Miliardy złotych na ochronę powietrza. "Nie zapominamy o prosumentach"
16 miliardów złotych zostanie przeznaczonych w 2025 roku na inwestycje prośrodowiskowe. 80 proc. z tych pieniędzy trafi na inwestycje związane z transformacją niskoemisyjną oraz ochronę powietrza - wskazała Dorota Zawadzka-Stępniak, prezes Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Wiadomo również, co z kontynuacją programów "Czyste Powietrze" oraz "Mój Prąd".
Prezes poinformowała, że zgodnie z planem finansowym na 2025 rok, na dotacje zamierza przeznaczyć 12,4 mld zł, a na pożyczki i wejścia kapitałowe ma być to 3,6 mld zł.
Zawadzka-Stępniak wyjaśniła, że nowa strategia Funduszu opierać się będzie na czterech filarach - transformacji energetycznej, ochronie powietrza, gospodarce w obiegu zamkniętym i ochronie bioróżnorodności oraz 5 priorytetach horyzontalnych związanych m.in. z adaptacją do zmian klimatu, monitoringiem środowiska, edukacją ekologiczną.
- Biorąc pod uwagę skalę środków, które są albo w naszej dyspozycji, albo w środkach zewnętrznych, to ok. 80 proc. z nich zostanie przeznaczone na szeroko pojętą transformację niskoemisyjną i ochronę powietrza - poinformowała.
W tym kontekście wyjaśniła, że Fundusz będzie kontynuować i inicjować wsparcie związane m.in. z odnawialnymi źródłami energii, magazynami energii w tym wielkoskalowymi, a także z magazynami ciepła.
Fundusz wspierać będzie też efektywność energetyczną budynków. - Mieliśmy już szkoły, budynki użyteczności publicznej, ale myślimy też o uruchomieniu programu dedykowanego szpitalom - dodała.
Odnośnie programów termomodernizacyjnych budynków użyteczności publicznej NFOŚiGW zamierza popularyzować formułę ESCO/EPC. Model ESCO to forma realizacji inwestycji, w której prywatny podmiot przeprowadza termomodernizację i optymalizację zużycia energii np. budynku, a właściciel spłaca tę inwestycję z uzyskanych oszczędności. Zaletą takiego rozwiązania jest to, że zamawiający nie musi angażować własnych zasobów finansowych.
Zawadzka-Stępniak dodała, że Fundusz widzi również swoją rolę we wspieraniu modernizacji sieci energetycznych - tak przesyłowych jak i dystrybucyjnych. Fundusz inwestować ma też w rozwój stacji ładowania pojazdów elektrycznych. - Mamy już zgodę Funduszu Modernizacyjnego na uruchomienie takiego programu - poinformowała.
Prezes wskazała, że NFOŚiGW ma wspierać też procesy kogeneracyjne. - Chodzi o kogenerację nie tylko sektora ciepłowniczego, ale również kogenerację energetyki i przemysłu. Takie dwa programy są i będą finansowane - zapowiedziała.
Dodała, że programy mają również dotyczyć np. wsparcia OZE w ciepłownictwie oraz na obszarach wiejskich (program Energia dla wsi). - Chcemy iść w kierunku programów, które systemowo zmieniają polską energetykę. Nie zapomnimy o prosumentach, samowystarczalności energetycznej. Rozważamy taki program w kontekście Funduszu Modernizacyjnego dedykowany wspólnotom i spółdzielniom energetycznych - dodała Zawadzka-Stępniak.
Odnośnie programów związanych z ochroną powietrza, to kontynuowane będzie "Czyste Powietrze" i "Mój Prąd", a w lutym ma wystartować nowy program wsparcia samochodów elektrycznych.
Prezes Funduszu zapowiedziała ponadto, że w 2025 r. realizowany ma być program budowy ogólnodostępnych stacji ładowania dla elektrycznych ciężarówek na sieci TEN-T, a także infrastruktury tankowania wodorem.
- Nie zapominamy też o adaptacji do zmian klimatu, na które Polska ma z Unii ponad 2 mld euro. Będziemy wspierać samorządy, miasta w opracowaniu planów adaptacji, rozwijać będziemy monitoring środowiskowy - podsumowała.
W okresie styczeń-listopad br. NFOŚiGW wypłacił 12,2 mld zł na finansowanie ochrony środowiska, z tego 9,9 mld zł ze środków własnych i 2,3 mld zł ze środków zewnętrznych (m.in, POiŚ 2014-2020, FEnIKS) obsługiwanych przez NFOŚiGW. Ze środków własnych w formie dotacyjnej wypłacono 9 mld zł, a formie pożyczek 0,9 mld zł.