Analitycy DI BRE dwa warianty obniżki stóp
RPP tak mocno akcentowała ostatnio własną awersję do inflacji, że scenariusz szybkiej i dużej redukcji stóp uważamy za mniej prawdopodobny. Stąd pierwszej obniżki spodziewamy się w lutym bądź marcu. Zależnie od terminu wyniesie ona od 100 do 150 punktów bazowych.
O utrzymywaniu wysokich realnych stóp procentowych przesądza naszym zdaniem duża niepewność co do przebiegu polityki fiskalnej oraz konieczność przełamania oczekiwań inflacyjnych. Koszty przełamywania oczekiwań inflacyjnych muszą być niestety duże i pociągną za sobą konieczność utrzymywania wysokich realnych stóp w całym roku 2001, a prawdopodobnie jeszcze dłużej. Dlatego podtrzymujemy wcześniejszą prognozę redukcji stóp procentowych o 300-350 bp w trakcie bieżącego roku. Sądzimy również, że nasze przewidywania co do dynamiki wzrostu gospodarczego, szacowanego na 4 proc., mogą okazać się jeszcze nieco zawyżone.
W całym bowiem pierwszym półroczu, ze względu na opóźnienie w kanałach transmisji monetarnej, odczuwać będziemy jeszcze skutki ostatniej podwyżki stóp z sierpnia ubiegłego roku. Oznacza to niską, mieszczącą się w przedziale 2-3% dynamikę PKB w pierwszej połowie 2001 roku.
Przy tak dużym dysparytecie kwestią interesującą wydaje się sekwencja obniżek stóp procentowych przez Radę Polityki Pieniężnej. Widzimy dwa warianty redukcji stóp:
- trzy, cztery mniejsze stopniowe obniżki po 50-100 punktów bazowych;
- jedna, dwie większe obniżki po 150 - 200 punktów bazowych.
Każdy z tych wariantów ma swoje wady i zalety. Za wariantem ostrożnym przemawia fakt, że proces dezinflacji przebiega w warunkach dużej niepewności, a odbudowa popytu krajowego obarczona jest ryzykiem destabilizacji z takim trudem odzyskiwanej równowagi makroekonomicznej. Przeciw przesadnej ostrożności wysunąć można argument nieprzerwanego napływu kapitału spekulacyjnego, zachęconego dysparytetem, co będzie nadal aprecjonować złotego.
Odczuwalna, czyli duża, obniżka stóp procentowych przyhamowałaby zapewne apracjację, ale prowadziłaby do powiększenia popytu krajowego, który i tak będzie wzrastał na przełomie drugiego i trzeciego kwartału. Redukcja oznaczałaby więc dodatkowe ryzyko ponownego przyspieszenia procesów inflacyjnych. Ponadto, sądzimy, że efekt "zniechęcania" kapitału da się osiągnąć przez wcześniejszą i zarazem mniejszą obniżkę stóp niż ta, której oczekuje rynek.
Niepewność, co do ścieżki inflacyjnej ma dwa źródła. Po pierwsze - nie wolno zapominać, że relatywnie szybkie tempo dezinflacji w ostatnim kwartale spowodowane było przede wszystkim ustąpieniem szoków podażowych. Ceny paliw na rynkach w ostatnim kwartale roku 2000 spadły o około 30 proc. Ale teraz ponownie będą pnąć się w górę. Ostatnie działania OPEC wskazują, że producenci będą chcieli utrzymywać cen ropy we wcześniej wyznaczonym przedziale 22-28 USD za baryłkę. Podobnie ceny podstawowych zbóż na rynku krajowym, a więc i ceny żywności, przy niższych o 15% zbiorach, będą w najbliższych miesiącach zależeć w głównej mierze od działań ARR. Należy zauważyć, że w styczniu KERM zaaprobował ustalenie bezcłowego kontyngentu na zboża. Planuje się sprowadzenie w ramach kontyngentu 500 tys. ton zbóż w pierwszym kwartale br. Ponadto rząd zamierza zezwolić na import 250 tys. ton pszenicy na potrzeby ARR.
Część ekspertów sądzi jednak, że niedobory na rynku zbożowym będą większe i wyniosą prawie 3 mln ton. Tyle, jeśli chodzi o szoki podażowe, na których tak bardzo sparzyliśmy się w ubiegłym roku. Po drugie - pomimo wprowadzenia autopoprawki, która nieco urealniła budżet, jeśli chodzi o część założeń makro, istnieje wiele czynników kreujących niepewność wokół rzeczywistego wykonania budżetu.
