GUS podał także, że ceny towarów i usług zwiększyły się o 1,9 proc. wobec grudnia.
W styczniu w porównaniu z tym samym miesiącem 2021 roku najbardziej zdrożały: paliwa do prywatnych środków transportu (23,8 proc.) oraz nośniki energii (18,2 proc.). Żywność i napoje bezalkoholowe zdrożały o 9,4 proc.
Z kolei w porównaniu z grudniem 2021 r. w styczniu 2022 r. paliwa staniały o 4,4 proc. (efekt obniżki VAT), a nośniki energii zdrożały o 8 proc.
Żywność w ujęciu miesięcznym zdrożała aż o 2,6 proc.
Ostatni raz inflacja powyżej 9 proc. była w Polsce w listopadzie 2000 r. (9,3 proc.), powyżej 10 proc. - we wrześniu 2000 r., a powyżej 11 proc. (11,6 proc.) - w lipcu 2000 r.
- Rynek był niesamowicie "zgrzany" na ten odczyt (nikogo nie zdziwiłaby dynamika rzędu 10 proc.). Tymczasem mamy pierwsze od czerwca zaskoczenie na minus w danych CPI - podsumowali ekonomiści Banku Pekao.
- Miłe rozczarowanie. Inflacja CPI w styczniu wzrosła do 9,2 proc. r/r z 8,6 proc. w grudniu, słabiej niż prognozowano (konsensusu: 9,3 proc., ale realne oczekiwania bliżej 10 proc.; PKO BP:10,0 proc.). Jeśli w lutym efektywnie zadziała tarcza, a złoty będzie się umacniać, to RPP odetchnie z ulgą - dodali ekonomiści PKO BP.
Możliwa korekta, zmiany w koszyku inflacyjnym
Ogłoszony przez GUS wskaźnik inflacji może być jeszcze skorygowany w połowie marca. Wtedy bowiem urząd opublikuje (jak co roku) dane o inflacji za styczeń i luty w oparciu o nowe wagi poszczególnych produktów i usług w koszyku inflacyjnym. Prezentowane dziś dane zostały obliczone na podstawie starych wag.
- Głównym ryzykiem dla inflacji jest wzrost cen surowców energetycznych z uwagi na konfliktu na Ukrainie. W ostatnim tygodniu ropa podrożała o 3,2 proc., a gaz ziemny o 2,9 proc. Konflikt osłabia też polską walutę. Skutkiem będzie wzrost cen dóbr importowanych, w tym paliw - oceniają analitycy Polskiego Instytutu Ekonomicznego.
- Aktualna prognoza inflacji dla stycznia rok do roku to 9,2 proc. Oczekujemy też wzrostu wskaźnika inflacji w lutym do 9,8 proc. - mówił Interii jeszcze przed publikacją danych Piotr Soroczyński, główny ekonomista Krajowej Izby Gospodarczej. I jak podkreślał: to będzie szczyt odczytów na najbliższe kilka miesięcy. - Gdyby nie tarcze antyinflacyjne byłoby istotnie wyżej - dodaje.
Inflacja rośnie nie tylko w Polsce. W Czechach inflacja konsumencka (CPI) wzrosła w styczniu do 9,9 proc. i była tym samym o 3,3 pkt proc. wyższa niż w grudniu. Na Słowacji CPI wyniósł 8,4 proc. i był o 2,6 pkt proc. wyższy niż w grudniu. Ceny w Rumunii wzrosły o 8,4 proc., a na Węgrzech o 7,9 proc. na początku tego roku. To dane w ujęciu rocznym, porównując styczeń 2022 r. do stycznia 2021 r.
Powodem tak wysokich odczytów inflacji są drożejące ceny energii, paliw i żywności.
- Ryzyka dla inflacji niezmiennie skierowane są w górę, szczególnie, że początek roku mógł być okresem korekt cenników, uwzględniających podwyżki cen paliw, energii, gazu i innych towarów i usług, które narastały w minionym roku - podkreśla Grzegorz Maliszewski, główny ekonomista Banku Millennium.
Co dalej ze stopami procentowymi?
Po opublikowaniu przez GUS niższej od prognoz inflacji w styczniu, ekonomiści PIE przedstawili swój scenariusz dotyczący polityki monetarnej.
- Rada Polityki Pieniężnej będzie dalej zwalczać inflację przez podnoszenie stóp procentowych. Spodziewamy się, że główna stopa NBP wzrośnie w marcu o 0,25 pkt proc. do 3 proc. RPP najprawdopodobniej zakończy cykl w maju na poziomie 3,5 proc. - napisali w komentarzu eksperci PIE.
Do tej pory większość ekonomistów wskazywała, że główna stopa NBP może wzrosnąć do ok. 4-4,5 proc. wobec 2,75 proc. obecnie i 0,1 proc. w październiku 2021 r.
