10 proc. rolników zapłaci więcej do KRUS
Rozmawiamy z Arturem Ławniczakiem, wiceministrem rolnictwa i rozwoju wsi. Wiceminister mówi, że 10 proc. najbogatszych rolników będzie płacić składkę samofinansującą, za co otrzyma najwyższe świadczenia. 20 proc. rolników posiadających średnie i duże gospodarstwa powinni mieć, zdaniem Ławniczaka, możliwość wyboru rozliczania się albo na postawie ksiąg rachunkowych albo składka ryczałtową.
O przyszłej reformie systemu ubezpieczeń społecznych mieli zadecydować przedsiębiorcy i związki zawodowe. Dlaczego zrezygnowano z tego rozwiązania?
- Bo nie można dublować prac nad reformą. Zgodnie z zarządzeniem nr 105 prezesa Rady Ministrów z 23 września 2008 r. pracuje Międzyresortowy Zespół do spraw Reformy Systemu Ubezpieczenia Społecznego Rolników pod kierownictwem ministra Michała Boniego. W jego skład wchodzą eksperci z wielu resortów, a prace rozpoczęto 14 października 2008 r. Zespół ma przygotować założenia do zmian legislacyjnych systemu ubezpieczeń społecznych rolników.
Trwają konsultacje, a tymczasem w tym roku budżet dopłaci do KRUS rekordową kwotę 16,44 mld zł. To najwięcej w historii. Czy tej kwoty nie można obniżyć?
- Kwota dotacji nominalnie się zwiększa. Jednak jeśli ją porównamy do ogólnej kwoty wydatków państwa, to okazuje się, że w obecnej dekadzie udział środków z budżetu w dofinansowaniu zadań ustawowych KRUS zmalał nieomal o połowę. W 1999 roku na ten cel przeznaczono 9,6 proc. całego budżetu państwa, a dla porównania w 2008 roku udział ten spadł do 5,1 proc. W tym roku wyniesie on 5,2 proc.
Tak czy inaczej to wciąż ogromne pieniądze.
- Trzeba jednak pamiętać, że KRUS wypłaca także emerytury rolnikom, którzy na podstawie odrębnych przepisów za gospodarstwa rolne przekazane do zasobów Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa. Do 1990 roku Skarb Państwa przejął od rolników około 350 tys. gospodarstw rolnych o łącznej powierzchni 2,2 mln ha. Obecnie świadczenia z tego tytułu pobiera ponad 110 tys. rolników. W ubiegłym roku zobowiązania z tego tytułu wyniosły 1,4 mld zł.
Sejm kończy prace nad nowelizacją ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Zakłada, że tylko co setny rolnik zapłaci wyższe składki do KRUS. A co z resztą?
- Do końca czerwca tego roku, czyli już po zakończeniu wyborów do Parlamentu Europejskiego, do publicznej wiadomości zostaną podane kierunki reformy systemu ubezpieczeniowego rolników. Będą poddane konsultacjom społecznym, gdyż nie można zmieniać systemu ubezpieczeniowego nie biorąc pod uwagę opinii samych zainteresowanych.
Na czym mają polegać zmiany?
- Możliwe są różne warianty. Pierwszy z nich zakłada, że podstawą ustalenia wysokości składek może być powierzchnia gospodarstwa. Drugi wariant zakłada, że możliwe jest także ustalenie podstawy wymiaru składek według tzw. standardowej nadwyżki bezpośredniej lub dochodowości gospodarstw.
Rozmawiała Bożena Wiktorowska
