Jak bezpiecznie kupować w sieci?

Okres przedświąteczny to nasilenie zakupów na aukcjach oraz w sklepach internetowych. Pamiętać trzeba jednak o tym, że i tutaj możemy zostać oszukani. Przyjrzyjmy się bliżej źródłom zagrożeń.

Tylko u sprawdzonych sprzedawców

Niezależnie od tego czy zakupu dokonujemy na aukcji internetowej, czy w sklepie internetowym, zawsze należy dowiedzieć się, jaką renomę ma sprzedawca. Na aukcjach internetowych każdemu sprzedającemu kupujący wystawiają ocenę, w postaci komentarzy. Można przyjrzeć się czy sprzedawca posiada negatywne komentarze, jaka jest ich ilość w porównaniu do wszystkich aukcji. Można również przed dokonaniem zakupu zapytać kilka osób, które wcześniej coś kupowały u danego sprzedawcy czy są zadowolone z produktu i czy otrzymały towar zgodny z opisem. Również sklepy internetowe oceniane są przez kupujących, czy to na specjalnych forach zamieszczonych na stronach sklepu, czy na innych stronach (np. tak popularnych obecnie ?porównywarek cenowych?). Korzystając z serwisów aukcyjnych, należy unikać ?dogadywania się? i finalizowania transakcji poza aukcją.

Tylko z użyciem własnego komputera

W zasadzie powinniśmy przyjąć surową regułę - kupujemy tylko na naszym osobistym sprzęcie. Podczas dokonywania transakcji wpisujemy wiele poufnych informacji, które jeśli zostaną ujawnione innym osobom, mogą stać się źródłem naszych kłopotów. Żeby coś kupić, logujemy się na nasze konta w sklepach lub na aukcjach, podajemy nazwę użytkownika, hasło, również miejsce naszego zamieszkania (dostarczenia produktu). Coraz częściej też płacimy za towar również przy użyciu narzędzi elektronicznych - kart kredytowych oraz kart płatniczych umożliwiających transakcje online (podajemy więc numery kart oraz specjalne kody weryfikacyjne). Gdyby te informacje trafiły w niepowołane ręce, może się okazać, że za jakiś czas nasze konto zostanie ?wyczyszczone? z pieniędzy, a na nasze dane będzie logować się niepowołana osoba i w naszym imieniu będzie dokonywać zakupów.

Zapoznaj się z procedurą

Niezwykle ważne jest zapoznanie się z procedurą kupowania - tzn. jakie są zasady składania zamówienia, termin realizacji zamówienia, koszty i sposób dostarczenia towaru, sposoby płatności. Procedura opisana jest z reguły w regulaminie serwisu. Warto więc, przed zakupami, poświęcić czas na taką lekturę.

Po wygraniu aukcji czy dokonaniu transakcji w sklepie internetowym otrzymujemy maila z informacjami o dokonanych zakupach. Koniecznie trzeba sprawdzić czy ten mail na pewno pochodzi od rzeczywistego sprzedawcy. Należy to zrobić zwłaszcza wtedy, gdy w mailu podany jest numer konta, na który będzie przelana zapłata. Pamiętajmy, że przesyłka (towar) doręczana jest co do zasady na ten adres, który podaliśmy przy rejestrowaniu naszego konta. Jeśli w międzyczasie zmieniliśmy miejsce zamieszkania albo chcemy, aby zakupy dotarły w inne miejsce, musimy niezwłocznie poinformować o tym sprzedawcę. Najlepiej wysłać w tym celu maila, za potwierdzeniem odbioru, oraz od razu zadzwonić do sklepu/sprzedawcy z tą informacją.

Uważaj, by nie stać się paserem

Wśród ofert zamieszczonych głównie na aukcjach internetowych aż roi się od ?super atrakcyjnych okazji?. Regulaminy serwisów aukcyjnych zawierają katalog rzeczy, których na aukcjach sprzedawać nie wolno (np. takich, którymi obrót jest zakazany w ogóle, jak narkotyki). Sprzeczna z prawem jest również sprzedaż towarów podrabianych czy też tzw. pirackich, tj. takich, przy których wytwarzaniu doszło do naruszenia praw autorskich lub praw własności intelektualnych twórców. Wystawianie takich produktów jest naruszeniem regulaminu aukcji. Pracownicy serwisów nie są jednak w stanie wychwycić wszystkich aukcji, na których oferowane są podróbki, pirackie płyty czy oprogramowanie.

Sprzedawcy najczęściej zapewniają o oryginalności towarów. Często jednak równocześnie proponują ceny tak niskie, że już na pierwszy rzut oka widać, iż towar nie może być legalny. Nie chodzi tu o ceny nieco niższe niż w sklepach tradycyjnych, ale niższe np. o 50-60%. Skorzystanie z takich okazji może narazić na kłopoty również nabywcę. Podrobione perfumy, ubrania, pirackie oprogramowanie komputerowe, to rzeczy pochodzące z przestępstwa. Nabycie takich przedmiotów może zostać ocenione przez organy ścigania jako paserstwo umyślne bądź nieumyślne. Z umyślnym paserstwem będziemy mieli do czynienia wówczas, gdy nabywca wiedział o tym, iż kupuje rzecz pochodzącą z przestępstwa. Natomiast paserstwo nieumyślne to nabycie rzeczy, o której kupujący, na podstawie towarzyszących zakupowi okoliczności, powinien i mógł przypuszczać, iż została ona uzyskana za pomocą czynu zabronionego. Z pewnością atrakcyjna cena towaru, znacznie niższa od rynkowej, powinna być ostrzeżeniem, iż sprzedawca mógł wejść w jego posiadanie nielegalnie.

Zostałeś oszukany? Walcz o swoje prawa!

Największe internetowe serwisy aukcyjne wprowadziły rozwiązania, które dodatkowo zabezpieczają kupującego przed stratami, na jakie mogą go narazić nieuczciwi sprzedawcy. Jednym z takich rozwiązań jest program ochrony kupującego, dzięki któremu możemy uzyskać zwrot wylicytowanej kwoty (do pewnej wysokości), m.in. w przypadku, gdy kupujący zapłacił za towar, ale go nie otrzymał. Jeśli niestety zdarzy się, że zostaniemy oszukani, musimy niezwłocznie poinformować o tym system aukcyjny lub sklep internetowy, a także złożyć zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa na policji. Warto walczyć nawet w drobnych sprawach. Taka walka nie jest bezcelowa - dbamy wówczas nie tylko o własne interesy, ale również o interesy innych kupujących, a więc o bezpieczeństwo w Internecie.

autor: Dawid Szwarc