Zadłużenie Skarbu Państwa
Zadłużenie Skarbu Państwa na dzień 31 października 2002 r. wyniosło 327,1 mld zł i spadło o 1,2% w porównaniu z wrześniem ub.r. będąc równocześnie niższe niż w lipcu i sierpniu. W stosunku do grudnia 2001 r. nastąpił jednak wzrost o 15,2%.
Nadal najbardziej dynamiczny w ciągu roku jest wzrost zadłużenia
zagranicznego wobec nierezydentów, które osiągnęło 139 mld zł - zmiana
o 19% w ciągu 10 miesięcy. Dla porównania zadłużenie krajowe wobec
rezydentów wzrosło od początku roku o 12,6% osiągając poziom 188 mld
zł. W zadłużeniu krajowym można było zaobserwować następujące
zmiany i tendencje:
miesięczny spadek zadłużenia w bonach skarbowych do sumy 43 mld
zł, przy wzroście od początku roku o 22%,
miesięczny wzrost zadłużenia w obligacjach rynkowych do 150 mld zł
wpływając na wzrost od początku roku o 22%,
miesięczny spadek zadłużenia w obligacjach nierynkowych do 9 mld
zł, osiągając spadek od początku roku o 19%.
Zadłużenie zagraniczne wyniosło na koniec października 2002 r. 27,3
mld USD. Jego poziom spadł w stosunku do poprzedniego miesiąca o
1,4%, tj. prawie 400 mln USD. Na taki wynik złożyły się głównie:
zaciągnięcie 900 mln USD nowych kredytów wielkości, co oznacza
wzrost do wartości 20,5 mld USD (tj. 8% od początku roku),
spłata raty kapitałowej i przedterminowy wykup obligacji Brady ego
(PDI) wartości 1,3 mld USD,
wzrost zadłużenia w wyniku deprecjacji USD wobec innych walut, w
których nominowana jest część zadłużenia SP.
Średni termin zapadalności obligacji rynkowych wyniósł 3,36 roku
(w porównaniu do 3,31 we wrześniu), zaś średnia zapadalność bonów
skarbowych wyniosła 0,48 roku (0,43 we wrześniu), oznacza to wzrost w
stosunku do grudnia 2001 r. o 8% dla obligacji skarbowych i spadek o 8%
dla bonów, oznaczając kontynuację tendencji ostatnich miesięcy.
W ciągu pierwszych siedmiu miesięcy 2002 r. wzrost zadłużenia SP
charakteryzował się wysoką średnią dynamiką na poziomie 2,2%
miesięcznie osiągając 328,3 mld zł. W tym okresie lokata rządowa w NBP
osiągnęła 12,3 mld zł. Na zwiększające się zadłużanie miały wpływ m.in.
większe wydatki na początku roku, a także zahamowanie procesu
prywatyzacji. W drugiej połowie roku dynamika przyrostu zadłużenia
zmalała, a zadłużenie SP osiągnęło we wrześniu poziom 331,2 mld zł.. W
wyniku operacji emisji i wykupu rynkowych papierów wartościowych,
stanowiących ponad połowę całego zadłużenia, w ciągu listopada i
grudnia jego suma wzrosła o ok. 2,5 mld zł. Pozwala to podtrzymać
nasze szacunki, co do osiągnięcia przez zadłużenie poziomu ok. 330
mld zł na koniec 2002 r.
Łatwości uplasowania kolejnych emisji polskich papierów skarbowych
na rynku sprzyjała ich atrakcyjność wynikająca z wysokich stóp
procentowych w Polsce i niskich za granicą oraz oczekiwań inwestorów
na dalsze obniżki stóp procentowych przez RPP. Dodatkowym
czynnikiem były także postępy w rozszerzaniu UE i wejściu do niej 10
nowych członków - w tym Polski - zachęcające do -gry na
konwergencję-.
Jednak pole do obniżki stóp procentowych jest coraz
mniejsze, spodziewamy się więc, że napływ inwestorów spekulacyjnych
-grających- na obniżki stóp procentowych w krótkim terminie będzie coraz
mniejszy, z kolei, szczególnie jeśli w referendum unijnym Polacy
opowiedzą się za przystąpieniem do UE, należy oczekiwać dalszego
zwiększenia zainteresowania polskimi papierami skarbowymi inwestorów
o dłuższym horyzoncie inwestycyjnym (OFE, firmy ubezpieczeniowe, itp.).
Przyczyni się to do stabilizacji rentowności w okolicach obecnego
poziomu, a także do dalszego wydłużenia średniego terminu
zapadalności. Scenariusz taki jest zbieżny z założeniami MF, które
planuje dalsze zmniejszanie udziału papierów krótkoterminowych w długu
krajowym, zwiększając tym samym zadłużenie średnio i długoterminowe.
Dodatkowo w strukturze zadłużenia ogółem rosnąć będzie udział
zadłużenia zagranicznego, co było już widoczne w roku 2002.
Analitycy PKO BP