Druga tarcza antyinflacyjna jest dziurawa?
Druga tarcza antyinflacyjna nie przyniesie oczekiwanych spadków cen, a na rzeczywiste łagodzenie skutków inflacji, mające odzwierciedlenie w portfelach obywateli, przyjdzie poczekać do przyszłego roku - ocenił Mariusz Zielonka z Konfederacji Lewiatan, komentując dzisiejsze dane GUS.
Ceny towarów i usług konsumpcyjnych w styczniu 2022 r. wzrosły rdr o 9,2 proc., a w porównaniu z poprzednim miesiącem o 1,9 proc. - podał Główny Urząd Statystyczny.
Zgodnie z danymi GUS inflacja CPI zwiększyła się w styczniu do 9,2% r/r wobec 8,6% w grudniu ub. r., kształtując się zgodnie z naszą prognozą i poniżej konsensusu rynkowego (9,5%). Tym samym inflacja kształtuje się na najwyższym poziomie od listopada 2000 r. i od 10 miesięcy pozostaje powyżej górnej granicy odchyleń od celu inflacyjnego NBP (3,5% r/r).
Dane o styczniowej inflacji są niepełne i mają charakter wstępny ze względu na coroczną rewizję wag w koszyku inflacji, co ogranicza możliwości wnioskowania na podstawie danych. Pełne dane o wzroście cen w poszczególnych kategoriach w styczniu i lutym br., w tym zrewidowany wskaźnik inflacji w styczniu, zostaną opublikowane w marcu.
Jak ocenił ekspert ekonomiczny Konfederacji Lewiatan Mariusz Zielonka, pierwsza tarcza antyinflacyjna została skruszona. "Druga również nie oprze się naporowi wzrastających cen na rynkach światowych" - stwierdził. Zwrócił uwagę, że kolejny miesiąc z rzędu to ceny towarów prawdopodobnie rosły znacznie szybciej niż usług.
Zielonka zauważył, że ujawnia się tendencja widoczna też w innych krajach regionu - Czechach czy na Węgrzech, gdzie wzrost cen żywności bardzo przyśpieszył. W skali roku ceny produktów spożywczych wzrosły o 9,4 proc., przed miesiącem było to 8,6 proc.
Eksperta bardziej martwi skala wzrostu w ujęciu miesięcznym. "W sklepach, po grudniowym wzroście cen o 2,1 proc., w styczniu Polki i Polacy płacili za żywność o 2,6 proc. więcej niż przed miesiącem. Także rozwiązania z obniżką VAT z 5 proc. do 0 proc. zostały +zjedzone+ w dwa miesiące" - stwierdził.
Zielonka wyjaśnił, że za tak wysokimi wzrostami żywności stoją przede wszystkim wysokie koszty transportu i utrzymania miejsc produkcyjnych, braki na rynku podstawowych produktów spożywczych (pszenicy, soi), co wpływa z kolei wprost na ceny mięsa. "Do tego dochodzą wciąż problemy z utrzymaniem +linii produkcyjnych+ wielu hodowli oraz przedsiębiorstw rolniczych, wynikające z braku rąk do pracy po zamknięciu gospodarek światowych w 2020 r." - zaznaczył.
Dodał, że baryłka ropy naftowej lada moment przebije 95 dol., co oznacza, że do szczytów z 2014 r. zostało mniej niż 10 dol. Zauważył też, że cena węgla na świecie wzrosła do niespotykanych 240 dol. za tonę, a nasza gospodarka jest uzależniona od importowanego węgla. "Wszystko to oznacza, że druga tarcza antyinflacyjna również nie przyniesie oczekiwanych przez rządzących spadków cen, a na rzeczywiste - mające odzwierciedlenie w portfelach obywateli, łagodzenie skutków inflacji przyjdzie zapewne nam poczekać do przyszłego roku" - stwierdził Zielonka. Dodał, że wysoka inflacja jest częściowo konsekwencją szybkiego, postpandemicznego odbicia gospodarki.
"Dziś GUS potwierdził to, co było już częściowo znane po odczycie PKB za cały 2021 r. Polska gospodarka w IV kw. rozwijała się realnie w tempie 7,3 proc." - podkreślił. Według niego jest to częściowo efekt niskiej bazy sprzed roku (spadek o 2,5 proc.), ale też równomiernego wzrostu zapasów, inwestycji i konsumpcji. "Negatywnie na wynik z kolei wpływa ujemny bilans handlu zagranicznego" - podsumował.
OPINIA: Analityków Credit Agricole Bank Polska S.A.
Zgodnie opublikowanymi przez GUS niepełnymi danymi główną przyczyną wzrostu inflacji w styczniu była wyższa inflacja bazowa, która zgodnie z naszymi szacunkami zwiększyła się w styczniu do 6,1% r/r wobec 5,3% w grudniu i tym samym ukształtowała się ona na najwyższym poziomie od czerwca 2001 r. Silny wzrost inflacji bazowej odzwierciedla utrzymującą się szeroką presję inflacyjną w polskiej gospodarce.
Wzrost inflacji bazowej wynikał także częściowo z wprowadzonej w styczniu br. podwyżki akcyzy na alkohol i papierosy. Do zwiększenia inflacji ogółem przyczyniła się również wyższa dynamika cen w kategorii "nośniki energii" (18,2% r/r w styczniu wobec 14,3% w grudniu). W naszej ocenie wynikało to przede wszystkim z dalszego przyspieszenia wzrostu cen gazu, energii elektrycznej i opału. W kierunku wzrostu inflacji oddziaływała również wyższa dynamika cen w kategorii "żywność i napoje bezalkoholowe" (9,4% r/r w styczniu wobec 8,6% w grudniu), czego główną przyczyną jest utrzymująca się silna presja kosztowa w przetwórstwie żywności związana m.in. z rosnącymi cenami surowców rolnych, wyższymi kosztami energii i pracy).
W kierunku obniżenia inflacji oddziaływała natomiast niższa dynamika cen w kategorii "paliwa" (23,8% r/r w styczniu wobec 32,9% w grudniu), do czego przyczyniły się wprowadzona w II poł. grudnia Tarcza Antyinflacyjna oraz efekty wysokiej bazy sprzed roku. Szacujemy, że gdyby nie Tarcza Antyinflacyjna inflacja w styczniu ukształtowałaby się na poziomie ok. 10,6% r/r.
W najbliższych miesiącach wzrost inflacji ograniczany będzie przez Tarczę Antyinflacyjną 2.0. W konsekwencji prognozujemy, że inflacja w okresie obowiązywania Tarczy (tj. od lutego do lipca br.) będzie kształtowała się średnio na poziomie ok. 7% r/r. Niemniej w sierpniu dojdzie do jej ponownego wzrostu powyżej 9% r/r, po czym w kolejnych miesiącach będzie kształtowała się ona w łagodnym trendzie spadkowym i na koniec roku obniży się poniżej poziomu 7% r/r.
W konsekwencji prognozujemy, że w całym 2022 r. inflacja średniorocznie zwiększy się do 7,5% r/r wobec 5,1% w 2021 r., a w 2023 r. obniży się do 5,5%. Jest to spójne z naszym scenariuszem stóp procentowych w Polsce, zgodnie z którym RPP dokona jeszcze 3 podwyżek po 50 pb (w marcu, kwietniu i maju ).
Jakub Olipra
Starszy Ekonomista
Credit Agricole Bank Polska S.A.
ROPA CRUDE
- Max 84,45
- Min 83,36
- Stopa zwrotu - 1T 1,22%
- Stopa zwrotu - 1M 1,22%
- Stopa zwrotu - 3M 7,67%
- Stopa zwrotu - 6M -2,64%
- Stopa zwrotu - 1R 7,65%
- Stopa zwrotu - 2R -15,84%
