Dowolność niedozwolona

Prawo zamówień publicznych z 29 stycznia 2004 r. (Dz.U. nr 19, poz. 177) w art. 89 ust. 1 pkt 2 mówi, że zamawiający odrzuca ofertę, jeżeli jej treść nie odpowiada treści specyfikacji istotnych warunków zamówienia. I właśnie na naruszenie tego przepisu powołał się oferent w odwołaniu, które trafiło do rozpoznania przed zespołem arbitrów, po odrzuceniu przez zamawiającego protestu.

Zamawiający odrzucił ofertę X w prowadzonym w trybie przetargu nieograniczonego postępowania na "Odbudowę infrastruktury drogowej - remont drogi gminnej od drogi powiatowej ?.", a oferent zarzucił mu wtedy naruszenie art. 89 ust. 1 pkt 2 prawa zamówień publicznych przez wadliwe przyjęcie, iż jego oferta nie spełnia punktu IV i V specyfikacji istotnych warunków zamówienia (SIWZ), ponieważ na jej każdej stronie nie było parafy. Powołał się także na naruszenie art. 7 ust. 1, czyli prowadzenia postępowania z naruszeniem zasady uczciwej konkurencji.

Strony oferty to nie strony załącznika

W uzasadnieniu twierdził, że zarzut braku parafowania każdej oferty jest niezgodny ze stanem faktycznym, gdyż oferta ma parafę H. L. na wszystkich stronach i wszystkich dokumentach wymienionych w pkt SIWZ, tj. aktualnym zaświadczeniu z ewidencji działalności gospodarczej wydanym przez Urząd Miasta i Gminy w P., na wykazie sprzętu i urządzeń niezbędnych do wykonania, zamówienia i potwierdzeniu uprawnień osób, które będą wykonywały zamówienie. Wszystkie dokumenty są kserokopiami potwierdzonymi za zgodność z oryginałem klauzulą "zgodne z oryginałem". Odwołujący zwraca uwagę, że pkt V SIWZ nakazywał parafowanie wszystkich stron oferty i załączników, ale nie nakazywał parafowania wszystkich stron załącznika do oferty, tj. wzoru umowy, tym bardziej że został on dostarczony protestującemu dwa dni przed wyznaczonym terminem składania ofert. Twierdził także, że ponieważ SIWZ nie określała obowiązku podpisywania wszystkich stron załączników, a jedynie podpisanie załączników jako całości, to odrzucanie oferty na podstawie zapisów specyfikacji, niedotyczących załączników, bo dotyczących dokumentów wymienionych w pkt III specyfikacji, jest naruszeniem art. 7 ust. 1 ustawy. Już podczas rozprawy oferent zarzucił także naruszenie art. 180 ust. 5 ustawy prawa zamówień publicznych, polegające na odrzuceniu protestu, mimo braku ustawowych przesłanek wymienionych w tym przepisie (wniesienie protestu po terminie lub wniesiony przez podmiot nieuprawniony). Zamawiający stwierdził, że "protest jest oczywiście niezasadny".

Co mówiła specyfikacja

Zespół Arbitrów (ZA) uznał za nieistotny zarzut użycia terminu "odrzuca" zamiast "oddala" protest. Istotą niniejszego sporu jest natomiast to, czy zachodziły okoliczności faktyczne stanowiące podstawę odrzucenia oferty. Po przeanalizowaniu dokumentacji przetargowej ZA stwierdził, iż odwołanie zasługuje na uwzględnienie, bowiem zapisy SIWZ (pkt II, IV i V) nie przesądzają o treści oferty, lecz jedynie regulują formalne wymagania, jakie spełniać ma sama oferta i dołączone do niej dokumenty oraz załączniki. Skoro zamawiający zarzucił tej ofercie tylko uchybienia formalne, należy uznać, iż jej treść jest zgodna z SIWZ. Wobec tego nie ma podstaw do rozszerzającej interpretacji art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy. Nie można bowiem przyjąć, że strony załącznika do oferty, na których nie ma parafy, powodują, że jej treść jest niezgodna z SIWZ.

Warto spojrzeć do kodeksu

Wywody w tej kwestii ZA oparł na definicji oferty zawartej w art. 66 par. 1 kodeksu cywilnego, według którego jest to oświadczenie woli zwarcia umowy na określonych warunkach. Skoro zamawiający nie zarzuca tej ofercie braku określenia istotnych warunków niezbędnych do zawarcia przyszłej umowy, nie można uznać, iż zaistniały okoliczności uzasadniające jej odrzucenie na mocy ww. przepisu.

Odrzucenie oferty jest teraz uregulowane nieco odmiennie niż wcześniej. Z art. 89 ust. 2 wynika, iż przesłanki odrzucenia oferty ograniczono wyłącznie do niezgodności treści oferty z SIWZ. ZA podkreślił, że należy to ocenić według art. 66 k.c. par. 1, czyli niezgodności oświadczenia woli wykonawcy z oczekiwaniami zamawiającego w merytorycznym zakresie przedmiotu zamówienia. W żadnym wypadku nie mieszczą się w tym uchybienia formalne, a więc i sporne braki paraf na stronach załącznika nr 6. Skoro art. 89 stanowi zamknięty katalog przesłanek obligujących do odrzucenia oferty, zamawiający nie może tego rodzaju sankcji stosować do innych, przez siebie postawionych wymagań formalnych w SIWZ, które należy traktować wyłącznie jako żądania porządkowe, niezagrożone czynnością odrzucenia. Dlatego ZA uwzględnił odwołanie i nakazał zamawiającemu powtórzenie czynności oceny ofert

Sygn. akt UZP/ZO/0-1058/04

Marta Pionkowska