Banki bronią się przed spadkiem stóp. "Będzie trudno o powtórkę wyniku"

- W roku, kiedy będą obniżki stóp procentowych, będzie bardzo trudno o powtórkę wyniku - powiedział prezes Alior Banku Piotr Żabski na konferencji prasowej poświęconej prezentacji raportu za I kwartał.

Obniżka stóp procentowych już w maju jest oczekiwana przez analityków rynkowych od paru tygodni, gdy prezes NBP Adam Glapiński dokonał nagle "gołębiego zwrotu", gdyż dane o inflacji w ostatnich miesiącach okazały się lepsze od prognoz. Inni członkowie Rady Polityki Pieniężnej także sugerowali, że początek łagodzenia się zbliża. Banki zawdzięczały rekordowe wyniki w ubiegłym roku utrzymywanym wysoko stopom NBP i silnemu napływowi depozytów, który pozwalał im płacić jak najmniej za zobowiązania wobec klientów.

Wysokie stopy procentowe wpłynęły także na zysk Aliora, który w ubiegłym roku wyniósł 2,45 mld zł i był o 20 proc. wyższy niż rok wcześniej. Po I kwartale bank miał 476 mln zł zysku, o 18 proc. mniej niż przed rokiem. Jego przedstawiciele mówią, że tak duży spadek wynikał głównie ze zdarzeń jednorazowych. A równocześnie dodają, że obniżka stóp o 100 punktów bazowych spowodowałaby spadek wyniku odsetkowego o 100 mln zł w skali roku. To niewiele, bo zaledwie niespełna 2 proc. rocznego wyniku odsetkowego, ale już krok w dół. Bank chce, żeby krok ten był jak najmniejszy.

- Marża odsetkowa jest pod presją od III kwartału 2024 roku (...) Antycypacja obniżek stóp pokazuje tę presję - powiedział wiceprezes banku Zdzisław Wojtera.

W I kwartale wolumen kredytów pracujących Aliora wzrósł zaledwie o 1 proc. rok do roku do 61,8 mld zł. Przy wysokich stopach procentowych popyt na kredyt jest ograniczony. Bank ponadto czyści ze złych kredytów portfel biznesowy, ale nadrabia sprzedażą hipotek.         

- Liczymy na ożywienie akcji kredytowej w związku z tym, że stopy spadną - mówił Piotr Żabski.

- Bardzo dużo decyzji hipotecznych zostało odłożone - dodał.

Mimo to Alior sprzedaje dużo hipotek i notuje w tym segmencie spore wzrosty. W I kwartale sprzedaż kredytów na nieruchomości dla klientów detalicznych wyniosła niemal 1 mld zł i wzrosła o 32 proc. licząc kwartał do kwartału. Była znacznie mniejsza niż przed rokiem, ale wtedy bank udzielił 1,2 mld zł samych kredytów hipotecznych w ramach programu rządu PiS tzw. Bezpieczny kredyt 2 proc. Na koniec I kwartału portfel kredytów na nieruchomości w Alior Banku osiągnął wartość 20,9 mld zł, a ich udział - 31,5 proc. w całym portfelu kredytowym.

- Jest nadpodaż mieszkań, klientów jest mało, a my rośniemy - mówił Piotr Żabski.

Przez ostatnie lata wysokich stóp banki zabezpieczyły się na wypadek ich spadku, sprzedając kredyty hipoteczne na stałą stopę. W ten sposób znaczna cześć portfela będzie wyłączona spod presji, jaką na wynik odsetkowy stworzą obniżki. Póki co kredyty na stałą stopę, które będą podtrzymywać marżę odsetkową w cyklu obniżek, powodują jej zmniejszenie. Marża odsetkowa w Aliorze obniżyła się do 5,88 proc. w I kwartale tego roku z 6 proc. w poprzednim. Mimo to wynik odsetkowy był i tak odrobinę wyższy niż w I kwartale zeszłego roku. Nie zmienia to faktu, że największe zyski bank ma już za sobą.

Żeby ich bronić, kiedy stopy zaczną spadać, banki będą starały się obniżać koszty finansowania, a więc przede wszystkim oprocentowanie depozytów. Obecnie w Alior Banku koszty te wynoszą 1,87 proc. To - po przyspieszeniu akcji kredytowej - drugi sposób obrony będących pod presją zysków w cyklu łagodzenia polityki pieniężnej.   

- Jeśli mamy obniżki stóp, jest spora przestrzeń do poprawy kosztów finansowania - powiedział Zdzisław Wojtera.

Trzecim sposobem na obronę zysków jest poprawa wyniku z prowizji. Gdy chodzi o podwyżki opłat, banki mają niewielkie pole manewru, choć starają się gdzie się da zmienić cenniki. Wynik z prowizji mogą poprawiać dzięki zwiększeniu transakcyjności klientów i sprzedaż takich wysokomarżowych usług, jak np. fundusze inwestycyjne czy ubezpieczenia. Mocna poprawa wyniku z opłat i prowizji uodporniająca zyski na spadek stóp procentowych jest jednym z elementów niedawno ogłoszonej strategii banku. Alior Bank jest w stosunkowo dobrej sytuacji, gdyż należy do grupy PZU i z właścicielem realizuje strategię bankassurance.

- Stabilizuje to nasz wynik finansowy na przyszłość - powiedział Piotr Żabski

- 209 mln zł z prowizji (w wyniku I kwartału) jest pod wpływem wyniku z tytułu sprzedaży ubezpieczeń (...) W części korporacyjnej nie mamy jeszcze tak silnego zainteresowania (ubezpieczeniami) naszych klientów. To będziemy poprawiać - dodał Zdzisław Wojtera.

Bank czyści ze złych długów portfel klientów biznesowych i zgodnie ze strategią obniża koszty ryzyka, które wyróżniały go do tej pory wśród polskich instytucji. W segmencie klientów biznesowych ma nadal ponad 13 proc. kredytów ze stwierdzoną utratą wartości, jednak ogólny wskaźnik NPL udało mu się obniżyć do 6,69 proc. w I kwartale tego roku, a koszty ryzyka - do 0,74 proc.

- Obniżamy koszty naszego ryzyka tak samo jak i poziom NPL (...) Wciąż pracujemy nad stabilizacją tego portfela (klientów biznesowych). Wolumen (kredytów) złamał się ale widzimy odbicie. Stabilizacja w tym obszarze jest dobrym prognostykiem na przyszłość - powiedział Piotr Żabski.

Wolumen kredytów dla przedsiębiorstw (dużą część z nich stanowią firmy mikro) banku obniżył się w ciągu roku o 3 proc. do 17, 5 mld zł, ale o 5 proc. spadł wolumen złych kredytów, do 2,7 mld zł. W I kwartale bankowi udało się utrzymać udział rynkowy w sprzedaży w segmencie klienta biznesowego na poziomie 5,4 proc.

Jacek Ramotowski