Ulga na start w ZUS. Kto może skorzystać?

Ulga na start to przede wszystkim zwolnienie z opłacania składek społecznych dla przedsiębiorców, którzy po raz pierwszy prowadzą działalność gospodarczą. Ale nie tylko, bo z tej ulgi skorzystają także przedsiębiorcy, którzy rozpoczynają ją po raz kolejny po 5 latach od zawieszenia lub zamknięcia poprzedniej działalności.

Dla kogo jest ulga na start i jakie jeszcze zasady obowiązują? Zgodnie z prawem, mogą na nią liczyć osoby, które nie wykonują działalności na rzecz byłego pracodawcy. Chodzi o działalność w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym i przedsiębiorców, którzy pracowali na etacie i wykonywali czynności wchodzące w zakres obecnie wykonywanej działalności.

Jeżeli jako przedsiębiorca korzystasz już z ulgi na start, twój zleceniodawca nie ma obowiązku odprowadzania za ciebie składek na ubezpieczenia społeczne pod dwoma warunkami. Po pierwsze, przedmiot umowy ze zleceniodawcą (agencyjnej, zlecenia lub o świadczenie usług) musi być taki sam, jak przedmiot prowadzonej przez ciebie działalności. Po drugie, osiągane przychody muszą być opodatkowane jako przychód z działalności gospodarczej.

Ulga na start 2022 sprawia, że przedsiębiorca jest zwolniony z płacenia składek na ubezpieczenie społeczne przez sześć pełnych miesięcy. Okres ten liczy się od momentu rozpoczęcia działalności z płacenia składek. Tu należy pamiętać o dwóch ważnych zasadach, bo czas ulgi na start zależy od konkretnego dnia miesiąca rozpoczęcia działalności:

• jeżeli przedsiębiorca rozpocznie działalność w trakcie miesiąca, nie wlicza tego miesiąca do 6 miesięcy, w trakcie których może korzystać z ulgi na start
• jeśli działalność rozpocznie pierwszego dnia miesiąca, to ten miesiąc wlicza się do 6 miesięcy, w których może korzystać z ulgi

Niestety, ulga na start 2022 działa nieprzerwanie co oznacza, że jeżeli w czasie korzystania z ulgi na start przedsiębiorca zawiesi działalność, okres ten nie przerwie biegu tych 6 miesięcy. Czas zawieszenia działalności wlicza się do okresu, w którym można korzystać z ulgi. Z ulgi na start można przestać korzystać w dowolnym wybranym momencie przed upływem 6 miesięcy.

Przedsiębiorcy, które korzystają z ulgi na start, mogą znacząco obniżyć swoje koszty. Przez pół roku nie podlegają oni  obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Ulga na start zwalnia z płacenia składek na ubezpieczenia społeczne, czyli emerytalne, rentowe i wypadkowe. Ulga zwalnia z płacenia składek na Fundusz Pracy oraz na Fundusz Solidarnościowy.

Czego nie dotyczy ulga na start? Ta przede wszystkim nie dotyczy ubezpieczenia zdrowotnego co oznacza, że przedsiębiorca ma obowiązek zarejestrować się do ubezpieczenia zdrowotnego i opłacać co miesiąc składkę zdrowotną. Przez pół roku korzystania z ulgi na start ma także prawo zgłosić do ubezpieczenia zdrowotnego w ZUS członków swojej rodziny.

Po zakończeniu ulgi na start przedsiębiorca może skorzystać z preferencyjnych składek ZUS, a potem z Małego ZUS Plus (jeśli spełnia warunki). 

Każdy nowy przedsiębiorca, który chce skorzystać z ulgi na start, ma 7 dni na zgłoszenie się w ZUS do ubezpieczenia zdrowotnego od dnia rozpoczęcia prowadzenia działalności. Do tego należy zgłosić się na druku ZUS ZZA z kodem tytułu ubezpieczenia rozpoczynającymi się cyframi 05 40. Pozostałe dwie cyfry zależą od tego, czy przedsiębiorca ma ustalone prawo do emerytury lub renty oraz czy posiada orzeczenie o niepełnosprawności. Jeżeli nie, kod przedsiębiorcy to 05 40 00.

Piąta cyfra kodu ZUS to 0, jeżeli przedsiębiorca nie ma ustalonego prawa do emerytury lub renty, 1 jeśli takie prawo posiada lub 2, jeśli przedsiębiorca ma prawo do renty. Szósta cyfra kodu ZUS to:

• 0 - jeśli przedsiębiorca nie posiada orzeczenia o niepełnosprawności
• 1 - jeśli posiada orzeczenie o lekkim stopniu niepełnosprawności
• 2 - jeśli posiada orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności
• 3 - jeśli posiada orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności

Przedsiębiorca od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności podlega ubezpieczeniu zdrowotnemu aż do momentu jej zaprzestania, z wyjątkiem okresu zawieszenia działalności. Wniosek najprościej złożyć w formularzu zgłoszeniowym podczas rejestracji firmy w CEIDG. Zgłoszenie możesz także przekazać do ZUS w formie papierowej, w programie płatnik lub aplikacji ePłatnik.

Niestety, korzystanie z ulgi na start, oprócz ogromnej zalety, jaką jest niepłacenie składek na ubezpieczenie społeczne, ma także wady. Jeżeli w momencie korzystania z ulgi przedsiębiorca zachoruje, będzie musiał opiekować się chorym członkiem rodziny albo urodzi mu się dziecko, nie otrzyma świadczeń, które przysługują z ubezpieczenia chorobowego.

Przedsiębiorca korzystający z ulgi na start nie skorzysta z zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego, zasiłku macierzyńskiego ani zasiłku opiekuńczego.

Ulga na start to także niższa emerytura i renta. Okres objęty ulgą, w którym przedsiębiorca nie opłaca składek na ubezpieczenie emerytalne, nie będzie uwzględniony przy ustalaniu prawa do emerytury. W konsekwencji nie podwyższy wysokości otrzymywanego w przyszłości świadczenia emerytalnego.