Obowiązek podatkowy w nowej akcyzie
Generalna zasada dotycząca obowiązku podatkowego w podatku akcyzowym ustanowiona została w przepisie art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 23 stycznia 2004 r. Przepis ten stanowi, iż obowiązek podatkowy powstaje z dniem wykonania czynności podlegających opodatkowaniu, chyba że ustawa stanowi inaczej.
Jak to bywa w zwyczaju naszych ustawodawców ustawa wielokrotnie stanowi inaczej. Mianowicie jeżeli przepisy prawa podatkowego nakładają obowiązek potwierdzania fakturą czynności podlegających opodatkowaniu, to w takim wypadku obowiązek podatkowy powstaje z dniem wystawienia faktury, nie później jednak niż w terminie 7 dni, licząc od dnia wykonania czynności.
Jeżeli czynności podlegające opodatkowaniu zostały wykonane z naruszeniem warunków oraz form określonych przepisami prawa, obowiązek podatkowy powstaje z dniem dokonania tych czynności, a jeżeli dnia tego nie można określić - z dniem, w którym uprawniony podmiot stwierdził dokonanie takiej czynności.
W przypadku ubytków lub niedoborów wyrobów akcyzowych zharmonizowanych obowiązek podatkowy powstaje z dniem ich powstania, a jeżeli tego dnia nie można ustalić - z dniem ich stwierdzenia przez uprawniony podmiot.
W przypadku energii elektrycznej obowiązek podatkowy powstaje z dniem jej wydania.
Jeżeli nie można określić dnia, w którym powstaje obowiązek podatkowy dla wyrobów akcyzowych, za datę jego powstania uznaje się dzień, w którym uprawniony podmiot stwierdził dokonanie czynności podlegających opodatkowaniu.
Przepis art. 6 powoływanej ustawy zawiera również delegację dla ministra finansów do określenia, w drodze rozporządzenia, późniejszych terminów powstania obowiązku podatkowego.
Ustawa przewiduje też wyjątki dla eksportu, importu oraz nabycia i dostawy wewnątrzwspólnotowej.
W przypadku eksportu wyrobów akcyzowych obowiązek podatkowy powstaje z dniem potwierdzenia przez urząd celny dokonania eksportu. W imporcie wyrobów akcyzowych obowiązek podatkowy powstaje z dniem powstania długu celnego w rozumieniu przepisów prawa celnego albo objęcia wyrobów akcyzowych procedurą celną: uszlachetniania czynnego, odprawy czasowej lub przetwarzania pod kontrolą.
Jeżeli chodzi o nabycie wewnątrzwspólnotowe, to obowiązek podatkowy powstaje z dniem otrzymania wyrobów akcyzowych, będących przedmiotem tego nabycia, nie później jednak niż z dniem otrzymania faktury dokumentującej nabycie, jeżeli przepisy ustawy nie stanowią inaczej. Natomiast w przypadku dostawy wewnątrzwspólnotowej obowiązek podatkowy powstaje z dniem wystawienia faktury, nie później jednak niż w terminie 7 dni, licząc od dnia wykonania czynności.
