wynagrodzenie w wysokości wynagrodzenia minimalnego tj. kwotę 4 666 zł brutto (łączny koszt pracodawcy 5 621,60 zł), otrzymuje 3 510,92 zł na rękę. Zakładając, iż kwota 5 621,60 zł stanowiłaby dochód netto przedsiębiorcy (kwota netto na fakturze VAT) oraz nie ponosiłby on kosztów prowadzenia JDG, kwota pozostała po odprowadzeniu składek ZUS, składki zdrowotnej oraz zaliczki na podatek dochodowy, wyniosłaby ok. 3 340 zł zatem byłaby niższa niż przy umowie o pracę - analizuje ekspertka CGO Legal.

Inaczej wyglądają wyliczenia już dla wynagrodzenia 5 000 zł brutto (przy założeniu braku kosztów prowadzenia działalności). Wówczas oznacza to:

• 6024 zł - łączny koszt pracodawcy,
• 3738,19 zł - relane wynagrodzenie na UoP,
• 6024 zł - dochód netto na B2B,
• 3760 zł - relane wynagrodzenie na B2B.

Zysk z przejścia na umowę B2B w tym przypadku oznacza dosłownie 22 zł, jednak można przyjąć, że 5 000 zł brutto wynagrodzenia to minimum, aby pracownik mógł skorzystać ze zmiany formy zatrudnienia. Im wyższe wynagrodzenie, tym większe potencjalne korzyści ze zmiany UoP na B2B.

Agnieszka Maciuła-Ziomek