Wielka modernizacja F-16. Polska flota "Jastrzębi" zyska nowe możliwości

W środę, 13 sierpnia 2025 roku, wicepremier i minister obrony narodowej Władysław Kosiniak-Kamysz podpisał w Wojskowych Zakładach Lotniczych Nr 2 w Bydgoszczy umowę dotyczącą modernizacji całej floty polskich wielozadaniowych samolotów bojowych F-16 C/D Block 52. To jeden z najważniejszych kroków w kierunku unowocześnienia Sił Powietrznych RP od czasu ich zakupu w pierwszej dekadzie XXI wieku. Wydarzenie zgromadziło przedstawicieli resortu obrony, wojska oraz przemysłu zbrojeniowego.

- To jest wielki dzień. To jest bardzo dobry dzień dla Polski, dla bezpieczeństwa państwa polskiego - mówił Władysław Kosiniak-Kamysz. Jak dodał, zawarty kontrakt ma strategiczne znaczenie zarówno dla Sił Powietrznych, jak i dla krajowego przemysłu zbrojeniowego. 

- Kiedy ponad 20 lat temu dokonano wyboru, jaki samolot zastąpi postsowieckie wyposażenie w polskich siłach zbrojnych, postawiliśmy na F-16. Zrobiliśmy bardzo dobrze. To była rewolucja - przypomniał Kosiniak-Kamysz. Nowa umowa, opiewająca na kwotę 3,8 miliarda dolarów, zakłada podniesienie maszyn z wersji C/D Block 52 do standardu F-16V Block 72, czyli najnowszej dostępnej wersji samolotu, używanej m.in. przez Słowację i inne państwa NATO.

- Wyobraźcie sobie państwo, jaki przeskok dokonamy dzięki temu kontraktowi. To nie tylko unowocześnienie. To wejście do zupełnie innej klasy rozwiązań operacyjnych - w zakresie rozpoznania, łączności, oddziaływania. To także pełna integracja z F-35 i Apaczami. Ta pętla jest niezbędna, by oddziaływać skutecznie w każdej domenie" - zaznaczył minister.

Szef MON wielokrotnie podczas swojego wystąpienia podkreślał, że bezpieczeństwo Polski wymaga inwestycji nie tylko w nowy sprzęt, ale również w modernizację już posiadanego, sprawdzonego uzbrojenia. - Nowy sprzęt jest ważny, ale modernizacja tego, który się dobrze sprawdził, jest czasem nawet ważniejsza. Bo ten sprzęt już jest w naszych rękach, mamy wyszkolonych pilotów, infrastrukturę, doświadczenie" - mówił Władysław Kosiniak-Kamysz.

Według szefa MON, działania modernizacyjne wpisują się w długofalową strategię wzmacniania polskiej obronności, realizowaną konsekwentnie i przy pełnej współpracy ze Stanami Zjednoczonymi. - Jesteśmy modelowym sojusznikiem w NATO. Polska wydaje dziś najwięcej na zbrojenia wśród sojuszników i robi to z przemyślaną strategią, nie tylko na rok, ale na dekady" - podkreślił.

Co ważne, wszystkie prace modernizacyjne F-16 zostaną zrealizowane w Polsce, głównie w Wojskowych Zakładach Lotniczych Nr 2 w Bydgoszczy. - To wielki kontrakt dla WZL Nr 2, dla Polskiej Grupy Zbrojeniowej. Mogę z dumą powiedzieć, że najlepsze lata dla tych zakładów dopiero przed nami - ogłosił Władysław Kosiniak-Kamysz. Jak dodał, udział Lockheed Martin jako partnera technologicznego - wybranego przez stronę amerykańską - daje gwarancję wysokiej jakości i transferu nowoczesnych rozwiązań do polskiego przemysłu. - Modernizacje dokonają się tutaj, w Bydgoszczy, w Warszawie i w polskich zakładach liniowych. To przykład doskonałej koordynacji przemysłu i wojska - zaznaczył Kosiniak-Kamysz. Pierwsze modernizacje rozpoczną się w 2028 r., a pomiędzy 2030-2038 r. wszystkie samoloty zostaną zmodernizowane, co zdaniem szefa MON jest kolejnym znakiem stabilności pracy w polskim przemyśle zbrojeniowym.

Modernizacja obejmie wszystkie 48 egzemplarzy samolotów F-16 C/D Block 52, które Polska zakupiła w latach 2006-2008 w ramach programu "Peace Sky". Ta liczba oraz typ maszyn są potwierdzone zarówno w oficjalnych danych MON, jak i w corocznych raportach NATO dotyczących zdolności obronnych państw członkowskich. W ciągu ostatnich lat pojawiały się sygnały, że te maszyny - choć wciąż skuteczne - zaczynają odstawać technologicznie od najnowszych wariantów używanych przez państwa sojusznicze.

Jak wynika z przykładów modernizacji F-16 w innych krajach NATO, takich jak Grecja, Tajwan czy USA, podobne programy zazwyczaj obejmują wymianę systemów awioniki, modernizację radarów do wersji AESA, unowocześnienie systemów walki elektronicznej oraz dostosowanie maszyn do nowej generacji uzbrojenia. Szczegółowy zakres modernizacji polskich F-16 nie został jeszcze upubliczniony, ale można się spodziewać rozwiązań porównywalnych z tymi, które stosuje producent samolotów - koncern Lockheed Martin - w innych projektach modernizacyjnych.

Dlaczego modernizacja F-16 jest kluczowa? Po blisko dwóch dekadach eksploatacji, unowocześnienie floty F-16 jest niezbędne, aby utrzymać ich zdolność operacyjną na poziomie zgodnym ze standardami NATO. Eksperci ds. obronności od lat podkreślają, że maszyny te, choć wciąż stanowią trzon polskiego lotnictwa taktycznego, wymagają dostosowania do obecnych realiów pola walki - zwłaszcza w kontekście zagrożeń ze strony Rosji i zmieniającej się struktury bezpieczeństwa w Europie Środkowo-Wschodniej.

Warto zaznaczyć, że znaczenie tej modernizacji nie ogranicza się jedynie do aspektów wojskowych. Jak wielokrotnie podkreślano w analizach think tanków zajmujących się obronnością (m.in. RAND Corporation czy CSIS), programy modernizacyjne tego typu są również impulsem rozwojowym dla krajowego przemysłu zbrojeniowego i wzmacniają niezależność operacyjną państwa.

Agata Jaroszewska