Podatki na rynku kapitałowym - stopniowo i rozsądnie

Podatek od zysków kapitałowych osób fizycznych zostanie wprowadzony najwcześniej w 2002 r. - przewiduje projekt nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Obserwatorzy rynku generalnie godzą się z faktem wprowadzenia podatków, pod warunkiem ich umiarkowania oraz neutralności i małej uciążliwości w sposobie pobierania zaliczek.

Według wstępnego planu koalicji AWS-UW, niektóre z grup dochodów tego typu zostałyby opodatkowane 5-procentową stawką zryczałtowaną. Dotyczyć to będzie przede wszystkim lokat bankowych i odsetek od obligacji skarbowych i komunalnych. - Zdecydowaliśmy, że podatek na rynek kapitałowy będziemy wprowadzać stopniowo - powiedział wczoraj PARKIETOWI poseł UW Stanisław Kracik. O ostatecznym kształcie opodatkowania dochodów kapitałowych miało zdecydować wieczorne spotkanie koalicyjnych posłów z Komisji Finansów Publicznych. - W przypadku akcji sprawa opodatkowania jest bardziej złożona. Nie chcę się wypowiadać na temat szczegółów przed ostatecznymi ustaleniami - powiedział S. Kracik. Projekt zakłada też obniżenie stawek podatku od dywidendy. Tak jak zaplanowano to w projekcie nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od firm, tak również w przypadku osób fizycznych stawka od dywidendy zostanie zmniejszona z 20% do 15%.

Przedstawiciele przedsiębiorstw maklerskich, z którymi rozmawiał PARKIET, zgodnie twierdzili, iż sam fakt wprowadzenia podatków od zysków kapitałowych nie jest jeszcze wielkim nieszczęściem. - Takie podatki istnieją wszędzie na świecie. Problem polega jednak na tym, by ich konstrukcja nie odstraszała inwestorów od naszego ciągle młodego rynku kapitałowego - stwierdził Mariusz Adamiak, zastępca dyrektora departamentu zarządzania aktywami CDM Pekao SA.

W podobnym tonie wypowiedział się Andrzej Kosiński, doradca inwestycyjny ABN Amro, który dodał, że opodatkowanie jest nieuchronne w perspektywie integrowania się z Unią Europejską. - Pytanie tylko, w którym momencie należy te podatki wprowadzić - powiedział A. Kosiński.

Wszyscy zwracają uwagę na zachowanie zasady neutralności opodatkowania rynku kapitałowego względem dochodów z lokat bankowych i instrumentów dłużnych. Chodzi tu o generalną zasadę - stosowaną we wszystkich państwach Unii Europejskiej - że podatki od dochodów kapitałowych uzyskanych z inwestycji w akcje są niższe lub w najgorszym wypadku równe wysokości podatków od lokat i obligacji. - Jest to kwestia wyboru, czy powinno się zachować neutralność, czy też można promować niektóre instrumenty. Wydaje się jednak, że pozostawienie wyboru samym inwestorom jest lepszym rozwiązaniem - uważa Andrzej Kosiński.

Dla Mariusza Adamiaka oprócz neutralności, która dotyczyć powinna także np. funduszy inwestycyjnych tak, aby nie dyskryminować żadnego z uczestników rynku, ważne jest również stworzenie możliwości kompensowania zysków i strat. - Bez tego podatki wydawać się będą znacznie wyższe, a to może odstraszyć od inwestowania, co z kolei jest szczególnie niekorzystne w sytuacji ogólnej niskiej skłonności do oszczędzania. Sposób pobierania zaliczek na podatek oraz jego rozliczania powinien dotyczyć natomiast dłuższych okresów czasu, tak, by dodatkowa biurokracja nie zniechęciła do giełdy w ogóle - dodał Mariusz Adamski. Wszyscy pozytywnie ocenili pomysł zmniejszenia opodatkowania zysków z tytułu dywidendy argumentując, iż pieniądze te już i tak zostały raz opodatkowane w spółce.

Dodajmy, że w przeszłości przeciw opodatkowaniu dochodów kapitałowych i zróżnicowaniu podatku dla zysków z giełdy i z lokat bankowych wypowiadała się już KPWiG oraz GPW. Wszyscy wskazywali, iż zbyt wczesne wprowadzenie podatków może przyczynić się do odpływu kapitału z rynku, a w konsekwencji - do ograniczenia roli giełdy jako źródła finansowania inwestycji przez krajowe firmy. Prezes giełdy Wiesław Rozłucki wielokrotnie zwracał także uwagę, że propozycje opodatkowania zysków z giełdy nie pozwolą na znaczące zwiększenie liczby inwestorów.