Gminy nabrały wody w usta

Z opublikowanego w tym tygodniu badania wynika, że działania edukacyjne gmin w sprawie gospodarki odpadami komunalnymi zauważyło 32 proc. ankietowanych. Ponad połowa z badanych (55 proc.) chce, aby opłata za odbierane śmieci była naliczana od liczby osób zamieszkujących daną nieruchomość.

Tę metodę wskazywali najczęściej mieszkańcy dużych miast. 21 proc. ankietowanych uważa z kolei, że najlepsza jest metodą naliczania opłat od gospodarstwa domowego (wskazywana częściej przez mieszkańców wsi); 8 proc. wybrałoby metodę zależną od ilości zużytej wody. Tylko 5 proc. badanych wskazało metodę od powierzchni lokalu. 11 proc. nie potrafiło wybrać żadnej metody. Z badania wynika także, że zdecydowana większość Polaków wie, do jakich pojemników powinny trafiać konkretne śmieci, choć tylko jedna osoba z przebadanej próby prawidłowo odpowiedziała na wszystkie pytania dotyczące segregowania odpadów.

Ponad 90 proc. respondentów wiedziało, do jakich pojemników mają trafić: zeszyty (94 proc.), plastikowe torby (93 proc.) czy plastikowe zakrętki (90 proc.). Trudniejsze okazało się wskazanie pojemników np. na odpady higieniczne czy kartony po mleku. Odpowiedzi na to pytanie znało odpowiednio 51 i 12 proc. ankietowanych.

2 proc. ankietowanych nie udzieliło ani jednej poprawnej odpowiedzi.

Badanie zostało przeprowadzone w dniach 8-11 lutego na reprezentatywnej próbie 1000 mieszkańców Polski w wieku powyżej 15 lat.

Podpisana w połowie lutego przez prezydenta Bronisława Komorowskiego nowelizacja ustawy o utrzymaniu porządku i czystości w gminach pozwala samorządom na bardziej zróżnicowaną politykę dot. naliczania opłat za śmieci. Obowiązująca od pierwszego stycznia 2012 r. ustawa śmieciowa nakłada na gminy obowiązek całkowitego przejęcia odpowiedzialności za gospodarkę odpadami komunalnymi. Samorządy dostały 18-miesięczny okres przejściowy.

Niedoszacowanie kosztów odbioru śmieci od mieszkańców przez gminy wiejskie spowoduje, że będą one musiały dopłacić do tej działalności z własnych środków - przestrzegł we wtorek przewodniczący Związku Gmin Wiejskich RP Mariusz Poznański.

Przypomniał, że w założeniu gospodarka odpadami w gminach musi sama się finansować, co oznacza, że całkowite koszty odbioru, transportu i utylizacji śmieci powinni ponosić jej mieszkańcy. Zaznaczył, że ustalenie wysokości opłat za odbiór odpadów powinno uwzględnić fakt, że część jej mieszkańców może uchylać się od płacenia.

Za śmieci zapłacimy podwójnie...?

"Dzisiaj rzetelne wyliczenie cen faktycznie ponoszonych przez gminę jest niezmiernie istotne dla całego systemu finansów publicznych" - powiedział Poznański podczas wtorkowego seminarium poświęconego gospodarce odpadami. Dodał, że minister finansów nałożył ograniczenia na wydatki bieżące, a właśnie z tego źródła gmina może ewentualnie dopłacić do gospodarki odpadami.

Przestrzegł też gminy przed stosowaniem niskich stawek tylko dlatego, by w tym roku zyskać poklask, bo grozi to stratami w następnych latach. Podkreślił, że zadanie zostało nałożone na gminę bez wsparcia finansowego i na początku jego realizacja będzie trudna.

Jak mówił, przepisy przewidują różne sposoby ustalania opłaty za wywóz śmieci. Może być ona wyznaczona na podstawie liczby mieszkańców w danym lokalu, ilości zużytej wody lub też powierzchni lokalu. Z informacji zebranych przez Związek Gmin Wiejskich wynika, że gminy najczęściej decydują się na ustalenia opłaty na podstawie liczby mieszkańców.

Dodał, że znowelizowana ustawa o utrzymaniu porządku i czystości w gminach dopuściła zróżnicowanie systemu opłat. Tak więc gmina będzie mogła ustalić inne stawki dla osiedli domów jednorodzinnych, domków letniskowych czy bloków mieszkalnych. Zdaniem Poznańskiego, takie rozwiązanie pozwoli na większą elastyczność i jest bardziej sprawiedliwe.

Według przewodniczącego ZGW, gminy wiejskie nadal protestują w sprawie konieczności zorganizowania przetargu nieograniczonego, bez możliwości zlecenia tego zadania powołanym przez gminy spółkom lub zakładom komunalnym. Wyjaśnił, że Związek zwrócił się w tej sprawie do ministerstwa środowiska, jednak resort podtrzymał stanowisko w tej sprawie, iż firma odbierająca śmieci musi być wybrana w drodze przetargu.

Dyrektor biura ZGW Paweł Tomczak poinformował, że większość polskich gmin wiejskich do końca 2012 r. podjęła uchwały w sprawie opłat za wywóz śmieci. Wahają się one od 4-14 zł od osoby miesięcznie za wywóz śmieci segregowanych. Najczęściej będzie to 7-8 zł na osobę. Natomiast za niesegregowane śmieci najczęściej proponowana opłata będzie na poziomie 14-16 zł od osoby.

Niewielka część gmin wiejskich, która wybrała sposób naliczania opłaty od gospodarstwa, najczęściej ustaliła ją na poziomie 20-24 zł za odpady segregowane oraz 28-43 zł za odpady niesegregowane - dodał Tomczak.

Większość z nas chce płacić od osoby!

Obowiązująca od pierwszego stycznia 2012 r. ustawa śmieciowa nakłada na gminy obowiązek całkowitego przejęcia odpowiedzialności za gospodarkę odpadami komunalnymi. Samorządy dostały 18-miesięczny okres przejściowy. Od 1 lipca tego roku gmina przejmie obowiązki związane z odbiorem, transportem, odzyskiem i unieszkodliwianiem wszystkich odpadów komunalnych. Samorządy będą także zobligowane do odbioru i zagospodarowania odpadów zielonych, odpadów niebezpiecznych i wielkogabarytowych, a także usuwania odpadów z nielegalnych wysypisk.

Gminy są zobowiązane, aby do końca 2020 r. stopień recyklingu i przygotowania odpadów do ponownego użycia wynosił co najmniej 50 proc. w stosunku do masy tych odpadów wytworzonych w 1995 r. Do lipca 2020 r. odpady ulegające biodegradacji składane na składowiskach mają nie przekraczać 35 proc. całkowitej masy tych odpadów.

Pobierz darmowy: PIT 2012