Śmierć płacowym kominom
Rewolucja w państwowych spółkach. Rząd wywróci do góry nogami system ich zarządzania. Szkoda, że pod presją i tak późno.
Ustawa kominowa z 2000 r., która miała podreperować kiepski nadzór korporacyjny w sektorze państwowym i zapobiegać powstawaniu tzw. kominów płacowych 1 maja pójdzie do lamusa. Odejdzie w wyjątkowej niesławie, jako jeden z grzechów procesu transformacji. A cel był szczytny: ukrócić pobieranie przez menedżerów wysokich wynagrodzeń, niewspółmiernych do osiąganych wyników. Ustawa objęła wynagrodzenia kierownictwa firm, w których udział Skarbu Państwa (SP) wynosi co najmniej 50 proc., oraz tych, w których spółki należące do SP posiadają co najmniej połowę kapitału. Zniesiono prowizję z zysku, nagrody z zakładowego funduszu nagród czy udział w zyskach. Wprowadzono pułap wynagrodzeń, ograniczono także wielkość nagrody rocznej. Efekt: rozkwit korupcji.
Dość mydlenia oczu
Obecnie - ponownie na fali krytyki, tym razem nieoficjalnych wynagrodzeń - resort skarbu proponuje podnieść płace prezesów przedsiębiorstw uznawanych za strategiczne dla gospodarki. Kwestię tę ureguluje rozporządzenie prezesa Rady Ministrów.
- Opracowaliśmy już dokument zawierający podstawowe standardy polityki właścicielskiej, dający szansę na eliminację patologii. W odniesieniu do podmiotów gospodarczych nadzorowanych przez ministra skarbu zalecenia i wskazówki będą miały charakter obligatoryjny - zapewnia Tadeusz Soroka, podsekretarz stanu w resorcie skarbu.
Jak ma wyglądać poprawa zarządzania własnością państwową?
*Uprawnienia do powoływania i odwoływania członków zarządu mają być przekazane do kompetencji rad nadzorczych. Zdaniem przedstawicieli resortu skarbu, wzmocni to pozycję rady w spółce oraz zwiększy jej odpowiedzialność za prawidłowe zarządzanie.
*Składy rad nadzorczych mają być konsultowane w sposób zapewniający właściwy przekrój zawodowy.
*W skład rady powinny wchodzić osoby z wykształceniem ekonomicznym, prawniczym, i technicznym odpowiednim do charakteru działalności spółki.
*Resort skarbu opracuje system doskonalenia kwalifikacji przez członków rad nadzorczych w okresie pełnienia funkcji.
*Zaostrzone zostaną kryteria oceny funkcjonowania rad nadzorczych. Priorytetem będzie rzetelność wykonywania czynności nadzorczych, aktywność w podejmowaniu inicjatyw mających na celu poprawę funkcjonowania spółki oraz sposób i tempo reagowania na ujawnione nieprawidłowości.
*Właściwym trybem kwalifikacji i rekrutacji prezesa i członków zarządu będzie postępowanie kwalifikacyjne, którego organizacją zajmie się rada nadzorcza.
* Wynagrodzenie członków zarządu ma być podzielone na część stałą, uwzględniającą wielkość przedsiębiorstwa, i uznaniową.
Sektorowe równanie
- System, który proponujemy, jest bardzo przejrzysty, gdyż część uznaniowa byłaby zależna od wyników ekonomiczno-finansowych, efektywności innych mierzalnych działań oraz wzrostu wartości firm. Takie rozwiązanie uchylające ustawę kominową będzie dawało możliwość zrównania wynagrodzenia w sektorze prywatnym i państwowym - podkreśla Ewa Bryl-Warewicz z resortu skarbu.
Ponadto w kompetencjach walnego zgromadzenia byłaby możliwość przyznawania zarządowi nagrody rocznej, stanowiącej określony udział w zysku rocznym spółki.