Organy podatkowe za i przeciw

Główną jej przyczyną jest spór wokół problemu: czy jednorazową amortyzację można utożsamiać z ponoszeniem wydatków na nabycie środków trwałych? Postawienie lub nie znaku równości pomiędzy tymi pojęciami ma istotne znaczenie dla możliwości zastosowania tej przyspieszonej metody amortyzacji.

Zakres wyłączenia pomocy de minimis w transporcie

Jednorazowa amortyzacja, o której wspomnieliśmy we wstępie, stanowi pomoc de minimis udzielaną w zakresie i na zasadach określonych w bezpośrednio obowiązujących aktach prawa wspólnotowego. Tak wynika z art. 22k ust. 10 ustawy o pdof (Dz. U. z 2000 r. nr 14, poz. 176 ze zm.) i odpowiednio art. 16k ust. 10 ustawy o pdop (Dz. U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 ze zm.). Skoro preferencyjna amortyzacja jest jedną z form pomocy de minimis, to odnoszą się do niej wszystkie rygory i zasady określone w bezpośrednio obowiązujących aktach prawa wspólnotowego dotyczących tego rodzaju pomocy.

Zasady przyznawania i korzystania z pomocy de minimis reguluje rozporządzenie Komisji (WE) nr 1998/2006 z dnia 15 grudnia 2006 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu do pomocy de minimis (Dz. Urz. UE L 379 z dnia 28 grudnia 2006 r.). Rozporządzenie to ma zastosowanie od 1 stycznia 2007 r. i obowiązuje do 31 grudnia 2013 r. Z treści art. 1 ust. 1 lit. g) powołanego rozporządzenia wynika, że jego przepisów nie stosuje się do pomocy na nabycie pojazdów przeznaczonych do transportu drogowego podmiotom gospodarczym prowadzącym działalność zarobkową w zakresie drogowego transportu towarowego. I tu właśnie powstaje pytanie: czy powołany przepis rozporządzenia unijnego odnosi się i ma zastosowanie w stosunku do preferencyjnej amortyzacji przewidzianej dla małych i nowych podatników zajmujących się transportem drogowym?

Organy podatkowe: przeciw, za i neutralnie

W wyjaśnieniach organów podatkowych w interesującej nas kwestii trudno dopatrywać się jednolitej linii interpretacyjnej. Okazuje się, że twierdząco na to pytanie, niekorzystnie z punktu widzenia podatników, odpowiadają niektóre organy podatkowe. Takie właśnie stanowisko możemy znaleźć m.in. w postanowieniu Urzędu Skarbowego w Zgierzu z dnia 12.07.2007 r., nr I-1/415/45/07 oraz interpretacji Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 30.10.2007 r., nr IBPB1/415-34/07/WRz/Kan-168/07/07. W wymienionych interpretacjach organy zakwestionowały możliwość zastosowania jednorazowej amortyzacji w odniesieniu do samochodów ciężarowych nabytych przez małych podatników prowadzących firmy zajmujące się drogowym transportem towarowym. Uznały bowiem, że skorzystanie z jednorazowej amortyzacji jest jednoznaczne z nabyciem środków transportu, a w tym z kolei zakresie firmom transportowym nie przysługuje pomoc de minimis, jaką jest jednorazowy odpis amortyzacyjny.

Przeciwne stanowisko zajął Urząd Skarbowy w Krasnymstawie. W postanowieniu z dnia 21.02.2007 r., nr PD/415-1/07 zezwolił małemu podatnikowi prowadzącemu działalność gospodarczą w zakresie usług transportowych na jednorazową amortyzację naczepy samochodowej o wartości 34.000 zł netto.

Zdarza się również, że udzielając odpowiedzi na temat jednorazowej amortyzacji środków transportu towarowego, organy podatkowe nie odnoszą się do kwestii pomocy de minimis. Jeśli już do niej nawiązują, to podkreślają, że w odróżnieniu od innych podmiotów dla firm sektora transportowego limit tej pomocy wynosi nie 200.000 euro, ale 100.000 euro w ciągu trzech lat. Tak skonstruowane odpowiedzi na pytania podatników możemy znaleźć w postanowieniach: Pierwszego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie z dnia 10.04.2007 r., nr I USI/415-10/07, Drugiego Urzędu Skarbowego w Opolu z dnia 21.06.2007 r., nr PDI/415-13/07/WS oraz Drugiego Urzędu Skarbowego w Rzeszowie z dnia 10.07.2007 r., nr IIUS.I/415-45/07. We wskazanych interpretacjach, nie dociekając w jakiej branży działają podatnicy, organ za każdym razem przyznawał im prawo do jednorazowej amortyzacji samochodu ciężarowego.

Kto ma rację?

W interesującej nas kwestii całkowicie zasadne są argumenty przedstawione w wydawanym przez nasze Wydawnictwo Biuletynie Informacyjnym (artykuł ?Jedno­razowa amortyzacja w firmach transportowych a pomoc de minimis?, BI nr 4 z dnia 1.02.2008 r.). Rozpatrywanie interesującego nas problemu bez odniesienia do regulacji dotyczących pomocy de minimis jest bezzasadne. Z przepisów obu ustaw o podatku dochodowym wynika bowiem wyraźnie, że przy ustalaniu prawa do tej preferencji należy uwzględniać unijne przepisy w tym zakresie, a nie tylko uregulowania zawarte w ustawach podatkowych.

Z twierdzeniem, że transportowcy nie mają prawa do skorzystania z preferencyjnej amortyzacji samochodów ciężarowych również nie można się zgodzić. Powoływane już przez nas rozporządzenie Komisji (WE) wyłącza bowiem pomoc de minimis, ale tylko w zakresie nabywania przez te podmioty pojazdów transportu drogowego, co moim zdaniem nie jest tożsame z pomocą w formie jednorazowej amortyzacji. Moim zdaniem podatnik korzystający z pomocy w tej drugiej formie, w rzeczywistości nabywa składniki majątku z własnych środków, które nie są mu zwracane w żaden sposób - jedynie rozlicza je w kosztach szybciej niż na ogólnych zasadach.

Dodatkowym argumentem na potwierdzenie tej tezy są przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 11 sierpnia 2004 r. w sprawie szczegółowego sposobu obliczania wartości pomocy publicznej udzielanej w różnych formach (Dz. U. nr 194, poz. 1983 ze zm.). Przy ustalaniu tej pomocy rozróżniają one pomoc w formie dotacji czy ulgi podatkowej, od pomocy w formie przyspieszonej amortyzacji.

O samej możliwości zastosowania jednorazowej amortyzacji decydują już bezpośrednio przepisy ustaw o podatku dochodowym. Z nich z kolei nie wynika, że z tej formy pomocy de minimis nie mogą skorzystać firmy świadczące usługi drogowego transportu towarowego w odniesieniu do samochodów ciężarowych. Wskazanie w ustawach podatkowych, że jednorazowa amortyzacja stanowi formę pomocy de minimis udzielanej w zakresie i na zasadach wynikających z prawa wspólnotowego oznacza jedynie, że ma ona wpływ na limit tej pomocy. A zatem podatnik, który wcześniej otrzymał wsparcie w ramach pomocy de minimis, nie będzie mógł skorzystać z preferencyjnej amortyzacji, jeżeli pomoc ta przekroczyła wyznaczony pułap. Z kolei skorzystanie z jednorazowej amortyzacji może np. zmniejszyć kwoty dotacji z programów wspólnotowych otrzymywanych w ramach pomocy de minimis.

autor: Agata Cieśla