Niespodzianki podatkowe od 2008 r.?

Szczególnie ważną zmianą jest wprowadzenie definicji budownictwa społecznego oraz ustalenie zasady określania podstawy opodatkowania na żywność przekazaną instytucjom charytatywnym. Ustawa po podpisaniu przez Prezydenta RP ma wejść w życie 1 stycznia 2008 r.

Zmiana pojęć

W słowniku pojęć zamieszczonym w art. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o VAT (Dz. U. nr 54, poz. 535 ze zm.) niektóre definicje zostały zmienione, a ponadto dodano nowe. Na przykład zmieniona została definicja obiektów budownictwa mieszkaniowego. Przez obiekty te rozumieć się będzie budynki mieszkalne stałego zamieszkania sklasyfikowane w PKOB w dziale 11.

Natomiast dodano definicję wartości rynkowej. Przez to pojęcie będzie się rozumieć całkowitą kwotę, jaką, w celu uzyskania w danym momencie danych towarów lub usług, nabywca lub usługobiorca na takim samym etapie sprzedaży jak ten, na którym dokonywana jest dostawa towarów lub świadczenie usług, musiałby, w warunkach uczciwej konkurencji, zapłacić niezależnemu dostawcy lub usługodawcy na terytorium kraju.

W przypadku gdy nie będzie można ustalić porównywalnej dostawy towarów lub świadczenia usług, przez wartość rynkową rozumieć się będzie:

a) w odniesieniu do towarów - kwotę nie mniejszą niż cena nabycia towarów lub towarów podobnych, a w przypadku braku ceny nabycia, koszt wytworzenia, określone w momencie dostawy,

b) w odniesieniu do usług - kwotę nie mniejszą niż całkowity koszt poniesiony przez podatnika na wykonanie tych usług.

Budownictwo społeczne

Jak pamiętamy, stosowanie do końca tego roku 7% stawki VAT umożliwił Polsce Traktat Akcesyjny. Na jej podstawie, zgodnie z art. 146 ust. 1 pkt 2 lit. a) i b) ustawy o VAT od dnia przystąpienia Polski do UE do dnia 31 grudnia 2007 r. stosuje się 7% stawkę VAT w odniesieniu do:

robót budowlano-montażowych oraz remontów i robót konserwacyjnych związanych z budownictwem mieszkaniowym i infrastrukturą towarzyszącą,

obiektów budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych.

Po dniu 31 grudnia 2007 r. Polska byłaby zobowiązana do zastosowania w regulacjach krajowych dotyczących opodatkowania budownictwa mieszkaniowego, unormowań wynikających z dyrektyw unijnych. Przepisy te umożliwiają stosowanie stawki obniżonej do dostawy, budowy, remontu lub przebudowy budynków mieszkalnych w ramach polityki społecznej. Dlatego tak ważne było uchwalenie zmian do ustawy o VAT, które wprowadziłyby taką definicję do ustawy.

Zgodnie z przyjętą nowelizacją 7% stawkę

VAT będzie się stosowało do dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym. Przez budownictwo to będzie się rozumiało obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych oraz lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w PKOB w dziale 12, a także obiekty sklasyfikowane w PKOB w klasie ex 1264 - wyłącznie budynki instytucji ochrony zdrowia świadczących usługi zakwaterowania z opieką lekarską i pielęgniarską, zwłaszcza dla ludzi starszych i niepełnosprawnych.

Definicją budownictwa społecznego nie zostaną objęte domy jednorodzinne, których powierzchnia użytkowa przekracza 300 m2 oraz lokale mieszkalne, których powierzchnia użytkowa przekracza 150 m2.

Przekazanie żywności

Uchwalono również nowe zasady ustalania podstawy opodatkowania przy nieodpłatnym przekazaniu towarów (o którym mowa w art. 7 ust. 2 ustawy o VAT).

Podstawą opodatkowania w przypadku nieodpłatnej dostawy towarów będzie cena nabycia towarów, a gdy nie ma ceny nabycia, koszt wytworzenia, określone w momencie dostawy tych towarów.

Jednak w sytuacji, kiedy przedmiotem tej dostawy będą produkty spożywcze i napoje, w szczególności:

- pieczywo, wyroby piekarskie i ciastkarskie, świeże (PKWiU 15.81),

- czekolady i wyroby cukiernicze (PKWiU 15.84.2),

- wody mineralne i napoje bezalkoholowe (PKWiU 15.98),

na rzecz organizacji pożytku publicznego, z przeznaczeniem wyłącznie na cele działalności charytatywnej, podstawą opodatkowania będzie wartość rynkowa, o ile nie jest ona wyższa niż cena nabycia towarów, a gdy nie ma ceny nabycia, koszt wytworzenia, określony w momencie dostawy tych towarów. Jednak aby móc w ten sposób ustalać podstawę opodatkowania, dokonujący dostawy towarów musi prowadzić szczegółową dokumentację potwierdzającą dokonanie dostawy towarów na rzecz wyżej wymienionych organizacji.

Nowe limity

Ponadto zmienione zostały także wysokości limitów określonych w ustawie o VAT. Limity te od 1 stycznia 2008 r. nie będą już określane w euro, tylko w złotych. I tak kwota zwolnienia podmiotowego od VAT wyniesie 50.000 zł (w tym roku jest to kwota 39.700 zł). W przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia (art. 10 ust. 1 pkt 2 ustawy o VAT) limit wynosić będzie także 50.000 zł. Natomiast przy sprzedaży wysyłkowej na terytorium kraju limit wyniesie 160.000 zł.

Pozostałe zmiany

Od 1 stycznia 2008 r. wyłączone będą z opodatkowania 7% stawką VAT sztuczne zęby i protezy dentystyczne i objęte zostaną zwolnieniem od podatku. Zwolnienie od podatku miałoby jednak jedynie zastosowanie w przypadku, gdy te towary są dostarczane przez dentystów oraz techników dentystycznych.

Zwolnieniem objęte zostanie również świadczenie usług przez techników dentystycznych w ramach wykonywania ich zawodu.

Wprowadzono również zmiany w art. 8 ust. 3, art. 119 ustawy o VAT. Celem tych zmian jest dostosowanie przepisów dotyczących szczególnych procedur przy świadczeniu usług turystyki do istniejącego w tym zakresie orzecznictwa ETS. Zmiana ta zakłada stosowanie szczególnych procedur w odniesieniu do usług turystyki bez względu na klasyfikację świadczonych usług. W zakresie natomiast prowadzenia ewidencji przez podatników świadczących usługi turystyki, proponowana zmiana ma charakter doprecyzowujący. Obowiązek prowadzenia ewidencji obejmującej dane potrzebne do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej wynika bowiem bezpośrednio z art. 109 ust. 3 ustawy o VAT.

Zmianie uległ również art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT. Z prawa do odliczenia podatku nie będzie można skorzystać w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, iż został wykazany w fakturze, ale na mocy przepisów o podatku VAT nie może być zaklasyfikowany (uznany) jako podatek VAT. Tym samym, dla odbiorcy takiej faktury, wykazany w niej podatek nie stanowi podatku VAT do odliczenia, nawet jeśli zostanie zapłacony.

Stosownie do postanowień art. 148 lit. c) dyrektywy 2006/112/WE zwolniona jest od podatku od wartości dodanej dostawa, przebudowa, naprawa, konserwacja, czarterowanie oraz wynajem statków ratowniczych i udzielających pomocy na morzu. Wprowadzone zmiany w art. 83 ust. 1 pkt 1-4 mają na celu dostosowanie obowiązujących w Polsce przepisów w zakresie VAT do przepisów unijnych.

Również zmiany w art. 83 ust. 1 pkt 7, 8, 9, 16 i 18 polegają na dostosowaniu pojęć podmiotów wykonujących głównie przewozy w transporcie międzynarodowym. Natomiast zmiany zapisu w art. 83 ust. 1 pkt 12 i 13 mają na celu ujednolicenie nazewnictwa usług leasingu, najmu, dzierżawy i czarteru. Zmiana art. 83 ust. 1 pkt 17 precyzuje możliwość zastosowania stawki 0% w odniesieniu do usług służących bezpośrednim potrzebom środków transportu morskiego i ich ładunkom jedynie gdy usługi te świadczone są na rzecz armatora morskiego. Zmiany te związane są z dostosowaniem przepisów ustawy do przepisów dyrektywy oraz orzecznictwa ETS.

autor: Aleksandra Węgielska