Banki: Stopy w dół, wyniki też

Rynek spekuluje, jak banki odnajdą się w warunkach najniższych w historii stóp procentowych. Będzie to widoczne już w wynikach za III kwartał. Wcześniej jednak poznamy rezultaty za okres kwiecień-czerwiec. Według ekonomistów, będą one bardzo dobre. Głównie dzięki hossie na rynku obligacji. Jednak możliwości dalszego wzrostu cen papierów skarbowych już się wyczerpały. Podczas gdy kolejna obniżka stóp procentowych (30 czerwca o 50 pb.) pogorszy zapewne marże odsetkowe.

Oprocentowanie jeszcze spadnie

Średnia stawka trzymiesięcznego WIBOR-u spadła w tym roku już o 1,6 pp. Ze średniego poziomu 6,4% w I kwartale do 5,5% w II kwartale i do 4,7-4,8% na początku lipca. Z zapowiedzi Mirosława Pietrewicza, członka RPP, wynika, że skala czekających nas obniżek stóp może być znaczna i łagodne nastawienie w polityce pieniężnej powinno utrzymać się do końca roku. Większość analityków spodziewa się, że jeszcze na lipcowym posiedzeniu RPP dojdzie do kolejnego spadku oprocentowania o 50 pkt bazowych. Według J.P. Morgan, stopy mogą jeszcze spaść o 75-100 pkt bazowych. Banki czeka więc dalsze zawężanie marży, a co za tym idzie - pogorszenie wyników. Bank BPH informował, że spadek stóp o 1 punkt procentowy powoduje pogorszenie wyniku odsetkowego o ok. 100 mln zł. Z przewidywań Andrzeja Powierży, analityka BDM PKO, wynika, że dotychczasowe spadki stóp pogarszają roczne wyniki banków z odsetek o ok. 10%.

Potrzebny wzrost wolumenu kredytów

"Dlatego oczekujemy ukazania się alarmistycznych raportów pokazujących słabe perspektywy dochodowe polskich banków. Kiedy pogorszy się nastrój na rynkach wschodzących, przełoży się to na zdecydowaną przecenę akcji" - uważa Powierża. Szansą na utrzymanie poziomu zysku jest wzrost akcji kredytowej. Z symulacji BDM PKO wynika, że w przypadku Handlowego i ING BSK wartość kredytów powinna się podwoić, a innym bankom - BRE, Millennium, Kredyt Bankowi, BZ WBK czy Pekao - portfel powinien przyrosnąć w granicach 60-70%. Jedynym wyjątkiem jest tu BPH, który potrzebuje tylko 47% wzrostu portfela, by utrzymać zyski. Założenia uwzględniały spadek stóp o 1,5 pp.

To najbardziej pesymistyczne przewidywania. Analityk przeliczył bowiem konieczne wzrosty akcji kredytowej na złotowe kredyty hipoteczne. Charakteryzują się one najniższą marżą. Średnia z kwietnia wyniosła 1,4%, podczas gdy w przypadku kredytów konsumpcyjnych było to 10%, a przedsiębiorstw - 1,6%.

Tak źle nie będzie

Inni specjaliści nie podzielają czarnowidztwa analityka BDM, jednak zgadzają się, że przy najniższych w najnowszej historii bankowości stopach procentowych łatwo nie będzie, przynajmniej na początku. Banki nie pozwolą sobie zapewne na całkowite przerzucenie obniżki stóp na oprocentowanie oszczędności klientów. Więc na depozytach będą zyskiwać mniej, a jeszcze nie zaczną zarabiać na większej wartości kredytów. Nowych klientów szczególnie trudno zdobyć w wakacje. Choć wydawałoby się logiczne, że banki powinny korzystać na spadku stóp i dzięki temu zwiększyć akcję kredytową, to na efekt ten trzeba będzie poczekać. W polskich warunkach wcale nie jest on zresztą taki pewny. "Niestety, w naszym kraju popyt na kredyt nie jest skorelowany z ceną" - zaznacza Dariusz Górski z DB Securities. Rodaków przed zadłużaniem się powstrzymuje bowiem niepewność jutra związana m.in. z wysokim poziomem bezrobocia.

Z pomocą mogą wreszcie przyjść przedsiębiorstwa. Zdaniem ekonomistów ING BSK, od drugiej połowy roku zauważalne jest już korzystniejsze nastawienie korporacji do inwestowania. "To dobry prognostyk, a niskie stopy procentowe powinny pomóc. Choć od razu nie przełoży się to na zaciąganie kredytów i jeszcze nieco potrwa finansowanie inwestycji oszczędnościami" - mówi Piotr Utrata, rzecznik ING BSK. Z majowych danych NBP o podaży pieniądza wynika, że w porównaniu z kwietniem wartość depozytów firm przyrosła, a kredytów nie zmieniła się.

Krzysztof Stępień

Halina Kochalska