Stałe miesięczne wynagrodzenie przy różnych absencjach w pracy
Wynagrodzenie za pracę jest nieodzownym elementem stosunku pracy. Przysługuje ono zasadniczo za pracę wykonaną. Wynagrodzenie może być określone, np. stawką miesięczną lub godzinową albo w innej formie. Często wynagrodzenie zasadnicze ma stały miesięczny charakter. W takim przypadku, jeżeli w trakcie miesiąca pracownik będzie z różnych powodów nieobecny w pracy, jego wynagrodzenie za czas przepracowany ustala się według określonych zasad.
Chorobowa nieobecność w pracy
Stałe miesięczne wynagrodzenie przy różnych absencjach w pracy oblicza się stosując zasady określone w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy (...). Wskazuje ono dwie metody ustalania stałego miesięcznego wynagrodzenia w zależności od tego, jakiego charakteru była nieobecność pracownika w pracy. Pierwsza metoda dotyczy nieobecności wywołanych chorobą, w praktyce zwanych zasiłkowymi, za które pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia określonego w art. 92 K.p. (chorobowego) lub do zasiłku przewidzianego w przepisach o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa lub w przepisach o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. W takim przypadku stałe miesięczne wynagrodzenie za przepracowaną część miesiąca oblicza się:
- dzieląc miesięczną stawkę wynagrodzenia przez 30,
- mnożąc otrzymaną kwotę przez liczbę dni wskazanych w zaświadczeniu lekarskim o czasowej niezdolności pracownika do pracy wskutek choroby,
- odejmując obliczoną kwotę wynagrodzenia od wynagrodzenia przysługującego za cały miesiąc (§ 11 rozporządzenia).
Powyższa metoda jest stosowana niezależnie od liczby dni kalendarzowych w miesiącu. Dzielnikiem do ustalenia stawki dziennej pomniejszającej wynagrodzenie jest w każdym przypadku liczba 30.
Zasada zmniejszania stałego miesięcznego wynagrodzenia o 1/30 za każdy dzień chorobowej niezdolności do pracy dotyczy także innych składników o charakterze stałym (przykład 1). Podlega jej, np. dodatek funkcyjny, stażowy, ryczałt za pracę w nocy, ale tylko wtedy, gdy za pozostałą część miesiąca pracownik zachowuje do niego prawo. Regulacja ta nie obejmuje przypadków, w których pracownik całkowicie traci prawo do dodatku w razie choroby. Kwestie te powinny być uregulowane w przepisach wewnątrzzakładowych.
Absencje "niezasiłkowe"
W odniesieniu do tzw. nieobecności "niezasiłkowych", za okres których pracownik nie zachowuje prawa do wynagrodzenia, zastosowanie znajduje druga metoda ustalania stałego miesięcznego wynagrodzenia określona w § 12 rozporządzenia. Do nieobecności takich zalicza się, np. nieusprawiedliwioną nieobecność w pracy, urlop bezpłatny, stawiennictwo przed różnymi organami. Regulacja ta stosowana jest także w przypadkach, gdy okres pozostawania pracownika w stosunku pracy nie obejmuje pełnego miesiąca (podjęcie lub ustanie zatrudnienia w trakcie miesiąca kalendarzowego - przykład 2). W podanych okolicznościach stałe miesięczne wynagrodzenie oblicza się:
- dzieląc miesięczną stawkę wynagrodzenia przez liczbę godzin przypadających do przepracowania w danym miesiącu,
- mnożąc otrzymaną kwotę przez liczbę godzin nieobecności pracownika w pracy z podanych przyczyn,
- odejmując obliczoną kwotę od wynagrodzenia przysługującego za cały miesiąc.
W powołanym przepisie mowa jest o liczbie godzin przypadających do przepracowania w danym miesiącu. Co należy przez to pojęcie rozumieć wyjaśnił Departament Prawa Pracy MPiPS w piśmie z dnia 24 października 2014 r. Zdaniem resortu: "(...) sformułowania (...) użyte w § 12 rozporządzenia oznaczają liczbę godzin, do przepracowania których pracownik zobowiązany jest zgodnie z wymiarem czasu pracy w tym miesiącu (a nie liczbę godzin do przepracowania w tym miesiącu zgodnie z rozkładem czasu pracy konkretnego pracownika)."
Przykład 1 Pracownik zatrudniony na pełny etat otrzymuje stałe wynagrodzenie w wysokości 3.200 zł oraz dodatek funkcyjny w kwocie 250 zł. W okresie od 8 do 14 czerwca 2015 r. był niezdolny do pracy z powodu choroby (7 dni). Pozostałe dni w tym miesiącu przepracował. Za czerwiec br. pracownikowi przysługiwało wynagrodzenie za pracę w wysokości 2.645 zł, obliczone w następujący sposób:
Pracownik podjął zatrudnienie z dniem 10 czerwca 2015 r. na pełny etat w podstawowej organizacji czasu pracy od poniedziałku do piątku w wymiarze 8 godzin na dobę. Dniami wolnymi od pracy z tytułu przeciętnie pięciodniowego tygodnia pracy są dla niego soboty. Przysługuje mu wynagrodzenie w kwocie 4.000 zł miesięcznie. W dniach 29 i 30 czerwca br. pracownik korzystał z 2 dni (16 godzin) urlopu bezpłatnego. Wynagrodzenie pracownika za czerwiec br. wyniosło 2.476,16 zł, zgodnie z wyliczeniem:
|
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 ze zm.)
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29.05.1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz. U. nr 62, poz. 289 ze zm.)
autor: Ewa Madejek
Gazeta Podatkowa nr 57 (1202) z dnia 2015-07-16