Zwrot nadwyżki VAT

Może rozliczyć ją w następnym okresie rozliczeniowym lub może zażądać jej zwrotu na rachunek bankowy. Ma także prawo zaliczyć ją na poczet innych zobowiązań podatkowych.

Przeniesienie kwoty na następny miesiąc

W przypadku gdy kwota podatku naliczonego jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na swój rachunek bankowy. Wynika to z art. 87 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku VAT (Dz. U. nr 54, poz. 535 ze zm.).

O tym czy nadwyżkę rozliczyć w następnym okresie rozliczeniowym podatnik decyduje sam. Najczęściej podatnicy korzystają z tej możliwości kiedy wiedzą, że w następnym okresie wystąpi zobowiązanie do zapłaty.

Przy czym w sytuacji kiedy podatnik nie wykazuje sprzedaży opodatkowanej ani na terytorium kraju, ani poza jego obszarem ma obowiązek wykazania tej nadwyżki do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy (art. 86 ust. 19 ustawy o VAT).

Warto w tym miejscu wskazać na wyrok WSA w Łodzi z dnia 15 kwietnia 2008 r., sygn. akt I SA/Łd 6/08, w którym Sąd uznał, iż analizując polską ustawę o VAT nasuwają się wątpliwości, czy podatek naliczony, raz już przeniesiony, można przenieść na kolejny okres rozliczeniowy. Zdaniem Sądu można argumentować, że ustawa nakazuje tylko jednokrotne przeniesienie podatku naliczonego (tylko na jeden następny okres rozliczeniowy), przeniesieniu zaś podlega tylko kwota podatku z danego okresu rozliczeniowego. Kwota przeniesiona jest już kwotą podatku z przeniesienia, tj. z poprzedniego, a nie z bieżącego okresu rozliczeniowego. I właśnie ten kierunek interpretacji, w ocenie Sądu, jest zgodny z prawem wspólnotowym.

Zwrócić także należy uwagę na to, że w projekcie nowelizacji ustawy o VAT proponuje się zmianę art. 86 ust. 19. Nowe brzmienie tego przepisu ma zezwalać podatnikowi na dokonanie wyboru pomiędzy zwrotem bezpośrednim lub przeniesieniem podatku naliczonego do rozliczenia w następnym okresie rozliczeniowym.

Zwrot bezpośredni

Podatnik może także zażądać zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym na swój rachunek bankowy. Zwrot ten dokonywany może być w terminie 180 dni, 60 dni lub 25 dni od dnia złożenia deklaracji.

W terminie najdłuższym, tj. 180 dni, podatnik otrzyma zwrot w sytuacji, gdy prowadzi działalność opodatkowaną wyłącznie 22% stawką VAT i nie dokonuje zakupu środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji oraz przed złożeniem deklaracji za dany okres rozliczeniowy nie opłacił wszystkich faktur VAT dokumentujących podatek naliczony, które ujął w deklaracji.

Termin ten obowiązuje także, gdy nadwyżka wykazywana jest przez podatnika, który działa krócej niż rok i dokonuje transakcji wewnątrzwspólnotowych i nie złożył kaucji gwarancyjnej w kwocie 250.000 zł. Warto tutaj wskazać wyrok ETS z dnia 10 lipca 2008 r. w sprawie C-25/07, w którym Trybunał orzekł, iż obowiązek złożenia kaucji w podobnych przypadkach jest sprzeczny z prawem unijnym.

Należy także zaznaczyć, iż w projekcie nowelizacji ustawy o VAT przewiduje się uchylenie art. 97 ust. 5-8 regulującego zasady określania terminu zwrotu VAT na rzecz wspomnianych podatników. Jednak proponuje się wprowadzenie innych sposobów zabezpieczeń zwrotu VAT w przypadku tych podatników.

W terminie 60 dni podatnik może otrzymać zwrot jeżeli wykazuje sprzedaż opodatkowaną według stawek niższych niż 22%, sprzedaż opodatkowaną poza terytorium kraju oraz wykazuje zakupy środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji.

Oznacza to, że na kwotę nadwyżki podlegającą zwrotowi w terminie 60 dni składa się w takim przypadku:

podatek naliczony od nabytych środków trwałych i wartości niematerialnych podlegających amortyzacji,

podatek naliczony równy 22% krajowego obrotu opodatkowanego według stawki niższej niż podstawowa, tj. według stawki 7%, 3%, oraz 0%,

podatek naliczony równy 22% obrotu opodatkowanego poza terytorium kraju oraz eksportu towarów.

Natomiast w terminie 25-dniowym podatnik (na umotywowany wniosek złożony wraz z deklaracją) otrzyma zwrot w przypadku, gdy dokonuje sprzedaży opodatkowanej według stawek obniżonych, lub dokonuje zakupu środków trwałych, a więc któremu przysługiwałoby prawo do zwrotu w terminie 60 dni i równocześnie spełnił warunek zapłaty faktur, o którym mowa w art. 87 ust. 6 ustawy o VAT.

Tak więc, podatek naliczony wykazany w deklaracji w tym przypadku wynikać musi z:

1) faktur dokumentujących kwoty należności, które zostały w całości zapłacone bezpośrednio podatnikowi będącemu wystawcą faktury, z uwzględnieniem art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej,

2) dokumentów oraz decyzji celnych, z których podatek został przez podatnika zapłacony,

3) wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów lub importu usług lub dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca, jeżeli w deklaracji podatkowej została wykazana kwota podatku należnego od tych transakcji.

Po spełnieniu tych warunków także podatnik, któremu przysługuje zwrot w terminie 180 dni może skrócić termin zwrotu do 60 dni.

Nadmienić należy, że podatnik może część nadwyżki VAT zadysponować do zwrotu bezpośredniego, a część do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy.

Zaliczenie zwrotu na poczet innych zobowiązań

Nadwyżkę VAT podatnik może zaliczyć na poczet zaległych, bieżących lub przyszłych zobowiązań podatkowych. Przy czym zaliczenie tej nadwyżki na poczet zaległości podatkowych nastąpi z urzędu, jeżeli taka zaległość u podatnika występuje. Wynika to z art. 76 oraz 76a w związku z art. 76a § 2 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 ze zm.).

Zwrócić należy uwagę, że to podatnik decyduje o zaliczeniu zwrotu czy to na poczet bieżących, czy przyszłych zobowiązań podatkowych. Jest to szczególnie korzystne w sytuacji, gdy zwrot przysługuje tylko w terminie 180 dni. Zadysponowanie kwotą zwrotu np. na poczet należności w podatku dochodowym z bieżącego okresu powoduje, znaczne ?skrócenie? terminu oczekiwania na zwrot.

autor: Aleksandra Węgielska

Gazeta Podatkowa Nr 486 z dnia 2008-09-04