Jak są od 1 kwietnia opodatkowane VAT nieodpłatne świadczenia?
Od 1 kwietnia przepisy podatku VAT odnoszące się do nieodpłatnego świadczenia usług uległy zmianie. Są one bardziej przejrzyste niż poprzednie regulacje, niestety zostały zmienione na niekorzyść przedsiębiorców. Katalog nieodpłatnych świadczeń, które podlegają opodatkowaniu VAT został rozszerzony.
Zgodnie z art. 5 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem do towarów i usług podlegają między innymi odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Pojęcia te jednak nie ograniczają się jedynie do czynności faktycznie odpłatnych. W dalszych przepisach ustawy o VAT odnajdujemy doprecyzowanie, że świadczeniem usług mogą być także czynności nieodpłatne jeśli spełnione są określone okoliczności. Skutkuje to rozszerzeniem zakresu przedmiotowego podatku VAT.
Do kwietnia 2011 roku uznanie nieodpłatnego świadczenia usług na cele podatnika lub jego pracowników oraz innych podmiotów za odpłatne świadczenie usług, które jest opodatkowane podatkiem VAT było uzależnione od spełnienia dwóch przesłanek. Po pierwsze czy podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia całości lub części podatku naliczonego w związku z nabyciem towarów i usług związanych z tymi usługami. Po drugie czy świadczenie usługi nie było związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Choć taki zapis budził wątpliwości jakie usługi można zakwalifikować jako związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, był korzystniejszy dla przedsiębiorców. Zawężał on bowiem katalog nieodpłatnych usług, które podlegały opodatkowaniu VAT.
Za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:
a) użycie towarów stanowiących część majątku przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza jego przedsiębiorstwa, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych towarów,
b) nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza przedsiębiorstwa podatnika.
Sytuacja opisana w pkt. a) oznacza, że jeśli podatnik przekaże np. pracownikowi jakiś towar do używania (z wyjątkiem udostepnienia samochodów) a przy nabyciu przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku naliczonego, takie świadczenie należy opodatkować.
Drugi przypadek dotyczy świadczenia konkretnej usługi przez podatnika, np. podatnik świadczący usługi naprawy pojazdów, remontuje nieodpłatnie samochód pracownika. Konsekwencją tego przepisu jest opodatkowanie podatkiem VAT każdego nieodpłatnego świadczenia usług dla celów innych niż działalność gospodarcza przedsiębiorcy. Nie ma przy tym znaczenia fakt, czy przedsiębiorcy przysługiwało wcześniej prawo do odliczenia podatku naliczonego.
Iwona Cackowska
księgowa Tax Care
