Spółdzielnia Europejska - nowa forma przedsiębiorstwa
Od 18 sierpnia 2006 r. będzie można założyć w Polsce Spółdzielnię Europejską (SCE). Nowe możliwości wprowadza rozporządzenie Rady z dnia 22 lipca 2003 r. w sprawie Statutu Spółdzielni Europejskiej, które jednocześnie będzie obowiązywać we wszystkich państwach członkowskich. Celem założenia SCE jest propagowanie interesów jej członków na terytorium Wspólnoty, a zaletą - prowadzenie działalności w całej Unii przy zachowaniu jednej osobowości prawnej.
Jak utworzyć spółdzielnię?
Podstawowym wymogiem jest jej transgraniczność, co oznacza, że może być utworzona przez osoby fizyczne lub prawne, z co najmniej dwóch państw członkowskich. Należy przy tym zauważyć, że zwykła działalność ponadgraniczna realizowana np. przez dostarczenie swoich towarów bądź usług nie wystarczy do założenia spółdzielni.
Z kolei założenie spółdzielni od podstaw wymaga co najmniej pięciu podmiotów. Rozporządzenie pozwala również na utworzenie jej w drodze połączenia się (fuzji) już istniejących spółdzielni z co najmniej dwóch różnych państw członkowskich.
Priorytety SCE:
- celem działalności powinno być osiąganie wzajemnych korzyści przez członków (proporcjonalnie do udziałów),
- członkami spółdzielni powinni być równocześnie klienci, pracownicy lub dostawcy,
- kontrola nad SCE powinna przysługiwać członkom w równym stopniu (dopuszcza się jednak system głosów ważonych),
- wynagrodzenie kapitału obcego i kapitału zakładowego powinno być ograniczone,
- zyski powinny być wypłacane odpowiednio do czynności dokonywanych z SCE lub zachowane w celu zaspokojenia potrzeb członków.
Kapitał minimalny
Minimalny kapitał kształtuje się na poziomie 30 tys. euro niezależnie od tego, czy jej założyciele to osoby fizyczne czy prawne. To stosunkowo mało, biorąc pod uwagę fakt, że dla spółki europejskiej wymagany minimalny kapitał to aż 120 tys. euro.
Zarząd i rada nadzorcza, a może tylko organ administrujący
Władzami SCE może być z jednej strony zarząd a z drugiej organ nadzorczy lub tylko rada administrująca. To, jaki system będzie obowiązywał, będzie zależało od samych założycieli i członków spółdzielni. Druga opcja jest jednak częstsza ze względu na niższe koszty.
Zalety i wady
Wprowadzenie tej nowej formy przedsiębiorstwa do systemu prawnego Wspólnoty ma przede wszystkim ułatwić prowadzenie działalności jednej spółdzielni w kilku państwach Unii. Zaletą jest możliwość działania we wszystkich państwach członkowskich przy wymogu rejestracji w państwie, w którym spółdzielnia ma główną siedzibę. Zarejestrowanie w jednym państwie spowoduje ujednolicenie systemu księgowości i zarządzania, nastąpi redukcja kosztów administracyjnych i prawnych, a wszystko to spowoduje, że zostaną obniżone koszty jej funkcjonowania. Dodatkowym atutem spółdzielni jest możliwość jej dokapitalizowania funduszami zewnętrznymi poprzez emisję obligacji.
Niestety, jak to zwykle bywa, są też i wady. W praktyce działanie spółdzielni będzie się opierało o przepisy prawa wspólnotowego jak i krajowego,co może okazać się dość skomplikowane zwłaszcza na tle interpretacyjnym. Niewątpliwie największe znaczenie będzie miało ustawodawstwo kraju, w którym założymy SCE. Od niego będzie zależało, jakie zapłacimy podatki, które przecież uregulowane są przez prawo krajowe, a nie wspólnotowe. To zaś przesądzi o opłacalności prowadzenia interesów w danym kraju Unii.
źródło: Gazeta Podatkowa
