Czy zachowek się przedawnia? Termin jest ściśle określony
Zachowek przysługuje każdej bliskiej osobie spadkodawcy, którą pominięto w testamencie. Finansowej rekompensaty można się wówczas domagać od wskazanych spadkobierców. Czy zachowek przedawnia się? Wyjaśniamy, czy jest ograniczony czas na zgłoszenie się po pieniądze.
Zachowek to roszczenie majątkowe, którego celem jest ochrona interesów bliskich krewnych spadkodawcy. Konkretnie to ochrona osób, które pominięto w testamencie, a w przypadku dziedziczenia ustawowego, miałyby prawo do otrzymania części masy spadkowej.
O otrzymanie zachowku mogą też starać się osoby, które zostały uwzględnione w testamencie, jednak wartość przypisanej im części jest niższa, niż w przypadku części przysługującej na mocy dziedziczenia ustawowego.
Według art. 991 Kodeksu Cywilnego o zachowek mogą się starać zmarłego: zstępni, małżonek/ka, rodzice. Wysuwają oni roszczenie przeciwko spadkobiercy wskazanemu w testamencie.
Zachowek ulega przedawnieniu ze względu na swój majątkowy charakter. Przez to osoby, które chcą się ubiegać o skorzystanie z prawa do niego, muszą to zrobić w ściśle określonym terminie. Po nim prawo do zachowku zostaje bezpowrotnie utracone.
Na przedawnienie zachowku jest obecnie 5 lat. Czas jest liczony nie od dnia, w którym zmarł spadkodawca, a od momentu ogłoszenia testamentu. Dotyczy to zarówno ostatniej woli, którą wyrażono notarialnie, jak i sądowo.
Czytaj także: Ile wynosi zachowek od darowizny mieszkania? Jest łatwy sposób, by to obliczyć
Daty tej nie można uniknąć. Natomiast termin przedawnienia zachowku może zostać zerwany, ale tylko i wyłączenie w przypadku, gdy:
- podjęto czynności przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń;
- osoba, przeciwko której roszczenie występuje, uznała roszczenie;
- wszczęto mediacje.
Po przerwaniu biegu przedawnienia roszczenia zachowku termin liczony jest od początku. Rozpoczyna się on w momencie, gdy przyczyna przerwania biegu całkowicie zakończyła się.
Wysokość zachowku zależy od tego, kto jest uprawniony do otrzymania rekompensaty. Może on wynieść 1/2 lub 2/3 udziału spadkowego, jaki przysługiwałby spadkobiercy, gdyby dziedziczenie odbywało się na podstawie dziedziczenia ustawowego.
Zwiększony zachowek w postaci 2/3 wartości udziału spadkowego przysługuje jedynie w dwóch przypadkach. Jest tak, gdy uprawniony do rekompensaty:
- jest trwale niezdolny do pracy;
- to małoletni zstępny zmarłego.
