Co z książeczką mieszkaniową?
W dniu 12 listopada 2008 roku Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych, przedłożony przez ministra infrastruktury.
Projektowana zmiana ma znaczenie dla kredytobiorców i posiadaczy książeczek mieszkaniowych spółdzielni mieszkaniowych, członków spółdzielni oraz osób fizycznych obciążonych zadłużeniem z tytułu kredytów objętych pomocą państwa w ich spłacie, a także posiadających oszczędnościowe książeczki mieszkaniowe wystawione do 23 października 1990 roku - w tym bez prawa do premii gwarancyjnej.
W projektowanej ustawie rozszerzono możliwości uzyskania premii gwarancyjnej oraz zrównano prawa do jej uzyskania i wypłaty właścicielom książeczek mieszkaniowych, którzy uzyskują odrębną własność lokalu w drodze przekształcenia prawa spółdzielczego. Przewidziano, że właściciele książeczek mieszkaniowych będą mogli przeznaczyć premię gwarancyjną na wykupienie na własność spółdzielczego lokalu mieszkalnego. W aktualnie obowiązującym stanie prawnym nie jest to możliwe.
Zgodnie z nowymi przepisami, możliwe będzie przeznaczenie premii gwarancyjnych na spłatę zadłużenia z tytułu kredytów mieszkaniowych tzw. starego portfela. Niezamożnym kredytobiorcom, zajmującym zadłużone mieszkanie, rozwiązanie to pozwoli zlikwidować książeczkę mieszkaniową i uzyskać premię gwarancyjną. Zostanie ona przeznaczona, w pierwszej kolejności, na spłatę zadłużenia wobec Skarbu Państwa, następnie na spłatę skapitalizowanych odsetek od kredytu i w końcu na spłatę kredytu. Dzięki temu niektórzy kredytobiorcy będą mogli, na preferencyjnych warunkach, całkowicie spłacić zadłużenie zajmowanych lokali.
Ponadto premia gwarancyjna może być przeznaczona na remont lokalu mieszkalnego lub domu jednorodzinnego - wymianę okien, instalacji gazowej lub elektrycznej. Warunkiem niezbędnym do uzyskania premii jest posiadanie przez właściciela książeczki tytułu własności do remontowanego domu, spółdzielczego prawa do lokalu lub domu jednorodzinnego. Nowe przepisy przewidują, że premia może być również wykorzystana przez właściciela książeczki mieszkaniowej na dokonanie wpłaty na fundusz remontowy we wspólnotach lub spółdzielniach mieszkaniowych za okres ostatnich 12 miesięcy.
Wprowadzono również możliwość wcześniejszego uzyskania premii gwarancyjnej z przeznaczeniem na wkład własny wymagany przy kredycie mieszkaniowym. Jest to znaczne ułatwienie dla tych osób, które nie mają dużych dochodów i w związku z tym mogą mieć ograniczony dostęp do kredytu. Nowe przepisy określają, że w tym wypadku premia gwarancyjna będzie wypłacana za pośrednictwem banku udzielającego kredyt. Określono dokładnie, jakie warunki będzie musiała spełnić osoba ubiegająca się o taką premię.
W projekcie ustawy wydłużono o 4 lata, czyli do końca 2012 r., termin całkowitej spłaty zadłużenia z tytułu kredytów mieszkaniowych, co umożliwili większej liczbie osób wywiązanie się z zobowiązań kredytowych i zmniejszy liczbę zadłużonych mieszkań. Jest to propozycja korzystna zarówno dla kredytobiorców jak i budżetu państwa. Dzięki preferencyjnym warunkom spłaty corocznie zmniejszona zostanie liczba zadłużonych mieszkań, wobec których stosowana jest pomoc państwa, przede wszystkim w formie przejściowego wykupu odsetek. Zmiana ta wyeliminuje groźną dla budżetu państwa sytuację, w której począwszy od 2009 roku nastąpiłoby radykalne obniżenie dochodów budżetu państwa pochodzących ze spłat zadłużeń z tytułu przejściowego wykupienia odsetek.
