Zmiana zasad rejestracji dla wspólników spółek cywilnych
Z początkiem lipca br. zaczęła działać Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej. Z końcem br. zastąpi ona całkowicie gminne ewidencje. Dla wspólników spółek cywilnych będących osobami fizycznymi oznacza to w szczególności, że rejestracja działalności musi odbywać się na nowych zasadach. Natomiast tryb zgłaszania zmian zależy od tego czy wpis przedsiębiorcy został już przeniesiony do CEIDG.
Spółka cywilna na gruncie prawa cywilnego nie ma podmiotowości prawnej. Nie przysługuje jej też status przedsiębiorcy. Status ten, w przypadku spółki cywilnej prowadzącej działalność gospodarczą, muszą mieć jej wspólnicy. Dlatego też osoby fizyczne działające w ramach tej spółki muszą posiadać wpis w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (ewentualnie do 31 grudnia br. w ewidencji działalności gospodarczej).
Przepisy regulujące CEIDG weszły w życie z dniem 1 lipca br. Prowadzi ją w systemie teleinformatycznym Minister Gospodarki. Głównymi jej zadaniami są ewidencjonowanie przedsiębiorców będących osobami fizycznymi i udostępnianie o nich informacji. Ta jedna, centralna ewidencja zastąpi dotychczasowe, prowadzone przez gminy. Na przeniesienie danych przedsiębiorców (wykonujących działalność i tych, którzy zawiesili jej wykonywanie) z EDG do CEIDG organy ewidencyjne mają czas do końca tego roku.
Dopiero z dniem przeniesienia do CEIDG wpisu, wójt, burmistrz albo prezydent miasta przestanie być organem ewidencyjnym dla przedsiębiorcy, którego wpis przeniesiono. Z kolei w zakresie wpisów nieprzeniesionych do końca 2011 r. organem ewidencyjnym pozostaje wójt, burmistrz albo prezydent miasta.
Omawiane zmiany w przepisach powodują, że inaczej formalności mogą wyglądać dla osób dopiero zakładających działalność (tj. nieposiadających wpisu) i dla tych, którzy już mają status przedsiębiorcy i dodatkowo chcą prowadzić działalność w ramach spółki cywilnej. Wynika to z tego, że osoby zakładające działalność od 1 lipca br. mogą być rejestrowane wyłącznie w ramach CEIDG, tj. aby uzyskać wpis mogą złożyć wniosek za pośrednictwem formularza elektronicznego dostępnego w szczególności na stronie internetowej CEIDG (www.ceidg.gov.pl), osobiście bądź listem poleconym.
Skorzystanie z opcji złożenia wniosku on-line wymaga podpisania go w sposób akceptowany przez CEIDG, np. podpisem elektronicznym weryfikowanym za pomocą kwalifikowanego certyfikatu czy podpisem potwierdzonym profilem zaufanym ePUAP (art. 27 ust. 7 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej). Profil zaufany jest bezpłatną metodą potwierdzania tożsamości obywatela w systemach elektronicznej administracji. Jego uzyskanie wymaga zalogowania się na platformie ePUAP i założenia profilu (na temat zakładania profilu zaufanego na ePUAP pisaliśmy w GP nr 52, na str. 18). Następnie należy udać się do punktu potwierdzającego profil (będzie nim np. urząd skarbowy, urząd wojewódzki czy oddział ZUS), celem udokumentowania tożsamości. Wykaz wspomnianych punktów i inne przydatne informacje odnaleźć można na stronie internetowej www.epuap.gov.pl.
Pozostała także możliwość złożenia wniosku osobiście w urzędzie gminy. Organ gminy potwierdzi tożsamość wnioskodawcy (musi on okazać np. dowód tożsamości) i wyda mu pokwitowanie przyjęcia wniosku. Poza tym wniosek można wysłać listem poleconym, jednak w tym przypadku musi być on opatrzony własnoręcznym podpisem wnioskodawcy poświadczonym przez notariusza. Wniosek złożony w urzędzie, organ zobowiązany jest przekształcić na formę dokumentu elektronicznego i przesłać do CEIDG.
Od początku lipca br. przestał obowiązywać druk EDG-1. Aktualnie należy korzystać z nowego formularza - CEIDG-1. Jego integralną częścią jest żądanie:
- wpisu do rejestru REGON albo jego zmiany,
- zgłoszenia identyfikacyjnego albo aktualizacyjnego NIP,
- zgłoszenia płatnika składek do ZUS albo jego zmiany bądź zgłoszenia oświadczenia o kontynuowaniu ubezpieczenia społecznego rolników w KRUS,
- przyjęcia oświadczenia o wyborze przez przedsiębiorcę formy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych albo wniosku o zastosowanie opodatkowania w formie karty podatkowej.
Od 1 stycznia 2012 r. do wniosku o wpis do CEIDG przedsiębiorca będzie mógł dołączyć zgłoszenie rejestracyjne lub aktualizacyjne VAT.
Wioski o wpis do CEIDG są wolne od opłat.
Inaczej wygląda sytuacja przedsiębiorców rozpoczynających dodatkowo działalność w ramach spółki czy wspólników, którzy chcą (muszą) zaktualizować swoje dane. Osoby te powinny najpierw sprawdzić, czy ich wpis został już przeniesiony do CEIDG. Można w tym celu skorzystać z wyszukiwarki dostępnej na stronie www.ceidg.gov.pl. Dzięki niej przedsiębiorca może zobaczyć czy jego wpis znajduje się już w centralnej ewidencji. Jeśli nie ma go jeszcze w CEIDG, oznacza to, że wójt, burmistrz albo prezydent miasta pozostaje organem ewidencyjnym i rejestruje zmiany we wpisach (także wykreśla przedsiębiorcę z ewidencji). Zatem w celu zgłoszenia zmiany, np. związanej z rozpoczęciem funkcjonowania w ramach spółki, należy udać się do urzędu gminy i złożyć wniosek osobiście bądź wysłać go listem poleconym (w tym przypadku podpis wnioskodawcy musi być poświadczony notarialnie). Przy czym należy posłużyć się formularzem CEIDG-1. Warto zaznaczyć, że z dniem 1 lipca br. nie wszystkie gminy zaktualizowały informacje w tym zakresie na swoich stronach internetowych.
Wspólnicy zobowiązani są ujawnić w CEIDG NIP i REGON spółek cywilnych, w których uczestniczą.
Z kolei dla przedsiębiorców, których wpisy zostały już przeniesione, organem ewidencyjnym jest Minister Gospodarki i powinni oni korzystać z procedur składania wniosku w ramach CEIDG.
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 2.07.2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2010 r. nr 220, poz. 1447 ze zm.)
autor: Ewelina Mentel-Wyrzychowska
Gazeta Podatkowa nr 58 (786) z dnia 2011-07-21