Pierwsze zmiany w systemie sprzedaży drewna są możliwe pod koniec 2024 roku- poinformował w rozmowie z Polską Agencją Prasową (PAP) wiceszef Lasów Państwowych (LP) Jerzy Fijas. Gneralna zmiana ma zacząć zobowiązywać od początku 2025 roku. Przetargi na przyszły rok muszą odbyć się już jesienią roku 2024, zatem podanie do wiadomości zarządzenia to jest kwestia września tego roku - poinformowano.
Zmiany są konieczne. "Prace już się rozpoczęły"
Zmiana sytemu sprzedaży drewna przez LP "jest konieczna" - podkreślił w rozmowie z PAP zastępca dyrektora generalnego Lasów Państwowych ds. gospodarki leśnej Jerzy Fijas. "Prace w tym kierunku już się rozpoczęły" - dodał.
"Dzisiaj jesteśmy w trakcie procedur drugiej tercji. Rok 2024 podzielony został bowiem na trzy interwały czasowe po cztery miesiące. Pierwsza tercja jako okres sprzedaży kończy się w kwietniu. Równolegle startują procedury kontraktacji w drugiej tercji, a my musimy się przygotować na kolejną, trzecią tercję" - wskazał. "Zmian systemowych nie da się zrobić w biegu. Zagroziłoby to stabilności dostaw dla przemysłu, szczególnie w obliczu nowych wyzwań społecznych, przed jakimi stanęły obecnie LP. Mamy sygnały z rynku, że pewne zmiany są oczekiwane. Branża wskazuje na kwestie związane z bezpieczeństwem obrotu drewnem, ilością surowca przeznaczanego na otwartą sprzedaż oraz korektę polityki i algorytmów wyznaczania cen wywoławczych" - wskazał przedstawiciel LP. Zapewnił, że leśnicy pracują nad rozwiązaniami tych kwestii.
Lasy Państwowe rozpoczęły prace nad stworzeniem nowego systemu sprzedaży drewna na 2025 rok, a pewne zmiany są także rozważane w odniesieniu do ostatniej tercji 2024 roku". "To co będzie możliwe do wprowadzenia w tym roku, zostanie systemowo zaimplementowane, natomiast z całą pewnością przygotowujemy się na 2025 rok, aby stworzyć nową propozycję sprzedaży drewna" - dodał.
Pytany, co oznacza możliwa zmiana, zastępca dyrektora generalnego zastrzegł, że "odpowiemy wtedy, kiedy będziemy mieli pełną wiedzę i przeprowadzimy analizy". "Działamy w określonych warunkach prawnych. Patrzy na nas również Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK). Pewne próby uwolnienia się spod gorsetu systemu sprzedażowego próbowaliśmy robić już w przeszłości, ale zostaliśmy ograniczeni właśnie przez UOKiK" - zaznaczył.
Branża meblarska ma wymagania. Chodzi o ważny certyfikat
Fijas zwrócił uwagę, że branża drzewna, a szczególnie meblarska, oczekuje ponadto przywrócenia w LP systemu certyfikacji drewna FSC. To jeden z dwóch stosowanych w Polsce systemów certyfikacji gospodarki leśnej, które dodatkowo poświadczają, że drewno zostało pozyskane w sposób zrównoważony. Obecnie znakiem FSC mogą posługiwać się cztery regionalne dyrekcje Lasów Państwowych. Jednocześnie certyfikatem drugiego systemu, PEFC, dysponuje wszystkie 17 dyrekcji.
Przedstawiciel LP wyjaśnił, że zatrzymano bieg wypowiedzenia umowy na stosowanie certyfikatu FSC w regionalnych dyrekcjach w Szczecinie i Katowicach. Biznesowe i społeczne otoczenie LP oczekuje, by FSC przywrócić w pierwszej kolejności na terenie RDLP w Białymstoku. "W przypadku dyrekcji białostockiej jest większy problem, ponieważ ta dyrekcja skutecznie wypowiedziała obowiązującą umowę i przestała ona obowiązywać 31 grudnia 2023 roku. Oznacza, to że przywrócenie certyfikatu w tej dyrekcji musi się na nowo rozpocząć, a to trochę potrwa. Nie chcemy wracać do historii, szukamy porozumienia z FSC International przyznającej certyfikaty na zasadach partnerskich" - dodał.
W ubiegłym tygodniu po spotkaniu z przedstawicielami FSC International w LP powstał zespół roboczy, którego zadaniem będzie przygotowanie rozwiązań do przywrócenia certyfikacji FSC dla gospodarki leśnej w skali ogólnokrajowej.
Fijas zwrócił uwagę, że niemożliwym jest, by podaż drewna na rynku cały czas się zwiększała. "Musimy mieć wszyscy świadomość, że wykorzystanie zasobów ma swoje limity i nie da się ich w nieograniczony sposób cały czas zwiększać. Należy podjąć działania, które pozwolą w efektywny sposób wykorzystywać surowiec, który jest już w obiegu. Chodzi o recykling, gospodarkę w obiegu zamkniętym, oszczędzającą bieżące pozyskanie surowca. Ważnym jest również, by w mniejszym stopniu wykorzystywać drewno do celów energetycznych, w dużej energetyce" - wskazał.
Lasy Państwowe zmieniają system
Zdecydowana większość pozyskiwanego obecnie przez LP drewna przeznaczana jest dla przedsiębiorców i kupowana za pośrednictwem Portalu Leśno-Drzewnego (70 proc. oferowanej miąższości) oraz w systemie sprzedaży aukcyjnej (30 proc.), co razem stanowi około 80 proc. łącznej oferty PGL LP. Pozostałe 20 proc. trafia do sprzedaży detalicznej, skierowanej głównie do odbiorców indywidualnych.
Do zakupów w ramach Portalu Leśno-Drzewnego (PLD) mają dostęp ci przedsiębiorcy, którzy posiadają historię zakupów. To znaczy, że już nabywali drewno od LP w poprzednich latach. Na aukcjach systemowych, drewno mogą kupować wszyscy przedsiębiorcy, także podmioty nowe, nieposiadające historii zakupów. Trafia na nie również drewno, którego nie udało się sprzedać w ramach Portalu Leśno-Drzewnego. Przedsiębiorcy mogą też nabywać surowiec na aukcjach e-drewno, które odbywają się na bieżąco jednak oferty nadleśnictw są tu incydentalne i często dotyczą niewielkich mas surowca. Sprzedaje się tu także tzw. pozostałości drzewne (przeznaczone do produkcji tzw. zrębki) oraz surowiec nieprzewidziany wcześniej w planach pozyskania a pochodzący z cięć sanitarnych lub cięć prowadzonych w ramach usuwania skutków klęsk (np. silnych wiatrów czy nawałnic).
W październiku 2023 roku. Lasy Państwowe opublikowały nowe zasady sprzedaży drewna na lata 2024-2026. W 2024 roku procedury sprzedaży ofertowej będą odbywały się trzy razy do roku, a nie jak wcześniej dwa razy. Wprowadzono też nową punktację związaną z głębokością przerobu drewna.
