Jak podzielić spadek? Nie złożysz tych dokumentów, a wniosek z sądu zostanie odrzucony
Podział spadku przechodzi zwykle bezproblemowo, gdy zmarły zostawił po sobie testament. Sprawy komplikują się, jeśli dokumentu nie ma, a to, co zostało po spadkodawcy, musi zostać rozdzielone. Jak podzielić spadek? Istnieje kilka dróg na rozwiązanie tej formalności.
Podział spadku to podzielenie masy spadkowej między spadkobierców i zniesienie istniejącej współwłasności. Oznacza to, że konkretne składniki majątku zostają przyznane konkretnemu spadkobiercy. Uzyskają oni wówczas możliwość samodzielnego rozdysponowania uzyskanymi dobrami i np. sprzedania ich.
Przeprowadzenie podziału spadku nie jest obowiązkowe. Niekiedy spadkobiercy dochodzą do porozumienia między sobą, ustalając różne kwestie, m.in. związane z użytkowaniem czy utrzymaniem majątku. Taka konieczność może jednak wystąpić, jeśli spadkobiercy nie mogą się dogadać co do podziału lub pozostają w konflikcie.
Decyzja o przeprowadzeniu podziału spadku może zaoszczędzić w przyszłości konfliktów spowodowanych dzielonymi rzeczami. W przypadku chęci sprzedaży bardziej wartościowych rzeczy wchodzących w masę spadkową, bez procesu może być to znacznie utrudnione.
Podział spadku może odbyć się w dwóch trybach: u notariusza lub w toku postępowania sądowego. To, który sposób wybierzemy, zależy od relacji spadkobierców czy ich możliwości obecności fizycznej.
Z usługi notariusza najlepiej skorzystać, gdy spadkobiercy pozostają w dobrych relacjach i są oni zgodni co do podziału majątku. Konieczne jest, aby na spotkaniu stawili się osobiście wszyscy dziedziczący. Takie rozwiązanie jest szybsze i o wiele tańsze.
Podział spadku w sądzie przeprowadzany jest na wniosek o dział spadku jednego ze spadkobierców. Postępowanie prowadzone jest w sądzie właściwym dla ostatniego miejsca zamieszkania zmarłego. To rozwiązanie jest korzystniejsze, gdy spadkobierców jest dużo lub nie są zgodni.
Podział spadku w sądzie rozpoczyna się od złożenia wniosku o dział spadku i załączeniu niezbędnych dokumentów. Do instytucji należy złożyć takie dokumenty jak m.in. akt poświadczenia dziedziczenia lub odpis postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku.
Dodatkowo konieczne jest dostarczenie wszystkich dokumentów świadczących o tym, że wnioskujący spadkobierca jest właścicielem danej rzeczy lub może nią zarządzać. W zależności od tego, co znajduje się w masie spadkowej, trzeba będzie dostarczyć np.: odpisy z ksiąg wieczystych, wypisy z ewidencji gruntów, wyrysy z map, informacje z banku o rachunku zmarłego, dowody rejestracyjne. Niedołączenie do wniosku odpowiednich dokumentów może skutkować nawet zwrotem wniosku spadkobiercy.
W postępowaniu o podział spadku sądu zaczyna od ustalenia składu majątku spadkowego i jego wartości. Bez tej części dzielenie jest niemożliwe. W pierwszej kolejności dział będzie dotyczyć rzeczy fizycznych. Te mogą zostać równo podzielone między wszystkich spadkobierców w sposób fizyczny (np. dzieląc jedną dużą działkę na kilka mniejszych).
Sąd może zadecydować również o przyznaniu konkretnego przedmiotu w całości jednemu spadkobiercy. Wówczas reszta uprawnionych do majątku otrzymuje spłatę. Przez sąd wyznaczany jest termin uiszczenia spłat. W przypadku rozłożenia ich na raty, łączny termin na spłatę nie może przekraczać dziesięciu lat.
Podział spadku w sądzie może zakończyć się także podziałem cywilnym. Wówczas dochodzi do zarządzenia sprzedaży rzeczy z majątku spadkowego i podzieleniu uzyskanej kwoty między spadkobierców. Zwykle ta forma jest ostatecznością. Majątek sprzedawany jest wtedy w drodze licytacji komorniczej.
Proces o podział spadku w sądzie może ciągnąć się nawet przez kilkanaście miesięcy. Natomiast zakończenie jej będzie skutkować formalnym uregulowaniem statusu majątkowego, co pozwoli spadkobiercom nabyć masę spadkowe na niepodważalnych zasadach.