Wybory prezydenckie 2025. Od kiedy obowiązuje cisza wyborcza w drugiej turze wyborów?

Zgodnie z przepisami Kodeksu wyborczego, cisza wyborcza rozpoczyna się na 24 godziny przed dniem głosowania, a więc w przypadku drugiej tury wyborów prezydenckich w Polsce o północy z piątku 30 maja na sobotę 31 maja 2025 roku, i trwa do zakończenia głosowania w niedzielę 1 czerwca, najczęściej do godziny 21:00.

W przypadku ewentualnych opóźnień w zakończeniu głosowania (np. przedłużenia czasu otwarcia lokalu wyborczego z powodu incydentu losowego), cisza wyborcza może zostać automatycznie wydłużona do czasu zakończenia głosowania. Oznacza to, że jej trwanie nie jest ściśle powiązane z konkretną godziną, lecz z realnym zakończeniem procesu wyborczego.

Cisza wyborcza wynika z przepisów zawartych w Kodeksie wyborczym. Fundamentalne znaczenie ma art. 107, który jednoznacznie zakazuje prowadzenia agitacji wyborczej zarówno w dniu wyborów, jak i w okresie bezpośrednio go poprzedzającym.

Obejmuje to działania prowadzone offline (w lokalach wyborczych, ich sąsiedztwie i w każdym innym miejscu), jak również online. To m.in. zakaz rozpowszechniania ulotek, wieszania plakatów, zwoływania zgromadzeń, agitowania itp. Choć materiały agitacyjne rozwieszone przed rozpoczęciem ciszy wyborczej mogą pozostać, nie wolno ich przenosić, modyfikować, dodatkowo eksponować. Zabronione jest także poruszanie się pojazdami wyposażonymi w banery lub ekranami LED wyświetlającymi treści wyborcze. W lokalach wyborczych i w ich otoczeniu nie mogą znajdować się żadne materiały promujące kandydatów - członkowie komisji mają obowiązek je usuwać lub zakrywać.

Warto też powstrzymać się od działań prowyborczych w sieci, tj. publikowania postów agitacyjnych na portalach społecznościowych, promowanie treści któregoś z kandydatów, publikowanie nieoficjalnych wyników. Można natomiast wrzucać zdjęcia pokazujące wrzucanie karty wyborczej do urny czy komunikować fakt wzięcia udziału w wyborach.

Cisza wyborcza w tym kontekście jest rozumiana szerzej niż tylko jako zakaz wyrażania poparcia. Najlepiej całkowicie powstrzymać się od publicznego wygłaszania opinii o charakterze politycznym czy prowadzenia dyskusji o agitacyjnych.

Złamanie ciszy wyborczej jest wykroczeniem lub nawet przestępstwem, w zależności od rodzaju naruszenia. Odpowiedzialność może ponieść zarówno osoba fizyczna, jak i podmiot publikujący treści agitacyjne.

Możliwe kary obejmują:

• grzywnę od 20 zł do 5000 zł - w przypadku podstawowych wykroczeń takich jak rozdawanie ulotek, wieszanie plakatów,
• karę pozbawienia wolności do 2 lat - jeśli działania agitacyjne mogłyby w istotny sposób wpłynąć na przebieg lub wynik wyborów,
• grzywnę do 1 000 000 zł - za publikację sondaży wyborczych w czasie ciszy wyborczej, także tych o charakterze "satyrycznym" lub "alternatywnym".

To, co dla niektórych może wydawać się żartem politycznym, może zostać uznane za działanie podważające powagę ciszy wyborczej. Dlatego lepiej nie ryzykować.

Cisza wyborcza nie jest jedynie prawnym obowiązkiem, ale także istotnym elementem kultury demokratycznej. Jej podstawowym celem jest zapewnienie obywatelom możliwości podjęcia decyzji wyborczej w warunkach spokoju i bez presji kampanii. W praktyce oznacza to czas na refleksję - bez zakłóceń ze strony materiałów promocyjnych, wypowiedzi polityków, a także bez bombardowania informacjami w mediach.

Cisza wyborcza w drugiej turze wyborów prezydenckich 2025 obowiązuje od północy 30/31 maja do zakończenia głosowania 1 czerwca. Obejmuje zakaz prowadzenia jakiejkolwiek agitacji - zarówno w przestrzeni fizycznej, jak i cyfrowej. Jej celem jest ochrona procesu wyborczego przed zakłóceniami i zapewnienie każdemu obywatelowi możliwości świadomego, wolnego wyboru. Naruszenie tych przepisów wiąże się z konsekwencjami prawnymi, które mogą być dotkliwe zarówno finansowo, jak i karnie.