Nowy obowiązek dla właścicieli psów i kotów. Koszty poniosą sami
Resort rolnictwa szykuje zmiany dla właścicieli czworonogów. Docelowo w przyszłości wszystkie psy i większość kotów w Polsce będzie miała obowiązek posiadania podskórnego czipa, zaś dane o zwierzęciu i właścicielu znajdą się w centralnej bazie. Po wejściu w życie zmian prawnych opiekunowie będą mieli obowiązek oznakowania i rejestracji psów urodzonych po tym terminie, a także psów i kotów urodzonych wcześniej, jeśli są wprowadzane do sprzedaży lub zostały przyjęte do schronisk. Obecnie żyjące zwierzęta będą mogły zostać zaczipowane i zarejestrowane w bazie na wniosek właścicieli. Koszty z tym związane będą spoczywać na nich.
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi pracuje nad projektem ustawy o Krajowym Rejestrze Oznakowanych Psów i Kotów (KROPiK). Plan nowych przepisów zakłada, że po wejściu ich w życie każdy pies i kot będzie musiał być zarejestrowany w bazie, aby możliwe było zidentyfikowanie zwierzęcia oraz jego właściciela. Samo zaczpiowanie nie wystarczy bowiem, aby skutecznie móc sprawdzić, do kogo należy pies czy kot - niezbędne jest, aby dane te widniały w bazie danych.
Obecnie wielu opiekunów czworonogów decyduje się, aby pies miał wszczepiony pod skórę mały implant elektroniczny, który np. w przypadku zagubienia zwierzęcia będzie pomocny przy znalezieniu właściciela - o ile czip jest zarejestrowany w np. bazach firm prywatnych. Takiego zbioru danych wprowadzonego przez publiczne organy jak dotąd w Polsce nie ma, jednak zgodnie z planami MRiRW ma się to zmienić. Informacje mają być zbierane w KROPiK. Oznakowanie i rejestracja psów i kotów będzie nie jak dotąd fakultatywne, ale obligatoryjne, jednak, co istotne, obowiązek ten będzie dotyczyć nie wszystkich żyjących zwierząt, a:
- "psów urodzonych po dniu wskazanym w komunikacie określającym dzień wdrożenia rozwiązań technicznych oraz
- psów i kotów, w tym urodzonych przed tą datą, jeżeli są wprowadzane do obrotu lub zostały przyjęte do schroniska dla zwierząt albo w tym schronisku są utrzymywane" - podaje resort rolnictwa.
Samo zarejestrowanie w KROPiK będzie bezpłatne, jednak to dopiero drugi krok. Pierwszym jest samo zaczipowanie zwierzęcia.
"Podmiot prowadzący zakład leczniczy dla zwierząt będzie pobierał wynagrodzenie za czynności związane z oznakowaniem psa albo kota, zarejestrowaniem psa albo kota w KROPiK oraz za zmianę lub uzupełnienie informacji w KROPiK na wniosek właściciela zwierzęcia. Maksymalna wysokość wynagrodzenia za te czynności zostanie określona w rozporządzeniu ministra właściwego do spraw rolnictwa. Zgodnie projektowanymi przepisami ustawy o KROPiK, kosztami oznakowania psów i kotów zostaną obciążeni ich właściciele. Podobnie, w przypadku zwierząt gospodarskich, koszty zakupu środków stosowanych do identyfikacji tych zwierząt, są ponoszone przez ich posiadaczy" - potwierdzili Interii przedstawiciele Wydziału Prasowego resortu rolnictwa.
W zależności od miasta i gabinetu weterynaryjnego koszt wszczepienia czipa waha się od kilkudziesięciu do nawet kilkuset złotych. Nie uzyskaliśmy jednak informacji o planowanych dopłatach do zakupu czipów. Wiele samorządów organizuje jednak regularnie akcje darmowego oznakowania zwierząt.
Resort wskazuje, że poszczególne przepisy ustawy będą wchodzić w życie etapami. Najpierw moc prawną zyskają zapisy mówiące o technicznych aspektach utworzenia KROPiK. Z dniem wdrożenia rozwiązań technicznych rejestrem zajmie się Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
"Psy i koty urodzone po dniu wskazanym w komunikacie, psy i koty przebywające w schroniskach dla zwierząt oraz psy i koty wprowadzane do obrotu, od dnia wskazanego w komunikacie będą podlegały obowiązkowi oznakowania i rejestracji w KROPiK. Po 12 miesiącach od dnia wskazanego w komunikacie wejdą w życie przepisy umożliwiające ukaranie właścicieli psów i kotów, którzy nie dokonali obowiązkowej identyfikacji i rejestracji zwierząt. Dokładna data wejścia w życie projektowanej ustawy będzie uzależniona od przebiegu prac legislacyjnych" - wskazuje MRiRW.
Celem wprowadzenia przepisów ma być przede wszystkim zapobieganie bezdomności zwierząt. Jednak właściciele żyjących obecnie psów i kotów nie będą objęci obowiązkiem, choć będą mogli wprowadzić dane o zwierzęciu do bazy, także wtedy, gdy ich dane widnieją już w innym systemie.
"W pierwszej kolejności wzięto pod uwagę dobro zwierząt, które mogłyby ucierpieć wskutek wprowadzenia obowiązku identyfikacji i rejestracji zwierząt z powodu porzucenia ich, bądź konieczności operacyjnego usunięcia transponderów i wszczepienia nowych. Ministerstwu znane jest stanowisko jednostek samorządu terytorialnego, które są zainteresowane objęciem obowiązkiem identyfikacji i rejestracji wszystkich psów i kotów od razu po uruchomieniu KROPiK. Takie podejście z pewnością ułatwiłoby egzekucję opłat za posiadanie psów. Niemniej ze względu na wysokie ryzyko porzucania zwierząt wynikające z oporu wobec wprowadzenia takiego obowiązku jednocześnie dla całej populacji psów, zdecydowano się na bardziej ostrożne podejście" - informuje resort.
W praktyce, na przestrzeni lat docelowo wszystkie psy i większość kotów będą miały obowiązek posiadania identyfikatora zarejestrowanego w KROPiK.
Resort zapowiada, że planuje kontrole identyfikacji i rejestracji zwierząt, do czego uprawnione będą organy Inspekcji Weterynaryjnej, funkcjonariusze policji oraz strażnicy straży gminnej czy miejskiej). W przypadku gdy lekarz lub technik weterynarii zauważy brak czipa u zwierzęcia lub niezarejestrowanie go w KROPiK, będzie zobowiązany do wypełnienia ustawowego obowiązku przez właściciela.
"Projektowana ustawa zakłada, że niedopełnienie obowiązków wynikających z jej przepisów będzie wykroczeniem podlegającym karze grzywny, a orzekanie będzie następowało w trybie przepisów ustawy (...) Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia (...). W przypadku kar grzywny nakładanych w formie mandatu karnego maksymalna wysokość wynosi 500 zł, a w przypadku kary grzywny nałożonej przez sąd - 5000 zł" - doprecyzowuje MRiRW.
Obecnie trwają prace resortu rolnictwa i cyfryzacji nad przygotowaniem rozwiązań umożliwiających uruchomienie KROPiK. Baza danych będzie musiała zostać zintegrowana z innymi zbiorami informacji prowadzonymi przez państwa członkowskie, jeśli w życie wejdą w życie przepisy projektu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie dobrostanu psów i kotów oraz ich identyfikowalności. Plan zakłada przyjęcie projektu przez rząd do końca tego roku.
Paulina Błaziak
