Będzie mniej urzędników skarbowych

ROZLICZENIA PODATKOWE W KOMPUTERZE

Elektroniczna rewolucja

Realizacja projektu przewidującego wprowadzenie możliwości m.in. rozliczeń podatkowych w formie elektronicznej (e-podatki) ruszy 27 września. Wtedy najprawdopodobniej zostaną przyznane środki z Unii Europejskiej na wsparcie projektu. Realizacja projektu prawdopodobnie będzie kosztować 150 mln zł, z czego 10 mln pochłoną m.in. szkolenia.

Trzy czwarte z pozostałych 140 mln da nam Unia (z programu pomocowego na rozwój przedsiębiorczości drogą elektroniczną).

Kontakty podatników z organami podatkowymi w formie elektronicznej, w tym składanie deklaracji, umożliwia znowelizowana Ordynacja podatkowa i ustawa o podpisie elektronicznym.

Redukcje w administracji skarbowej

- Chcielibyśmy, aby bardzo rozbudowany model administracji publicznej został trochę zrewidowany - powiedział "GP" Grzegorz Stanisławski, wiceminister finansów odpowiedzialny za informatyzację w resorcie. - Szacujemy, na podstawie doświadczeń innych krajów, że przez następne 3 lata możliwe będzie zredukowanie o około 30 proc. kadry administracji podatkowej - dodaje. Jak podkreśla, istnieje jednak pewien czynnik ryzyka. Na przykładzie Belgii, w której dostęp do internetu ma ok. 80 proc. społeczeństwa, pokazuje, że system e-podatków może się nie upowszechnić. - W Belgii tylko 3,75 proc. deklaracji podatkowych jest przesyłanych drogą elektroniczną - stwierdził.

W związku z projektami e-podatki i e-deklaracje przeprowadzono już lokalne (m.in. w Krakowie i na Pomorzu) testy przesyłania deklaracji podatkowych drogą elektroniczną. Jak podkreśla wiceminister Stanisławski, system elektronicznych rozliczeń nie może być skomplikowany technologicznie i powodować nowych kosztów po stronie podatnika, bo to rodziłoby niechęć do korzystania z niego. - Zaprojektowaliśmy system tak, aby usługi obejmowały wszystkich obywateli, a więc możliwość przesyłania deklaracji PIT, VAT i CIT - podsumowuje wiceminister.

Harmonogram e-podatków

W czwartek 9 września Ministerstwo Finansów organizuje Otwarte Dni Informatyki dla zainteresowanych firm, które chciałyby wdrażać projekty e-podatki i e-deklaracje. Na spotkaniu przedstawiony zostanie harmonogram realizacji programu, przetargów, wymagania i zakres usług, które ministerstwo chce wprowadzić. "GP" dotarła do tego harmonogramu.

W ramach projektu e-deklaracje planowane jest uruchomienie m.in. takich usług, jak: wysyłanie deklaracji CIT, PIT, VAT, NIP, PCC; obsługa innych dokumentów, np. podań; sprawdzanie stanu sprawy (podatnik będzie mógł śledzić postęp w interesującej go sprawie); dostęp do informacji o stanie rozliczeń; aktualizacji danych on-line. W późniejszym terminie planowane jest wydawanie zaświadczeń drogą elektroniczną oraz uruchomienie usługi płatności należności podatkowych i innych opłat skarbowych.

Internet w kontaktach z podatnikami

- Dotychczasowe regulacje prawne ograniczają wprawdzie możliwości wykorzystania internetu w kontaktach z podatnikami. Organy podatkowe jednak chętnie posługują się internetem jako wygodną dla podatnika formą komunikacji z urzędem - powiedziała nam Agnieszka Dziura, rzecznik Izby Skarbowej w Rzeszowie.

- Rozwiązanie polegające na elektronicznym składaniu deklaracji podatkowych jest z pewnością rozwiązaniem przyszłościowym - przekonywał Maciej Cichański z Izby Skarbowej w Bydgoszczy. W jego opinii kontakty z podatnikami przez internet będą coraz częstsze. - Szczególnie ułatwi to kontakty dużym firmom rozliczającym się w wyspecjalizowanym urzędzie skarbowym z uwagi na odległość, którą przedstawiciele takich firm muszą przebyć, by osobiście skontaktować się z urzędem - stwierdził M. Cichański.

Obecnie szczególnie przydatna w kontaktach z klientami jest poczta elektroniczna. Jak powiedziała A. Dziura, najczęściej tą drogą udzielane są odpowiedzi na proste pytania zadawane przez podatników, dotyczące m.in. sposobu załatwienia interesującej go sprawy, wyboru właściwego formularza, terminów czy godzin pracy urzędu. - Na wniosek, który może być złożony również pocztą elektroniczną, podatnik może uzyskać (również w ten sposób) informacje dotyczące rejestracji kontrahenta unijnego dla potrzeb transakcji wewnątrzwspólnotowych - wyjaśniła rzecznik IS w Rzeszowie.

Korzyści z wprowadzenia systemu e-podatków mogą być bardzo duże. Jak podkreślają specjaliści, spowoduje to "odchudzenie" administracji skarbowej. Stało się tak m.in. w krajach, gdzie e-podatki już funkcjonują.

Łukasz Zalewski

Ernest Frankowski, dział doradztwa podatkowego PricewaterhouseCoopers
Rozwiązania dotyczące e-podatków najlepiej przygotowano w Danii, Słowenii i Szwecji. W krajach tych wprowadzono określone rozwiązania systemowe. Na przykład Słowenia w 2002 r. przyjęła całościową strategię dochodzenia do e-podatków. Zaczęto od udostępniania elektronicznych formularzy deklaracji, a później uruchomiono portale, za pośrednictwem których świadczone są e-usługi. Bardzo szybko obniżono także koszty podpisu elektronicznego. Dania zakupiła 350 tys. podpisów cyfrowych i udostępniła je obywatelom. To naprawdę duża liczba, zważywszy, że Dania liczy 3 miliony obywateli. W Szwecji natomiast wprowadzono przymus składania elektronicznych deklaracji podatkowych. Nie wywołało to szerszych sprzeciwów ze strony społeczeństwa. E-podatki w tych krajach usprawniły systemy podatkowe. Pozwoliły też na duże oszczędności, jeśli chodzi o wydatki na administrację publiczną (na temat e-podatków pisaliśmy m.in. w "GP" z 25 maja i 30 czerwca 2005 r.).

Andrzej Horodeński, Polska Izba Informatyki i Telekomunikacji
Problemy we wprowadzaniu programu komputerowego e-podatków mogą wynikać z kolizji przepisów z prawodawstwem nastawionym na rozwiązania analogowe, a nie cyfrowe. Już obecnie, przy okazji faktur elektronicznych, wychodzą na jaw niezgodności m.in. z ustawą o rachunkowości czy z kodeksem cywilnym. Te ustawy pisano w czasach, gdy nie brano pod uwagę możliwości rozwiązań elektronicznych. Jeśli chodzi o nowsze ustawy, to też trudno było wszystko przewidzieć, zwłaszcza że prawo jest skomplikowane. Jeśli zdarzą się problemy z e-podatkami, to wynikać to może z nieudolności w ich wprowadzaniu, niemożliwości przewidzenia pewnych rozwiązań, uwzględnienia wszystkich istniejących rozwiązań prawnych. A w mniejszym stopniu z błędów technicznych.