Buy back bez podatku?

Jej śladem chcą pójść inne spółki. Pod rządami obecnego ksh, w ocenie prawników, buy backowi musi towarzyszyć obniżenie kapitału, a więc sprawa jego opodatkowania jest bezprzedmiotowa.

Z zysku za 1997 r. Wólczanka przeznaczyła na skup własnych akcji w celu umorzenia 2 mln zł. Z kolei z zysku za 1998 r. na ten sam cel wyasygnowano 2,2 mln zł. Spółka w dwóch etapach umorzyła w sumie ponad 300 tys. akcji.

Utworzyła jednocześnie fundusz rezerwowy z przeznaczeniem na ewentualny podatek od buy backu. Kapitał ten zasilono kwotą 900 tys. zł. Umorzenie zostało zrealizowane bez obniżania kapitału akcyjnego, a więc z zachowaniem wartości nominalnej pozostałych walorów.

Jesienią ub.r. urząd skarbowy wydał decyzję orzekającą o odpowiedzialności podatkowej Wólczanki jako "?płatnika podatku dochodowego od dochodu powstałego w wyniku umorzenia własnych akcji bez obniżania kapitału akcyjnego", naliczając jej 400 tys. zł podatku plus 204 tys. zł odsetek.

Następnie urząd wydał kolejną decyzję dotyczącą II etapu buy backu, określając wysokość należnego podatku na 440 tys. zł plus 63,48 tys. zł odsetek.

- Najpierw zwróciliśmy się do urzędu skarbowego z zapytaniem, jak wygląda kwestia podatku. Urząd długo zwlekał z odpowiedzią, ale ostatecznie postanowił pobrać podatek.

Nie zgodziliśmy się z tą decyzją, stąd ostatecznie sprawa trafiła do NSA - powiedział PARKIETOWI Marcin Fortuński, wiceprezes Wólczanki.

Naczelny Sąd Administracyjny, uchylając decyzje izby i urzędu skarbowego, przychylił się do opinii spółki i wielu ekspertów. Uznał, jak się dowiedzieliśmy, iż po stronie akcjonariuszy pozostających w spółce w wyniku umorzenia akcji nie można mówić o dochodzie, a więc nie można także mówić o podatku.

Fiskus z kolei stał do tej pory na stanowisku, że akcjonariusze w przypadku umorzenia akcji bez obniżania kapitału akcyjnego odnosili korzyść, polegającą na tym, iż wzrastała wartość kapitału, przypadająca na ich papiery. Od uzyskanej w ten sposób korzyści akcjonariusze powinni zapłacić podatek (płatnikiem jest spółka, w praktyce na niej spoczywa ciężar uiszczenia podatku), podobnie jak ma to miejsce w przypadku dywidendy.

Eksperci byli raczej zgodni - koncepcja fiskusa jest nie do przyjęcia, zwłaszcza że mówi o czysto teoretycznych dochodach. NSA najwyraźniej podzielił ich zdanie.

Sprawa miała szerszy wymiar niż tylko przypadek Wólczanki. Do wyjątków należał Yawal, który konsekwentnie stał na stanowisku, że podatek się fiskusowi nie należy i robił swoje. Wiele firm giełdowych powstrzymało się jednak przed realizacją często zapowiedzianych już programów skupu własnych akcji w celu umorzenia. Inne zawiesiły wykup. Były też takie, jak Vistula czy Wafapomp, które zapłaciły podatek od buy backu.

- Czekamy na rozstrzygnięcie sprawy w NSA. Liczymy, że będzie równie korzystne, jak w przypadku Wólczanki. Z pobieżnej oceny sytuacji wynika, że oba przypadki są podobne. Będziemy się kontaktować z Wólczanką, aby uzyskać bardziej szczegółowe informacje na ten temat - powiedział nam Janusz Płocica, prezes Vistuli. Spółka zapłaciła fiskusowi około 2,5 mln zł podatku od buy backu.

- Rozważymy podjęcie odpowiednich kroków w celu odzyskania pieniędzy - zapowiedział Grzegorz Pakuła, prezes Wafapompu.

Zdaniem prawników, z którymi rozmawiał PARKIET, obecnie kodeks spółek handlowych sprawę buy backu reguluje w bardziej przejrzysty sposób. Zgodnie z art. 360, umorzenie akcji w każdym przypadku wymaga obniżenia kapitału zakładowego, a zatem nie ma mowy z punktu widzenia akcjonariuszy pozostających w firmie o jakichkolwiek korzyściach, które mogłyby podlegać opodatkowaniu.